WYŁĄCZENIE PRACOWNIKA ORAZ ORGANU
od udziału w postępowaniu, w celu zapobiegania nepotyzmowi, ochrona bezstronności – art. 24 kpa
decyzja wydana przez pracownika, który został wyłączony z postępowania jest wadliwa.
wyłączenie z mocy prawa np. gdy pracownik sam jest stroną lub pozostaje z jedną ze stron w bliskich stosunkach (małżonek, krewni i powinowaci do stopnia 2, osoba pozostająca w stosunku opieki, kurateli lub przysposobienia, nawet po ustaniu tych stosunków)
dot. sprawy, gdy pracownik w danej sprawie był świadkiem lub biegłym – wyłączenie z mocy ustawy(gdy pracownik uczestniczył w wydaniu jakiegoś aktu administracyjnego)
orzekanie w sprawie dot. przełożonego
Wyłączenie w drodze postanowienia – na wniosek pracownika lub strony wtedy gdy zostanie uprawdopodobnione, że pracownik nie będzie bezstronny
wyłączenie całego organu – gdy sprawa dot. Kierownika, małżonka, krewnych i i powinowatych do stopnia 2, osoba pozostająca w stosunku opieki, kurateli lub przysposobienia. Gdy sprawa dotyczy osoby kierownika w organie wyższego stopnia
Temat : Sądy administracyjne
sądownictwo administracyjne -kontrola, pod względem legalności, działania organizacji ad pub. , dwuinstancyjna, rozpatrywanie sporów kompetencyjnych (między SKO a terenowymi organami adm. rządowej czy organami adm. samorządowej a SKO)
Sędziowie są niezawiśli podlegają jedynie konstytucji i ustawie.
WSA 16
skład: Prezes, Wiceprezes, Sędziowie.
Prezesów powołuje prezes NSA, który określa też ilość sędziów
organy: Prezes (kierowanie pracami sądu, reprezentowanie na zewnatrz) ,Zgromadzenie Ogólne Sędziów WSA wszyscy sędziowe, opiniowanie spraw), kolegium WSA ( członkowie wybierani przez zgromadzenie ogólne na 3 lata, kwestie organizacyjne, przydzielanie spraw sędziom)
NSA- jeden z siedzibą w Warszawie
skład: Prezes kieruje pracami NSA, ma wgląd do wszystkich spraw), Wiceprezes, sędziowie
Prezesa powołuje Prezydent RP spośród dwóch kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów NSA,
Organy: Prezes, Zgromadzenie Ogólne Sędziów NSA ( wybierają członków kolegium), Kolegium NSA (
Podział na izby : finansową, gospodarczą oraz ogólno admnistracyjną.
Sędziowie wszystkich sądów powoływani przez Prezydenta RP na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa.
WSA zajmują się wszystkimi sprawami niezastrzeżonymi dla NSA (domniemanie kompetencji) w szczególności :
skargi na decyzję administracyjną
skargi na zażalenia
postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym inne akty,
skargi na interpretacje przepisów prawa podatkowego
skargi na akty prawa miejscowego
skargi na akty nadzoru nad działalnością org. Samorządu terytorialnego
skargi na bezczynność
Do kompetencji nie należą : odmowa powołania na stanowiska, sprawy podległości służbowej
NSA
rozstrzyganie w sprawie skarg na orzeczenia WSA
rozstrzyganie sporów kompetencyjnych
województwa z marszałkiem innego województwa – brak wspólnego organu)
podejmowanie uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądowym
rozstrzygnięcie zagadnień prawnych
rozpatrywanie innych spraw powierzanych NSA na mocy przepisów szczególnych
TERMINY
Terminy
dynamizują postępowanie administracyjne
porządkują je
upływ terminu decyduje o skutkach prawnych podejmowanych czynności prawnych
a także stabilizują rozstrzygnięcia
Podział terminów
Kryterium oznaczenia
a) względnie oznaczone- określone w przybliżeniu nie jesteśmy w stanie stwierdzić kiedy termin minie (”niezwłocznie”, ”bez zbędnej zwłoki”)
b) bezwzględnie oznaczone- oznaczone w dniach, tygodniach, miesiącach, latach
Kryterium ze wzg. w czyjej dyspozycji jest termin
a) ustawowe- termin określony w przepisie ustawowym, z niego będzie wynikało kiedy i co należy zrobić
b) wyznaczone – te terminy, które znajdują się w dyspozycji organu
Kryterium skutków uchybienia
a) terminy zwykłe (porządkujące, instrukcyjne)- termin, którego upływ nie rodzi żadnych negatywnych konsekwencji. Nie ma prawnych sankcji za naruszenie terminu.
b) terminy zawite – których upływ skutkuje nieważnością, bezskutecznością.
Przywrócenie terminu następuje na wniosek. Zwrócenie się z wnioskiem w terminie do 7 dni od dnia ustania okoliczności uniemożliwiających działanie w tamtym terminie.)
c) terminy przedawniające – którego upływ skutkuje wygaśnięciem obowiązku, uprawnienia
Są to terminy nie przywracające – TERMINEM PRZYWRACALNYM JEST TYLKO TERMIN ZAWITY
Kryterium przywracalności
a) terminy przywracalne- nawet gdy uchybiliśmy terminowi, można zwrócić się do organu
b) terminy nieprzywracalne – nie da się już zwrócić do organu
Terminy w jakich powinny być załatwiane sprawy administracyjne
niezwłocznie, gdy:
a) strona wraz z żądaniem dostarcza wszystkie materiały aby sprawę rozstrzygnąć
b) organ wszczyna sprawę z urzędu, ale zna wszystkie okoliczności i nie trzeba nic udowadniać
organ załatwia sprawę w ciągu miesiąca
termin 2miesięczny przewidziany dla postępowań szczególnie zawiłych, trudnych
I DORĘCZENIA
art 39 kpa – sposoby doręczenia
→ przez pocztę za pokwitowaniem
→ przez pracownika organu
Upoważniony do tego organ lub osoby
→ dostarczenie drogą elektroniczną (pismo uważa się za doręczone, jeżeli w ciągu 7 dni dojdzie informacja, że osoba się z nim zapoznała)
Doręczenie osobiste
Adresat musi pokwitować swoim własnym podpisem + data.
Doręczenia zastępcze :
- doręczenie osobie dorosłej, lub dorosłemu członkowi rodziny, dozorcy lub sąsiadowi
- należy umieścić zawiadomienie w drzwiach lub skrzynce
art 44kpa – domniemanie doręczenia
Możliwość wybronienia się, ze skutków niedoręczenia pisma poprzez udowodnienie,że pisma nie otrzymaliśmy oraz wskazać okoliczności obiektywnie istniejące
art 47kpa - odmówienie przyjęcia pisma
- pracownik organu/listonosz zastał nas, ale my odmawiamy odebranie tego pisma. Takie pismo pozostawia się w aktach sprawy, i traktuje się jako doręczone ze skutkiem doręczenia
Doręczenie przez publiczne ogłoszenie
art 41 parg. 2 - doręczenie na nieaktualny adres
- pismo jest traktowane jako dostarczone, ponieważ mieliśmy obowiązek dokonać powiadomienia o zmianie naszego adresu
Pisma powinny być dostarczane wszystkim stronom (również pełnomocnikom)
Sygnalizacja JEŻELI ORGAN PRZEKROCZY TERMIN
informacje o niedochowaniu terminu ----> skarga na bezczynność organu wyższego stopnia
wyznaczenie nowego terminu
minął nowy termin
skarga dna bezczynność do organu wyższego stopni
organ wyższego stopnia → wyznacza termin do załatwienia sprawy
złożenie skargi na bezczynność administracji do sądu adm. ( za pośrednictwem organu, który pozostaje w bezczynności)
Organ w ciągu 30 dni ma przesłać odpis skargi wraz z wszystkimi aktami do sądu administracyjnego ( nie musi tylko wtedy gdy wyda decyzje adm. w ciągu 30 dni)
30dni ---> nie prześlą odpisu skargi z aktami
zwrócenie do sądu adm. o rozpatrzenie sprawy na podstawie odpisu skargi
+ ukaranie grzywną organu administracji publicznej (max 10krotność przeciętnego wynagrodzenia w roku poprzednim )
sąd stwierdzając bezczynność może:
- wyznaczyć termin do wydania decyzji lub postanowienia
wyznaczyć termin do dokonania jakiejś czynności
wyznaczyć termin do orzekania o obowiązku lub uprawnieniu
nie wykonano zaleceń sądu
skarga na bezczynność (grzywna : 10 krotnośc)
możliwość domagania się wydania przez sąd orzeczenia dot. uprawnień lub obowiązków
14 zasad w oparciu o które prowadzone jest postępowanie administracyjne :
zasada praworządności – organ działa na podstawie i w granicach prawa
zasada prawdy obiektywnej – art 7kpa organ ma dażyć do jej ustalenia
zasada oficjalności- organ odpowiada za wszystko (jej przeciwieństwem jest dyspozycyjność- co się dzieje zależy od stron)
zasada czuwania przez organ adm. pub. nad interesem strony i innych uczestników postępowania – art. 9 kpa, art. 12 kpa
zasada czynnego udziału stron w postępowaniu(jest to uprawnienie, nie obowiązek) – art. 10 kpa
zasada pisemności – obowiązuje zawsze, na każdym stopniu, oparte na regułach procesu inkwizycyjnego(art. 14 par.1 kpa)
zasada dwuinstancyjności (K art 72, art. 15 kpa)- zabezpiecza interes jednostki, problem przy SKO i ministrze,wtedy trzeba wniosek o ponownie rozpatrzenie sprawy.
zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnej -sąd weryfikuje, nie daje rozstrzygnięcia co do meritum
zasada trwałości decyzji administracyjnej (art 16 kpa), wyjątek: organ może zmienić decyzje która nie jest do nikogo adresowana
zasada szybkości postępowania – art 12, art 35 kpa- załatwianie sprawy bez zbędnej zwłoki, normalnie 1 miesiąc, natomiast max 2 miesiące gdy sprawa jest skomplikowana)(możliwość złożenia skargi na bezczynność administracji
zasada nakłaniania stron do ugody administracyjnej – art. 13 kpa
zasada przekonywania (art 11 kpa)-organ powinien wyjaśnić stronie swoją decyzje
zasada pogłębiania zaufania obywateli (art 8)- kierowana do organów adm. pub, by organ przekonał i potwierdził adresata,że tak trzeba postąpić , nie w sposób arbitralny)
zasada wyważenia interesów - (uwzględnienia interesu społecznego i słusznego interesu stron)-art 7 kpa pozwala organowi na balansowanie, dostosowanie swojego działania do sytuacji, by kierował się dobrem adresata, decyzji adm, ale by nie naruszał interesu społecznego
STRONA
Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Kto może być stronami postępowania: Stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy chodzi o państwowe i samorządowejednostki organizacyjne i organizacje społeczne - również jednostki nie posiadające osobowości prawnej.
Podmioty na prawach stron
organizacja społeczna
prokurator
rzecznik praw obywatelskich
ad 1) organizacja społeczna – nie dot. praw organizacji społecznej
sprawa dot. osób trzecich
zgodność z celem statutowym
interes społeczny
postępowanie wszczęte z urzędu
Powyższe warunki musza być spełnione łącznie. Wtedy wydawane jest postanowienie, że org. społ. może występować jako podmiot w char. str.
ad 2) Prokurator
zapewnienie praworządności
włącza się, gdy uważa, że sprawa jest źle prowadzona; ma szerokie kompetencje. Przysługuje mu sprzeciw prokuratorski podlegający rozpoznaniu w ciągu 30 dni
ad 3) RPO
udział w postępowaniu uzasadniony jest czuwaniem nad przestrzeganiem praw i wolności, włącza się gdy jest możliwość, że zostaną nie naruszone , jego prawa są identyczne jak w przypadku prokuratora. Adresatem będzie strona, nie on.
NIEWAŻNOŚĆ DECYZJI art 156 kpa
instytucja stwierdzania nieważności decyzji administracyjnej, służy wyeliminowaniu decyzji niepoprawnej, dotkniętej wadliwością: nie dochodzi do wydania nowej decyzji, stwierdzenie nieważności decyzji wywołuje skutki z mocą wsteczną, błędy, które dotyczą przede wszystkim prawa materialengo.
naruszenie przepisów o właściwości (10letnie ograniczenie czasowe)
wydanie decyzji bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa
- przepisy prywatne
- gdy decyzja oparta jest na przepisach, które nie są powszechnie obowiązujące
- uprawnienie lub obowiązek wynika z przepisu
- zamiast czynności materialno-technicznej wydano decyzję
- przepis nie odnosi się do stanu faktycznego ze sprawy
inna decyzja ostateczna (powaga rzeczy osądzonej)
skierowanie decyzji do osoby która nie była stroną postępowania (powaga rzeczy osądzonej)
decyzja niewykonalna
wykonanie decyzji wywoła czyn zagrożony karą
klauzula nieważności (przepis szczególny)(powaga rzeczy osądzonej)
Efekt: decyzja o odmowie wszczęcia postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji,Decyzja o odmowie stwierdzenie nieważności decyzji, Decyzja stwierdzająca nieważność decyzji, Decyzja stwierdzająca wydanie dotychczasowej decyzji z naruszeniem przepisów prawa.
Warunki do wystąpienia ze skargą do sądu administracyjnego
Legitymacja skargowa
wyczerpanie środków odwoławczych( np. odwołanie od decyzji adm); normalne środki odwoławcze; wniosek o wznowienie postępowania i wniosek o unieważnienie nie są normalnymi środkami odwoławczymi)
Termin i tryb wniesienia skargi (30dni od czasu otrzymania decyzji ostatecznej)
Tryb wniesienia jak przy odwołaniach - za pośrednictwem organu który orzekał jako ostatni.
Uiszczenie wpisu:
- stosunkowy: dot. spaw pieniężnych ; procent od wartości (..)
- stały:określony kwotowo, zależy od rodzaju sprawy
Skutki wniesienia skargi do sądu administracyjnego
względna suspensywa – zawieszenie(możliwość) wykonania orzeczonej decyzji lub postanowienia
kwestia cofnięcia skargi - zobowiązanie sądu administracyjnego do rozpatrzenia oświadczenia o cofnięciu skargi, jest nieskuteczne gdy służy obejściu prawa
Możliwość sądu administracyjnego do postąpienia ze skargą
odrzucenie skargi:
- w drodze postanowienia
- minął termin
- zła właściwość sądu
- braki formalne w piśmie
-brak zdolności procesowej
- niewyczerpanie środków odwoławczych
oddalenie: w formie wyroku; skarga nie zasługuje na uwzględnienie
uwzględnienie: w formie wyroku
a) zasadność skargi
- sąd stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia
- uchyla w całości lub części decyzję
-stwierdzenie bezczynności
-stwierdzenie niezgodności z aktem prawa miejscowego