PRAWO GOSPODARCZE 10.03.2012

SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – spółka kapitałowa prawa handlowego powoływana w każdym celu prawnie dopuszczalnym przez jednego lub więcej osób, posiadająca osobowość prawną, działająca poprzez organy wewnętrzne oraz wyposażona w kapitał osobowy o stałej wysokości , którego minimalna cena wynosi 5 tys. zł podzielonej na udziały o równej lub nierównej wysokości, których posiadanie jest warunkiem uczestnictwa w spółce zaś ich względna wartość wyznacza pozycję prawną wspólników, a przy tym sami wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Cechy sp. z o.o.:

• sp. kapitałowa (od wielkości wniesionego kapitału będzie zależała siła wspólnika
  w spółce)

• ma osobowość prawną

• ma pewne cechy sp. osobowej

• na udziały w sp. z o.o. nie można wystawić żadnych dokumentów

• możliwość wyłączenia wspólników

• możliwość nałożenia na wspólników dopłat (pożyczek)

• wyłączenie odpowiedzialności osobistej wspólników za zobowiązania spółki

• sp. z o.o. działa poprzez organy. Organami sp. z o.o. są zawsze zarząd i zgromadzenie wspólników ( w okresie likwidacji spółki zamiast zarządu są likwidatorzy spółki).
  W spółce może działać rada nadzorcza i komisja rewizyjna. Rada nadzorcza jest obowiązkowa, gdy przekracza 25 wspólników, a kapitał jest wyższy niż 500tys zł. Rada nadzorcza kontroluje zarząd. Nie można być jednocześnie w zarządzie i radzie nadzorczej – zakaz łączenia funkcji.

• istnienie kapitału zakładowego i udziału

• Kapitał zakładowy – jest to ustalona co do zasady w umowie spółki i ujmowana
  w rejestrze kwota pieniężna będąca sumą wartości nominalnej udziałów wspólników. Minimalna kwota w sp. z o.o. to 5 tys. zł. (konieczność pełnego pokrycia kapitału zakładowego przed rejestrowaniem spółki)

Kapitału zakładowego nie można utożsamiać z majątkiem spółki (kapitał zakładowy – wartość abstrakcyjna, majątek spółki – wartość realna)

Podstawowe funkcje kapitału zakładowego to:

• funkcja gwarancyjna – chodzi tu o ochronę części majątku spółki przed wypłatami tego majątku na rzecz wspólników

• funkcja ekonomiczna – kapitał zakładowy jest pierwotnym majątkiem spółki, stanowi bazę

• funkcja prawna – kapitał zakładowy dzieląc się na udziały stanowi podstawę ustalenia zakresu uczestnictwa wspólników w spółce

• Udziały – udziały w sp. z o.o. mają 2 znaczenia:

• jako część kapitału zakładowego, wyznacza pozycję prawną wspólnika

• udział rozumiany jako prawo majątkowe i zbywalne, udział legitymuje wspólnika do różnych uprawnień

Modele sp. z o.o.:

• z równymi udziałami (99%spółek) – udziały mają równą wartość nominalną, a wspólnik może posiadać więcej niż 1 udział

• nierówne udziały – pojedynczy wspólnik może mieć tylko 1 udział, ale udziały mają różną wartość nominalną

Rodzaje udziałów:

• zwykłe – żadne specjalne uprawnienia

• uprzywilejowane – przywileje: wyższa dywidenda, większa liczba głosów na zgromadzeniu wspólników (normalnie 1 udział = 1 głos, przywilej max. 3 głosy), prawo do powoływania władz spółki

• możliwość utworzenia spółki w każdym prawnie dopuszczalnym celu (nie musi prowadzić działalności gospodarczej)

• możliwość utworzenia spółki wyłącznie przez jedną osobę (jeden podmiot prawny)
  – ograniczenie jednoosobowa sp. z o.o. nie może być zawiązana przez inną jednoosobową sp. z o.o. ( sp. z o.o. jednoosobowa zamiast umowy akt założycielski)

• posiadanie podmiotowości w stadium przedrejestracyjnym (po podpisaniu umowy spółki, a przed rejestracją spółki istnieje sp. z o.o. w organizacji – ma już podmiotowość prawną, a osobowość prawną nabywa w chwili wpisania do rejestru, musi być zgłoszona do
  6 miesięcy od momentu podpisania umowy, inaczej umowa traci moc)

Zakładanie sp. z o.o.

• zawrzeć umowę spółki w formie aktu notarialnego, (a jeśli spółka jest jednoosobowa to akt założycielski) – powstaje sp. z o.o. w organizacji

• wniesienie przez wspólników wkładów na pokrycie kapitału zakładowego. Wkładami na pokrycie kapitału zakładowego muszą być wyłącznie prawa zbywalne.

• ustanowienie władz spółki – powołanie zarządu , a jeśli istnieje taki obowiązek to również powołanie rady nadzorczej, komisji rewizyjnej

• zgłoszenie spółki do rejestru . Wniosek muszą podpisać wszyscy członkowie zarządu, termin max do 6 miesięcy od podpisania umowy spółki. Wniosek składa się na urzędowym formularzu KRSW i załączniki WK, WM, zasada jednego okienka. Oprócz formularzy należy dołączyć: dowód uiszczenia opłaty (2x500zł), umowę spółki, oświadczenie wspólników, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały
  w całości wniesione, dowód powołania organów spółki, z wyszczególnieniem składu osobowego, listę wspólników z podaniem nazwiska i imienia lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich, poświadczone notarialnie wzory podpisów członków zarządu.

• z chwilą wpisu do rejestru spółka ma osobowość prawną

Sp. z o.o. można zakładać przez internet - spółka S24

• nie trzeba podpisywać się podpisem certyfikowanym, wystarczy zwykły podpis elektroniczny, w ciągu 7 dni od rejestracji trzeba wzory podpisów złożyć fizycznie

• uproszczenia:

• nie ma formy notarialnej umowy, umowa zawiązywana jest za pomocą wzorca ustawowego spółki on-line

• wszystkie dokumenty uzupełniamy w internecie

• nie trzeba wnieść kapitału zakładowego przed rejestracją, czas pokrycia kapitału zakładowego w ciągu 7 dni od zarejestrowania

• nie obowiązuje zasada jednego okienka

• opłaty przelewamy przez internet

Umowa sp. z o.o.

• musi mieć formę aktu notarialnego

• element obowiązkowe

• firmę i siedzibę spółki. Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „spółka z o.o.” lub „sp. z o.o.”.

• przedmiot działalności spółki,

• wysokość kapitału zakładowego. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 5000 złotych. Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż
  50 złotych. Jeżeli wkładem do spółki w celu pokrycia udziału ma być wkład niepieniężny (aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę
  i wartość nominalną objętych w zamian udziałów, nie ma obowiązku oszacowania wartości wkładu niepieniężnego przez biegłego rewidenta

• czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,

• liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony

• elementy nieobowiązkowe:

• sposób reprezentowania zarządu – jeśli w umowie nie ma to ustawowo 2 członków zarządu łącznie lub 1 członek zarządu + prokurent

• możliwość nałożenia dopłat na wspólników

• możliwość umorzenia udziałów

Prawa i obowiązki wspólników sp. z o.o.

• nie majątkowe (korporacyjne)

• prawo udziału w zgromadzeniu wspólników

• prawo zaskarżenia uchwały zgromadzenia wspólników

• prawo kontroli spółki (można wyłączyć jeżeli jest rada nadzorcza)

• prawo żądania rozwiązania spółki przez sąd

• prawo wyłączenia wspólnika

• majątkowe

• prawo do dywidendy – zysku spółki

• prawo do zbywania udziałów ( umowa może to ograniczyć – zbywalność przez zgodę zarządu spółki)

• prawo do części majątku spółki po zlikwidowaniu spółki

• obowiązek wniesienia wkładów na pokrycie swojego udziału

• obowiązek wniesienia dopłat

Organy spółki

• Zarząd – organ zarządzający, czyli kierowniczy spółki, reprezentuje i prowadzi sprawy spółki. Skład zarządu może być jedno lub wieloosobowy. Członkiem zarządu może być tylko osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych (osoba pełnoletnia i nie ubezwłasnowolniona) i która niż została ukarana za przestępstwa gospodarcze lub podrabianie dokumentu.

Kadencja – okres na jaki został powołany członek zarządu

Mandat - prawo do wykonywania funkcji członka zarządu

Sposób reprezentacji zarządu 2 członków zarządu łącznie lub 1 członek zarządu
+ prokurent. Członkowie zarządu odpowiadają majątkowo za zobowiązania spółki

• Zgromadzenie wspólników – w skład wchodzą wszyscy wspólnicy.

Kompetencje zgromadzenia wspólników:

• zmiana umowy spółki

• podwyższenie kapitału zakładowego

• zatwierdzanie rocznych sprawozdań

• udzielanie absolutorium dla zarządu

Zasady głosowania

• głos jest związany z udziałem

• można ustalić pełnomocnika do głosowania

• jeżeli umowa nie stanowi inaczej to uchwały są podejmowane większością bezwzględną głosów ważnie oddanych

• kworum – minimalna liczba wspólników do podjęcia uchwały

• z posiedzenia trzeba tworzyć pisemne protokoły

• Rada nadzorcza, komisja rewizyjna – kontroluje zarząd

Jeżeli chcemy zakończyć działalność sp. z o.o. – podjęcie uchwały o likwidacji, przestaje istnieć w momencie wypisania z rejestru

SPÓŁKA AKCYJNA

Spółka akcyjna – spółka kapitałowa prawa handlowego powołana w każdym celu prawnie dopuszczalnym przez jednego lub więcej osób, posiadająca osobowość prawną , działająca przez organy wewnętrzne oraz wyposażona w kapitał zakładowy o stałej wartości (minimalna wysokość 100 tys. zł) podzielony na akcje o równej wysokości, których posiadanie jest podstawą uczestnictwa w spółce akcyjnej, a ich ilość wyznacza pozycję prawną akcjonariusza, a przy tym sami akcjonariusze nie ponoszą odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Cechy sp. akcyjnej:

• spółka kapitałowa (czysto kapitałowa struktura), ma osobowość prawną

• brak odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki

• działa poprzez organy:

• walne zgromadzenie – powoływane z mocy prawa

• rada nadzorcza – organ kontrolny ( nie ma prawa kontroli pojedynczy akcjonariusz), rada nadzorcza jest obowiązkowa

• zarząd

• występowanie kapitału zakładowego i akcji – minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi 100 tys. zł, nie trzeba pokryć całego kapitału zakładowego przed rejestracją spółki (wystarczy ¼ kapitału). Jeśli na kapitał zakładowy wnoszone są aporty to wycena musi być zrobiona przez biegłego rewidenta powołanego przez sąd

Oprócz kapitału zakładowego występuje kapitał zapasowy – powstaje z części zysku spółki do ¹/₃ kapitału zakładowego

Akcja ma 3 znaczenia:

• ułamek kapitału zakładowego – wielkość wpływa na pozycję i siłę akcjonariusza

• ogół praw i obowiązków akcjonariusza w spółce

• papier wartościowy (dokument), który można zbyć, jako towar

Rodzaje akcji:

• akcje imienne – wystawione na konkretną osobę, wpisane do księgi akcyjnej

• akcje na okaziciela – nie zawierają danych akcjonariusza , uprawniają do realizacji praw każdego posiadacza dokumentu

Zbywanie akcji na okaziciela – swobodnie, a zbywanie akcji imiennych może ograniczać statut spółki, zarząd

• akcje zwykłe

• akcje uprzywilejowane – przywilej może dotyczyć głosu 1 akcja max. 2 głosy

• akcje głosowe – dają prawo głosu na walnym zgromadzeniu

• akcje nieme – nie dają prawa głosu , przywilej może mieć więcej dywidendy

• akcje w formie dokumentu

• akcje w formie zdezaktualizowanej

• możliwość utworzenia spółki w każdym celu prawnie dopuszczalnym

• możliwość utworzenia sp. akcyjnej przez 1 osobę – wyjątek sp. akcyjnej jednoosobowej nie może założyć jednoosobowa sp. z o.o.

• posiadanie podmiotowości prawnej w stadium przedrejestracyjnym (S.A w organizacji), powstaje w chwili podpisania umowy i musi nastąpić złożenie oświadczeń o objęciu akcji

• spółka akcyjna może być sp. publiczną, szczególne S.A: banki, zakłady ubezpieczeń
  – podlegają większym zaostrzeniom

Założenie spółki akcyjnej:

• sporządzenie statusu w formie aktu notarialnego

• złożenie przez akcjonariuszy oświadczeń wyrażających zgodę na zawiązanie spółki
  i o objęciu akcji (oświadczenie w formie aktu notarialnego)

• jeżeli zadeklarowano wkłady niepieniężne to ich wartość musi być zaopiniowana przez biegłego rewidenta

• wniesienie wkładów na kapitał zakładowy odpowiadający ustawowemu minimum zgłoszenie spółki do rejestru – wniosek podpisują wszyscy członkowie zarządu, termin zgłoszenia nie później niż 6 miesięcy od daty sporządzenia statutu. Wniosek składa się na urzędowym formularzu KRSW4 i załączniki WK, WG, WM, zasada jednego okienka. Oprócz formularzy należy dołączyć: dowód uiszczenia opłaty (2x500zł), statut, akty notarialne o zawiązaniu spółki i objęciu akcji, oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wymagane statutem wpłaty na akcje oraz wkłady niepieniężne zostały dokonane zgodnie z prawem, dokument stwierdzający ustanowienie organów spółki
  z wyszczególnieniem ich składu osobowego, zezwolenie lub dowód zatwierdzenia statutu przez właściwy organ władzy publicznej, jeżeli są one wymagane do powstania spółki.

• wpis do rejestru - z chwilą wpisu spółka otrzymuje osobowość prawną

Statut spółki akcyjnej powinien określać:

• firmę i siedzibę spółki, (Firma – korpus dowolny + określenie spółka akcyjna, dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „S.A.”)

• przedmiot działalności spółki,

• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

• wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego,

• wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,

• liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli,

• liczbę członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków tych organów oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczej,

Prawa i obowiązki akcjonariuszy

• podobne jak w sp. z o.o.

• wyjątek nie ma obowiązku dopłat, nie ma prawa kontroli

Formy restrukturyzacji:

• przekształcenie spółki – zmiana formy prawnej, nowopowstała spółka jest kontynuatorem

• połączenie spółki:

• powołanie nowej spółki z dwóch już istniejących spółek tzw. połączenie przez unię

• przyjęcie jednej spółki przez drugą, następuje przeniesienie wszystkich praw
  tzw. fuzja

• podział spółek