METODY OBLICZANIA PRODUKTU I DOCHODU NARODOWEGO
WARTOŚĆ całkowitej produkcji finalnej
Σ i = Pi x Qi (i=1,2,3,....n) P – cena Q – ilość
Suma wartości dóbr i usług wytworzonych w gospodarce
= Σ wartości dodanej
= Σ produkcji globalnej – zużycie pośrednie + podatki pośrednie – subwencje
[metoda produktowa]
WIELKOŚĆ całkowitych wydatków
PKB (PNB) = C + I + G + NX
[metoda wydatkowa]
WIELKOŚĆ całkowitych dochodów
Σ wynagrodzeń, zysków, dochodów z kapitału finansowego, dochodów z renty gruntowej, dochodów z czynszów dzierżawnych + podatki pośrednie + amortyzacja
[metoda dochodowa]
Wady PNB
-nie uwzględnia produkcji nierejestrowanej,
-nie uwzględnia pracy nierejestrowanej,
-nie uwzględnia szarej strefy,
-nie uwzględnia czasu wolnego,
-nie uwzględnia renty konsumenta,
-nie uwzględnia ANTYDÓBR
WIELKOŚĆI NOMINALNE I REALNE
-realny PNB – wyrażony w cenach STAŁYCH
-nominalny PNB – wyrażony w cenach BIEŻĄCYCH
DEFLATOR PNB = nPNB/rPNB x 100%
MODEL PROCESU GOSPODAROWANIA
Proces gospodarowania to przepływ towarów i pieniędzy pomiędzy poszczególnymi podmiotami (grupami podmiotów)
Model okrężny przepływu dochodów i wydatków pokazuje rolę podmiotów w procesie gospodarowania
Rachunki narodowe zestawiane są w układzie sektorów instytucjonalnych, w których podmioty gospodarki narodowej grupowane są według pełnionych funkcji i celów jakim służą w gospodarce.
Model AD - AS
ZAGREGOWANY POPYT
AD – łączną wartość dóbr i usług, jaką nabywcy zamierzają zakupić w danych warunkach i w danym czasie
-C - wydatki konsumpcyjne
-I – wydatki inwestycyjne
-G –wydatki rządowe
-NX – eksport netto
Krzywa zagregowanego popytu (AD) pokazuje zależność między całkowitą ilością dóbr i usług (r-PNB), jaką podmioty gospodarki (gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, rząd) chcą nabyć, a poziomem cen w określonym czasie.
ZAGREGOWANA PODAŻ
AS – zależność między wielkością podaży (rozmiarami produkcji) oferowaną przez wszystkich producentów w gospodarce a poziomem cen.
Krzywa zagregowanej podaży (AS) graficzna zależność między wielkością realnego PNB oferowaną na sprzedaż przez wszystkie firmy a poziomem cen.
-W równowadze ustala się poziom cen i rozmiary produkcji (rPNB), jaka konsumenci chcą nabyć, a producenci oferują
-W sytuacji nierównowagi występuje nadwyżka (gromadzenie zapasów) lub niedobór (wykupywanie zapasów).