Rozwój człowieka rozumiany jest jako proces całożyciowych przemian ilościowych i jakościowych, przebiegających w różnych warunkach, sytuacjach życiowych i zadaniowych, przejawiających się w odpowiednich formach zachowania i działania jednostki. (wg K. Czarneckiego)

Myślenie - To aktywny proces poznawczy odzwierciedlający ogólne cechy i stosunki między różnymi elementami rzeczywistości, zmierzający do rozwiązywania określonych problemów (zadań, zagadnień).

Myślenie- proces poznawczy działalności człowieka w rezultacie, których może wyjść poza posiadaną wiedzę. Jest procesem uogólnionego i pośredniego poznania obiektywnej rzeczywistości, w którym odzwierciedlają sie najbardziej uogólnione i charakterystyczne cechy przedmiotowi zjawisk oraz związki i zależności miedzy nimi.

PODSTAWOWE OPERACJE MYŚLOWE; analiza, synteza, porównanie, abstrahowanie, uogólnienie.

MYSLENIE LATERALNE; zdolność tworzenia pozornie nieistniejących połączeń, szukanie alternatywnych podejść zanim znajdziemy rozwiązanie. Myśl lateralna pozwala na świadomą rezygnacje z gotowych rozwiązań na rzecz dążenia do bardziej optymalnych.

Procesy myślenia:- analiza,- synteza,- uogólnianie,- abstrahowanie,- porównywanie,- klasyfikowanie,

- wnioskowanie

Rodzaje myślenia ze względu na wartość wyniku myślenia:

1) produkcyjne: - twórcze( wynik myślenia jest całkowicie nowy i jest obiektywnie nowy dla ludzkości),

- nietwórcze (wynik myślenia jest nowy dla podmiotu, ale światu jest on już znany).

2) reprodukcyjne polega na zastosowaniu uprzednio zdobytej wiedzy w nowych zadaniach

3) dywergencyjne- takie, gdy jednostka rozwiązuje problem, który nie ma jednego poprawnego rozwiązania, ale wiele możliwych i wymaga tworzenia nowych, oryginalnych rozwiązań.

Luźny strumień myśli w psychologii nazywamy myśleniem asocjacyjnym, czyli skojarzeniowym.

Jego przeciwieństwem jest myślenie ukierunkowane, czyli zmierzające do określonego celu, wyniku.

Elementarnymi składnikami myślenia są:

• informacje- spostrzeżenia, wyobrażenia, pojęcia

• operacje- elementarne transformacje umysłowe, które prowadzą do wyniku końcowego

• reguły- porządkuje operacje i nadaje im kierunek.

Postrzeganie, spostrzeganie - odbieranie bodźców wzrokowych, słuchowych, czy czuciowych, które poddawane są obróbce i syntezie w poszczególnych częściach mózgu. Jest pierwszym etapem przetwarzania informacji, które odbierane są przez narządy zmysłów. Proces postrzegania rozpoczyna akt spostrzegania.

Skomplikowane układy bodźców odzwierciedlają fragment otaczającej rzeczywistości odbieranej przez doświadczającego (spostrzegającego) w określonym momencie.

Organizm człowieka może spostrzegać następujące cechy bodźców:

- typ energii (temperatura, dźwięk)

- lokalizacja w przestrzeni;

- natężenie.

Spostrzeżenie - Jest to proces psychiczny polegający na doznawaniu wielu wrażeń jednocześnie, które w mózgu są selekcjonowane, wiązane oraz sensownie ujmowane. Podstawowym tworzywem dla spostrzeżeń są wrażenia wzrokowe.

Spostrzeżenia mogą powstawać na dwóch poziomach spostrzegania:

- sensomotorycznym - powstają na nim spostrzeżenia figuralne, które są tworami o charakterze przestrzenno-czasowym np. plamy, linie, punkty, sekwencje dźwięków, posiadają one rytm, kształt, ale nie posiadają znaczenia;

- semantyczno-operacyjnym, czyli znaczeniowo-czynnościowym - jest to sposób spostrzegania obiektu, który jest uzupełniony znaczeniem.

Spostrzeżenia mogą być:

- monosensoryczne - odbierane przy wykorzystaniu jednego zmysłu,

- wielosensoryczne - odbierany przy wykorzystaniu wielu zmysłów.

Pamięć- Jest jednym z zasadniczych procesów psychicznych. Leży u podstaw wszystkich innych procesów psychicznych i bez niej nie możliwe byłoby w ogóle życie psychiczne. Pamięć to proces psychiczny polegający na zapamiętaniu, przechowywaniu (pamiętaniu) i odtwarzaniu materiału (zmysłowego, wyobrażeniowego lub myślowego).