mgr Patrycjusz Kołodziejczyk

18.12.2013

Farmakologia

Wykład VIII

Farmakologia choroby Parkinsona

• Choroba Parkinsona

• Jest jednym ze schorzeń degeneracyjnych OUN o nieznanej etiologii.

• Głównym procesem patologicznym obserwowanym w jej przebiegu jest postępujące uszkodzenie neuronów dopaminergicznych i spadek stężenia dopaminy.

• Niedobór dopaminy pociąga za sobą zaburzenia.

• Objawy choroby Parkinsona

• Wzmożone napięcie mięśniowe

• Drżenie kończyn

• Akineza – utrudnienie i spowolnienie mięśni szkieletowych

• Maskowatość – upośledzenie mimiki twarzy

• Objawy nadczynności układu autonomicznego (pocenie się, ślinotok, łojotok)

• Obniżenie nastroju, spowolnienie toku myślenia

• Charakterystyczny chód małymi krokami, brak współruchów ramion przy chodzeniu.

• Wszystkie ruchy rozpoczynane są z pewnym opóźnieniem i się z trudnością zatrzymania

• Podział leków stosowanych w leczeniu choroby Parkinsona

• Leki nasilające neuroprzekaźnicstwo dopaminowe (Dopaminomimetyki)

• Leki hamujące neuroprzekaźnicstwo Acetylocholinowe (Cholinotyki)

Podstawą farmakoterapii Choroby Parkinsona jest przywrócenie równowagi między układem dopaminergicznym, a cholinergicznym w strukturach podkomorowych poprzez ich pobudzenie i hamowanie.

Biosynteza Katecholamin

Tyrozna

Hydroksylaza tyrazynowa

L-Dopa

Dekarboksylaza L-Dopy MAO-B

Dopamina -> Dopac

Hydroksylaza dopaminy rozkład

Noradrenalina

N-metylotransferaza

Adrenalina

Lewodopa, L-Dopa

• Właściwości i działanie:

• Prekursor dopaminy

• Przenika przez barierę krew – mózg (dopamina nie przenika) i w mózgu ulega dekarboksylacji pod wpływem dekarboksylazy do dopaminy

• Ze względu na występowanie dekarboksylacji „na obwodzie” (90%) skuteczność osiąga po zastosowaniu dużych dawek (ryzyko wystąpienia działań niepożądanych) dlatego podaje się ją z inhibitorami dekarboksylazy (Karbidopa, Benserazyd)

• Zmniejsza sztywność mięśni

• W niewielkim stopniu łagodzi drżenie mięśniowe

• Wskazania:

• Choroba Parkinsona

• Parkinsonizm po zapaleniu mózgu

• Przeciw wskazania:

• Parkinsonizm polekowy

• Niewydolność krążenia

• Tachykardia

• Niewydolność nerek i wątroby

• Zaburzenia endokrynologiczne

• Preparaty:

1. Lewodopa + karbidopa

• Nakom

• Pardopa

• Poldomet

• Sinemet

• Decellin

1. Lewodopa + benserazyd

• Madopar

Selegilina

• Właściwości i działanie:

• Podwyższa stężenie Dopaminy poprzez nieodwracalne hamowanie MAO-B

• Dopamina ulega rozkładowi głownie za pomocą monoaminooksydazy typu B MAO-B

• Działa przeciwdrgawkowo, przeciwpadaczkowo

• Podawana z L-Dopą w celu zmniejszenia jej dawkowania

• Wskazania:

• Choroba Parkinsona

• Akineza (ruchy są opóźnione i niesprawne) występujące po wygaśnięciu działania lewodopy

• Przeciwwskazania

• Ciąża, laktacja

• Choroba wrzodowa

• Zaburzenia rytmu serca

• Psychoza

• Nadczynność

• Działania niepożądane

• Pobudzenie

• Niepokój

• Lęk

• Depresja

• Spadek ciśnienia tętniczego

• Nudności

• Interakcje:

• z lekami przeciwdepresyjnymi pobudzenia, nadciśnienie tętnicze

• z pochodnymi fenotiazyny i butyrofenonu nasilają choroby Parkinsona

• Preparty:

• Jumex

• Selenir

• Selerin

• Selyin

• Selyis

• Segan

Bromokryptyna

• Właściwości i działanie:

• Pobudzenie receptora dopaminergicznego w OUN,

• Wskazania:

• Choroba Parkinsona

• Przeciw wskazania:

• Nadciśnienie tętnicze

• Choroba wieńcowa

• Choroba wrzodowa

• Zaburzenia psychiczne

• Działania niepożądane:

• Nudności i wymioty

• Bóle i zawroty główny

• Pobudzenie psychomotoryczne

• Halucynacje

• Zaburzenia ze strony układu krążenia

• Interakcje

• Potęguje działanie depresyjne na OUN, alkoholu, pochodnych, fenotiazyny butyrofenonu

• Potęguje działanie hipotensyjne leków przeciw nadciśnieniowych

• Preparaty:

• Ergolaktyna, Parlodel, Bromergon, Bromocorn

Amantydyna

• Właściwości i działanie:

• Pobudza ośrodkowe receptory dopaminowe i uwalniania dopaminy ze struktur magazynowanych

• Działa przeciwwirusowo (wirusy grypy typu A)

• Sztywności mięśniowej

• W niewielkim stopniu łagodzi drżenie mięśni

• Wskazania:

• Zespół parkinsonowski

• Profilaktyka i leczenie we wczesnym stadium zakażenia wirusem grypy typu A

• Przeciwwskazania:

• Nadwrażliwość na amantydynę

• Ciążą

• Niewydolnośc nerek

• Zaburzenia czynności wątroby

• Niewydolność krążenia

• Padaczka

• Psychozy

• Działania niepożądane:

• Pobudzenie psychosomatyczne

• Bezsenność

• Omamy

• Obrzęki

• Bóle i zawroty głowy

• Depresja, lęk, psychozy

• Interakcje:

• Potęguje działanie leków p/cholinergicznych

• Potęgują działanie L-Dopy

• Zmniejszają tolerancje alkoholu

• Preparaty:

• Viregyt K

• Amantix

Leki hamujące neuroprzekaźnictwo acetylocholinowe

• Właściwości i działanie:

• Leki antymuskarynowe

• Działanie p/skurczowe na mięśnie gładkie

• Sztywności mięśniowej

• Łagodzi drżenie mięśni

• Wskazania:

• Choroba i zespół Parkinsona (parkinsonizm o różnej etiologii i polekowy)

• Zespoły depresyjne i ślinotok towarzyszący chorobie Parkinsona

• Kurcz szyjny

• P/wskazania

• Nadwrażliwość na lek

• Jaskra

• Owrzodzenie rogówki

• Przerost gruczołu krokowego

• Tachykardia

• Ciąża, laktacja

• Niewydolność krążenia, wątroby, nerek

• Działania niepożądane:

• Pobudzenie

• Wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego

• Zawroty głowy

• Nudności

• Preparaty:

• Akineton

• Parkopan