Od ICISS do Szczytu Światowego:

• deklaracja ONZ ws. zaangażowania w koncepcję R2P

  • państwa członkowskie przyjęły odpowiedzialność za ochronę własnych obywateli przed ludobójstwem, zbrodniami wojennymi, przeciwko ludzkości i czystkami etnicznymi

  • PCz wyraziły gotowość pomocy innym państwom w wypełnianiu ich obowiązków wobec własnych obywateli

  • społeczność międzynarodowa miała przyjąć wiele pokojowych środków w celu eliminacji ludobójstwa i przemocy na masową skalę

  • w sytuacjach skrajnych RB będzie mogła interweniować, wykorzystując wszystkie swe uprawnienia

• wspólnota państw po raz pierwszy formalnie potwierdziła pewną zależność suwerenności od przestrzegania praw człowieka

• Raport ICISS przychylnie przyjęty przez państwa, które podzielały zwarte w nim idee (np. Kanada, WB, Niemcy), a odrzucany przez USA (bo nikt nie będzie ograniczał ich prawa decyzji, gdzie i kiedy użyć siły), Chiny (chciały, żeby za każdym razem zwracać się do RB), Rosję (bo to podważa KNZ)

• wobec tylu wątpliwości trzeba było zmienić pierwotną koncepcję R2P

  • zrezygnowano z sugestii, by uznać zapobieganie konfliktom za główną rolę systemu ONZ

  • odrzucono katalog kryteriów stanowiących przesłanki do użycia siły

  • uzależniono możliwość interwencji na zasadzie R2P od upoważnienia RB

  • rząd państwa „w oczywisty sposób” musiałby zaniedbywać ochronę swoich obywateli

  • stworzono furtki, dzięki którym RB mogła prawomocnie nie podejmować żadnego działania wobec kryzysu

• pozytywne skutki szczytu

  • decyzja o rozwijaniu „kultury prewencji”

  • szersza pomoc dla Specjalnego Doradcy ds. Ludobójstwa

  • powołano Komisję Budowania Pokoju

    • forum koordynacji różnorodnych działań międzynarodowych ze sfery utrwalania pokoju

    • wspieranie finansowe i polityczne państw dotkniętych kryzysem

    • służenie radą głównym organom ONZ ws. utrwalania pokoju

Przekuć idee w działanie?

• realizacja zasad R2P – głównie w dziedzinach zapobiegania konfliktom i ochrony ludności cywilnej przez operacje pokojowe; brak realnego wpływu na postępowanie państw

• Bank Światowy i ReliefWeb ukształtowały mechanizmy skutecznego przewidywania czasu i miejsca wybuchu lub eskalacji konfliktów

• współpraca w zarządzaniu bogactwami naturalnymi, regulowanie obrotu bronią ręczną

• popularyzacja przekonania, że misje pokojowe muszę być gotowe na użycie siły w celu ochrony ludności cywilnej; problemy:

  • brak jasnego obrazu optymalnych form takiej ochrony

  • RB wciąż ostrożnie stosuje w praktyce tę koncepcję

  • sceptycyzm państw rozwijających się, bo pogwałcenie suwerenności