Materiał wyrazowo – obrazkowy do terapii spółgłoski 'c'.
1. Głoska [c] w trzech pozycjach w wyrazie:
nagłos
- cal, cyk, cen, coś, cer, cep, cap;
- Cela (Cecylia, Celestyna, Celina), Cyryl, Cezary, Cyprian, Calineczka;
- cebula, cukier, cukierek, cytryna, cynamon;
- cegła, cement, cep, cerata, cekiny, cukiernia, cela, cyrkiel, cymbałki, cyrk, cysterna;
- cud, cena, cytat,
- car, cesarz, córka, cywil, Cyganka, Cygan, celnik;
b) śródgłos
- Jacek, Ignacy, Lucyna, Lucjan;
- plecak, kocyk, klocek, kotwica, piwnica, tablica, spódnica, ulica, taca, recepta, świeca;
- ocet, placek, gorczyca, pszenica, gorczyca, owoce;
- zakonnica, rodzice, macocha;
-abecadło, ocena, praca, płaca;
c) wygłos
- koc, kac, pac, buc, puc, kuc, moc, noc;
- widelec, walec, bolec, kolec, hamulec, dmuchawiec, latawiec, miesiąc, rylec;
- północ, pomoc, marzec, taniec;
- smalec, zakalec, owoc, razowiec, makowiec;
- chłopiec, rodzic, skąpiec, starzec, malec;
2. Wyrażenia dwuwyrazowe
cacko Lucyny, cudowny całus, cenny skarbiec, spódnica Cyganki, córka Cygana, cytrynowy cukierek, cały owoc, latawiec Jacka, rodzice Cezara, codzienna praca, placek z owocami, cyrkowy pajac, cytrynowy placek, pracowite ręce, gorący piec, harcerski plecak, owoce na tacy, cała cebula
lekcja tańca, kucyk Celinki, mocne płuca, placki z cynamonem, ojciec chłopca, pocerowany koc
3. Zdania:
Celinka chce upiec placek z owocami.
Jacek to pracowity chłopiec.
Wkrótce będą wakacje.
Wacek kupił sobie klocki.
Cela ceruje koc.
Na tablicy napisałam abecadło.
Owoce leżą na półce w piwnicy.
Na tacy jest placek cytrynowy.
Ojciec Lucka obiecał go zabrać do cyrku.
Cecylia lubi cytrynowe cukierki.
Chłopiec ma nowy latawiec.
Na choince wiszą cukierki.
Na jezdni leży rozbity motocykl.
4. Wierszyki:
„Abecadło”
Na tablicy miał napisać
Lucek abecadło całe.
Lecz ocena źle wypadła:
znał litery tylko małe.
„Choinka Wacka”
Na choince pełno cacek.
Wszystkie wieszał mały Wacek.
Tu cukierki – tam pajace.
Chłopiec aż z radości skacze.
„Jacek”
Oto mały Jacek,
co ulepił placek.
Cały placek dla Celinki
i dla lali jej, Alinki.
“Leniwa Lucynka”
Lucynka nie chce pomóc mamie,
mówi, że musi zjeść najpierw śniadanie.
Nie chce się bawić swym pajacykiem,
ani klockami, ani kucykiem.
Tylko chce zajadać lody owocowe
i słodkie cukierki marcepanowe.
A. Chrzanowska
“Ulica cudów”
Na ulicy cudów
Jacek widział ośmiornicę
i tańczącą baletnicę,
pajacyka i kucyka
co wesoło sobie bryka.
Spotkał groźną z ZOO lwicę
i na miotle czarownicę.
A. Chrzanowska
„Literki na cztery fajerki”
C
Ceber – to pradziadek wiadra,
A cebula – łzy wyciska,
Cegła – bywa bardzo twarda,
Cena – rzadko bywa niska.
Centuś – to osoba skąpa,
Cep – to przyrząd do młócenia,
Cyklon – to powietrzna trąba,
Cukier – smak herbaty zmienia.
Cudak – robi dziwne miny,
Cementownia – to fabryka,
Ceramika – to coś z gliny,
A cykada – pięknie cyka.
Cwał – to szybki bieg zwierzęcia,
Cwaniak – to przebiegły chytrus,
Cesarz – skarci nawet księcia,
A cytryna – to też cytrus.
Cynk i cyna – to metale,
Cyngiel – jest przy pistolecie,
Cyrkiel – kółka kreśli stale,
Cyrk – wędruje wciąż po świecie.
Cirrus – to pierzasta chmurka,
Cyfra – to na przykład czwórka,
Cytra – bardzo pięknie gra,
Cynik – wszystko w nosie ma.
Zbigniew Dmitroca
5. Wierszyki pomocne przy wykonywaniu ćwiczeń logopedycznych (pochodzące ze zbioru E. Skorek „100 tekstów do ćwiczeń logopedycznych”).
Cukiereczek
Cukiereczek słodki
do buzi mi wpadł
teraz cukiereczka
będę sobie jadł.
Słodki cukiereczek
będę sobie ssać,
jeśli chcesz cukierka
też ci mogę dać.
[Dziecko naśladuje ssanie cukierka – ssąc kolejną górna i dolną wargę.]
„Dmuchawce”
Rosną na łące
białe dmuchawce,
gdy na nie dmuchę,
będą latawce.
[Wierszyk do ćwiczeń oddechowych – dziecko dmucha na dmuchawiec (lub lekki przedmiot) przy zaciśniętych skrzydełkach nosa.]
Jaka to głoska?
Car, cegła, cebula,
Nie ma głoski w ulach.
Zawsze bywa w cenie,
W cyrku i na scenie.
Cement i cekiny
Brak jej u rodziny.
Które dzieci wiedzą,
Niech głoskę powiedzą!
[Ćwiczenie kształtujące słuch fonematyczny oraz umiejętność syntezy i analizy słuchowej. Dziecko ma za zadanie odgadnąć powtarzającą się w wierszu głoskę.]
Bibliografia:
Teresa Bogdańska, Grażyna M. Olszewska: KRZYŻÓWKI, ZAGADKI, REBUSY - S, z, c, dz . Materiały do ćwiczeń logopedycznych.
Małgorzata Szalińska: Zgadnij, czego brakuje. Pomoc logopedyczna do utrwalania poprawnej wymowy głoski c.
Janina Wójtowiczowa: Logopedyczny zbiór wyrazów, Warszawa 1991.
Ewa M. Skorek: 100 tekstów do ćwiczeń logopedycznych, Gdańsk 2005.
Grażyna Krzysztoszek, Małgorzata Piszczek: Materiał wyrazowo-obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy głosek detalizowanych, Kraków 2003.
Grażyna Krzysztoszek, Małgorzata Piszczek: Materiał wyrazowo-obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy głosek s, z, c, dz , Kraków 2003.