Pełny cykl życia organizacji
|
Charakterystyka etapów cyklu życia organizacji.
Faza utworzenia (powstania organizacji) :
Rozpoczyna cykl życia organizacji
Trwa relatywnie krótko
Zmobilizowanie zasobów materialnych, intelektualnych, ludzkich (niezbędnych do powołania do życia nowej organizacji)
Dwa aspekty : formalny (zarejestrowanie nowej organizacji)
Rzeczowy (zarejestrowanie podmiotu gospodarczego)
Organizacja w procesie rekrutacji korzysta z zewnętrznego rynku pracy
Dobór pracowników jest zazwyczaj przypadkowy, co wynika z braku wiedzy rekrutujących oraz ograniczonych możliwości
Charakter rekrutacji określić można mianem quasi – zewnętrznej, gdyż kandydatów do pracy poszukuje się wprawdzie poza organizacją, ale rzadko na szeroko rozumianym rynku pracy (najczęściej na rekomendację rodziny i znajomych właściciela)
|
11.b
Faza rozwoju (wzrostu) :
Dynamiczny rozwój organizacji i wzrost sprzedaży produktów/usług
Wzrost wielkości organizacji poprzez tworzenie wewnętrznych jednostek organizacyjnych
Formalizacja i instytucjonalizacja organizacji
Wzrost wartości środków trwałych w wyniku inwestowania
Rośne udział organizacji w branży
Rozszerza się sieć gospodarczych
Trwa kilka lub kilkanaście lat
Rośnie zapotrzebowanie na pracowników różnych szczebli (wzrost zatrudnienia)
Krótki okres działania organizacji nie umożliwił wykształcenia odpowiedniej liczby pracowników o wymaganych kompetencjach, dlatego rekrutacja zewnętrzna jest w tej fazie konieczna
Rekrutacja wewnętrzna (głównie w formie awansów) obejmuje bardzo wąską grupę pracowników i dotyczy osób, które pracują tam od samego początku
Specjalizacja zasobów ludzkich
|
11.c
Faza dojrzałości :
Okres stabilizacji w rozwoju organizacji i poziomu sprzedaży dóbr/usług
Udział w rynku utrzymuje się na osiągniętym poprzednio poziomie
Traci „świeżość” (Ne jest zdolna do przełomowych innowacji zapewniających spektakularne sukcesy)
Jeżeli we wcześniejszych procesach rekrutacja i selekcja były właściwe, to w tej fazie korzysta się najczęściej ze źródła wewnętrznego
Ze źródła zewnętrznego uzupełnia się niedobory zarówno na niższych jak i na wyższych szczeblach w celu uzupełnienia „świeżej krwi” w postaci specjalistów, doradców, menadżerów.
|
11.d
Faza schyłkowa (upadku) :
Organizacja traci zdolność do rozwoju
Istotny, odczuwalny spadek produkcji, usług, udziału w branży
De rekrutacja pracowników
Fazę kończy decyzja o zaprzestaniu działalności
|
11.e
Faza zaprzestania działalności :
|
Struktura organizacyjna to :
„organizacja wewnętrzna organizacji”
Odzwierciedla sposób, w jaki są ze sobą połączone poszczególne jej elementy, czyli zależności między stanowiskami pracy, a w konsekwencji między pracownikami zatrudnionymi na poszczególnych stanowiskach.
Określa zadania, odpowiedzialność, łańcuch poleceń, role organizacyjne, zawodowe relacje interpersonalne oraz kanały komunikacyjne.
Elementami są : zasoby ludzkie
Zasoby rzeczowe organizacji
|
Parametry struktury organizacyjnej :
Specjalizacja
Hierarchia
Centralizacja
Formalizacja
|
Typy specjalizacji :
Funkcjonalna – podział organizacji na takie części, z których każda realizuje jedną z jej funkcji (produkcja, marketing, zaopatrzenie, finansowanie)
Produktowa – wyodrębnienie w strukturze organizacyjnej części odpowiedzialnych za produkcję lub sprzedaż określonej grupy produktów
Rynkowa – podział na części wyspecjalizowane z obsłudze konkretnego typu klienta (sieci detaliczne, hurtowe)
Regionalna – podział organizacji na filie odpowiedzialne za obsługę konkretnego regionu
Technologiczna – wydzielenie w strukturze części pracujące w oparciu o odrębne technologie.
|
Hierarchia – określa liczbę stanowisk organizacyjnych i kierowniczych oraz sposób ich powiązania w układzie pionowym.
Hierarchia organizacyjna – określa t.zw. rozpiętość kierowania, czyli liczba podwładnych bezpośrednio podległych 1 kierownikowi |
Hierarchia organizacyjna :
Mała rozpiętość kierowania (duża liczba szczebli organizacyjnych; struktura wysmukła)
Duża rozpiętość kierowania (mała liczba szczebli organizacyjnych; bardziej elastyczna – struktura płaska)
|
Struktura zcentralizowana – wszystkie decyzje zapadają na najwyższym szczeblu zarządzania.
Struktura zdecentralizowana – uprawnienia decyzyjne delegowane są na najniższe szczeble zarządzania. |
Rodzaje struktur organizacyjnych ze względu na :
Rodzaj więzi organizacyjnych :
Liniowe
Funkcjonalne
Liniowo-sztabowe
Techniczne
Rozpiętość kierowania :
|
Kultura organizacyjna – utrwalony organizacyjną tradycją, przekazywany z pokolenia na pokolenie, niepisany kodeks wartości, wzorców zachowań organizacyjnych, symboli, postaw i orientacji uczestników organizacji.
|
Elementy kultury organizacyjnej :
Symbole
Mity
Rytuały
Wartości
Normy
Tabu
|
Symbole – to słowo, gesty, obrazy i przedmioty o szczególnym znaczeniu. Rozpowszechniane w danej organizacji i tak Zamo odbierane przez jej członków.
(np. styl ubierania, znak firmowy, gadżety firmowe, wystrój wnętrz itd.) |
Rytuały – to różne czynności wykonywane wspólnie przez członków danej organizacji. (np. rozpoczynanie dnia pracy [Japonia śpiewanie hymnu], obchodzenie szczególnych okoliczności, spędzanie przerw w pracy/wolych dni, ceremonie religijne/społeczne).
|
Kultura introwertyczna :
Zamknięta od wewnątrz
Koncentracja na wewnętrznych zasadach
Strach przed ryzykiem
Nieufność wobec nowości
Opór pracowników wobec zmian
Stabilność zatrudnienia
Pracownicy silnie zintegrowani
Przywiązanie do organizacji
Kultura ekstrawertyczna :
Otwarta na otoczenie zewnętrzne
Otwarta na ryzyko
Otwartość pracowników na zmiany i nowych pracowników
Brak integracji pracowników
Brak więzi i lojalności pracowników wobec organizacji
Pracownicy pewni siebie i swoich możliwości
|
Kultura męska :
Nastawiona na realizację zadań
Agresywna, silna, dominująca
Wartości : współzawodnictwo, rywalizacja, walka, przedsiębiorczość, inicjatywa, zaradność, pomysłowość
Pracownicy stanowczy
Indywidualizm w osiąganiu celów
Nastawienie na karierę
Niezaspokojenie potrzeb pracowników
Mały odsetek kobiet na wysokim stanowisku
Zwalnianie słabszych pracowników
Dominacja autokratycznego stylu kierowania
Kultura kobieca :
Nastawienie na stosunki międzyludzkie
Charakter opiekuńczy
Wspieranie pracowników
Nie zwalnia się nawet słabych pracowników
Pomoc udzielana młodszym pracownikom przez starszych
Brak presji na robienie kariery
Wytwarza się silna więź między pracownikami a organizacją
Dominacja partycypacyjnego stylu kierowania
Wysokie stanowiska zajmowane w równym stopniu pod względem płci
Wysoka lojalność pracowników
|
Kultura silna :
Duża wyrazistość i głębokie zakorzenienie
Stałość systemu i struktury
Niepisane normy
Myślenie w kategorii interesu całej grupy
Duma z przynależności do organizacji
Tendencja do zamykania się w sobie
Wysoki stopień zaangażowanie pracowników
Silna motywacja i wysoka lojalność pracowników
Poczucie stabilności i bezpieczeństwa
Brak elastyczności
Kultura słaba :
|
Podejście aktywne (współczesne) – celem jest osiągnięcie zysków, lecz nie kosztem, a z uwzględnieniem potrzeb interesariuszy
Podejście pasywne (tradycyjne) – celem jest maksymalizacja zysków. |
Model CRS według A.Carrolla.
|
Zarządzanie – to zestaw działań skierowanych na zasoby organizacji I wykonywanych z zamiarem osiągania celów organizacji w sposób sprawny I skuteczny.
Prowadzenie organizacji do osiągania jej celu, wydobywając max możliwości ze wszystkich znajdujących się w jej dyspozycji zasobów. |
Zasoby organizacyjne :
Materialne (maszyny, urządzenia, gotówka w kasie)
Niematerialne (wiedza, marka, licencja, renoma, kultura organizacyjna)
|
Formułowanie celu w ujęciu przedmiotowym – ustalenie określonego stanu. (np. do końca grudnia zysk 5 tyś)
|
Formułowanie celu w ujęciu czynnościowym – prowadzenie działań. (np. obniżanie kosztów produkcji przez kolejne 10 lat itp.)
|
Rodzaje celów ze względu na szczeble organizacyjne:
Misja (specyficzny cel określający powołanie i rolę organizacji)
Cele strategiczne (wyznaczane na najwyższym szczeblu organizacyjnym, jako element strategii organizacji)
Cele taktyczne (ustalane na średnim szczeblu organizacyjnym, koncentrują się na operaconalizacji działań niezbędnych do osiągnięcia celów strategicznych)
Cele operacyjne (ustalane na najniższym szczeblu, są krótkookresowe)
|
Funkcje zarządcze (zarządzania) – względnie stałe powtarzające się czynności wykonywane przez podmiot zarządzania (kierownika) w drodze podejmowania decyzji dotyczących działania podporządkowanych jemu obiektów zarządzania (podwlkadnych).[planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie]
|
Funkcje rzeczowe – funkcje wyodrębnione na bazie funkcjonalnego podziału organizacji (m.in. produkcji, marketingowa, finansowa, personalna).
|
Proces planowania w organizacji
Planowanie – projektowanie przyszłości, jaką chcielibyśmy mieć (skutecznych środków realizacji) |
Horyzonty planowania (elementy i harakterystyka)
a) planowanie krótkookresowe/operacyjne do 1 roku
Służy projektowaniu poszczególnych działań operacji. Ustala jakie czynności powinny być realizowane w nadchodzącym roku przez kierownictwo organizacji. Wszystkie dane powinny być szczegółowo ustalone.
b) planowanie średniookresowe/taktyczne od roku do 5 lat
Dotyczące formułowania celowości wyboru środków, za pomocą których mają być osiągnięte. Wytyczane na wyższym szczeblu organizacji.
c) planowanie długookresowe/strategiczne dłużej niż 5 lat
Przygotowanie do przyszłości; obejmuje najbardziej podstawowe, najistotniejsze dla organizacji rozstrzygnięcia tj. wybór misji, celów, zadań, strategii, programów, wybór zasadniczych kierunków alokacji zasobów |
3 metody planowania strategicznego
- portfelowe
- TOWS I SWOT (analiza strategiczna)
- analiza pozycji strategicznych i ocena działalności organizacji (SPACE) |
Motyw – powód robienia czegoś.
Motywacja – psychologiczny stan przyczyniający się do stopnia, w jakim człowiek w coś się angażuje.
Obejmuje ona te czynniki, które powodują, wytyczają i podtrzymują zachowania ludzkie zmierzające w określonym kierunku.
Motywowanie – proces kierowniczy polegający na wpływaniu na zachowania ludzi, co powoduje takie, a nie inne postępowanie człowieka. |
Hierarchia potrzeb według Maslowa
Fizjologiczne (płaca)
Bezpieczeństwa (programy emerytalne)
Przynależności (poczucie przynależności do zespołu)
Uznania i szacunku (tytuły służbowe, nagrody)
Samorealizacji (skłanianie pracowników do pełnego zaangażowania – praca staje się głównym sposobem samorealizacji w życiu człowieka)
I i II – niższego rzędu, wynikające z braku lub niedostatku
III, IV, V – wyższego rzędu, tzw potrzeby wzrostu
|
Podział kontroli ze względu na :
Zasoby organizacji
Kontrola zasobów rzeczowych
Kontrola zasobów społecznych
Kontrola zasobów informacyjnych
Kontrola zasobów finanfowych
Zakres
Pełna (kompleksowa)
Wycinkowa (problemowa)
Czas realizacji
|
Proces kierowania
Kontrolowanie – działanie polegające na nadzorowaniu oraz korygowaniu stanów rzeczy oraz procesów realizowanych dla zapewnienia ich przyszłej sprawności.
Proces weryfikacji czy osiągane przez organizację efekty są zgodne z wcześniejszym planowaniem i czy podejmowane przez organizację działania rzeczywiście prowadzą do realizacji stawianych celów. |
Styl kierowania :
styl liberalny:
Kierownik nieingerujący, pozostawia swoim podwładnym dużą swobodę w planowaniu;
Sam stara się nie podejmować decyzji;
Nie uczestniczy w pracy zespołu;
Nie motywuje podwładnych;
Preferują formę pisemną komunikacji;
|
49. TQM:
Total Quality Management, kompleksowe zarządzanie jakością inaczej zarządzanie przez jakość. Model ten zakłada, że jakość produktu i usługi zależy od wszystkich procesów występujących w organizacji. Jest to koncepcja oparta na zaangażowaniu wszystkich pracowników do pracy, centralnym punktem jest jakość. |
styl demokratyczny:
Kierownik zachęca podwładnych do podejmowania decyzji;
Często kontaktuje się ze swoimi współpracownikami i uczestniczy w sprawach zespołu;
Dąży do eliminowania barier utrudniających komunikowanie się;
Poświęca mało czasu na kontrolę;
Jako skuteczną formę motywacji uznaje nagrody
|
 |
Styl autokratyczny:
kierownik sam ustala cele zadania, dokonuje podziału pracy między ich uczestników;
oddziałuje głównie przez polecenia i kary;
utrzymuje dystans w stosunku do członków grupy;
podwładnych traktuje jak przedmiot;
konflikty rozwiązuje samodzielnie według swoich zasad;
|
Siatka kierowania Blake`a i Moutan:
Siatka kierowania – narzędzie do pomiaru preferowanego stylu kierowania. Znajduje ona zastodowanie podczad doboru i doskonalenia kadr kierowniczych. |
Istota zarządzania zasobami ludzkimi:
Stanowi aktualną koncepcję realizacji funkcji personalnej organizacji, której zadaniem jest doskonalenie cech zasobów ludzkich do celów organizacji zharmonizowanych z potrzebami pracowników w określonych warunkach zewnętrznych i wewnętrznych. |
Funkcje personalne (składniki):
|
Piramida wiedzy:
|
Rodzaje wiedzy:
Know – what – tworzą ją fakty np.
Know – why – wyjaśnia rzeczywistość np.
Know – how – odnosi się do praktycznych zdolności i umiejętności ludzi np.
Know – who – określa posiadaczy wiedzy i opisująca wiedzę, którą oni posiadają |
Zarządzanie wiedzą:
To proces dzięki któremu organizacja generuje bogactwo z wiedzy.
Jest procesem umożliwiającym organizacji generowanie wartości z aktywów intelektualnych lub innych zasobów opartych na wiedzy. |
50 . Outsaurcing,insourcing,offshoring:
OUTSAURCING
To możliwość wykorzystania niezależnych zewnętrznych podmiotów jako dostarczycieli określonych dóbr i usług zamiest konieczności rozwijania tych sfer działalności wewnątrz organizacji.
INSOURCING
Oznacza włączenie wybranych funkcji dotychczas uzupełnionych przez inne organizacje, do struktury organizacyjnej podmiotu macierzystego.
OFFSHORING
Polega na przeniesieniu niektórych procesów biznoesowych organizacji do innych krajów, których koszty utrzymania są niższe. |
51. Istota Lean Managamentu:
„Mude” – marnotractwo, jałowość niepotrzebne zużycie ( zjawisko opisywał szef Toyoty Tauchi Ohno)
Koncepcja Lean Managamentu polega na „odchudzaniu” zarządzania. Jest powolnym i ciągłym procesem racjonalizacji całej organizacji i jej stosunków z otoczeniem. Jej celem jest dostosowanie organizacji do warunków rynkowych w drodze głębokich przemian jej funkcjonowania.
Założenia:
Decentralizacja odpowiedzialności i kompetencji.
Projektowanie małych jednostek organizacyjnych.
Elastyczność struktury organizacyjnej.
Permamentne uczenie się, usprawniania i doskonalenie organizacji i jej pracowników |
|