12. Przedstawić różne definicje (koncepcje) edukacji zdrowotnej i wynikające z nich cele.

Podział wg L. Ewles i I. Simnett:

Podejście	Cel
Medyczne	Zapobieganie chorobom i niepełnosprawności
Behawioralne	Kształtowanie zachowań zmniejszających ryzyko chorób
Edukacyjne	Praca z poszczególnymi osobami, ukierunkowana na ich indywidualne potrzeby
Zorientowane na jednostkę	Praca z poszczególnymi osobami, ukierunkowana na ich indywidualne potrzeby
Środowiskowe	Zmiany w środowisku fizycznym i społecznym umożliwiające prozdrowotny styl życia

Podział wg A. Tannahill

1. Model zorientowany na chorobę

• Cel: zapobieganie określonym chorobom

Model zorientowany na czynniki ryzyka

• Cel: eliminowanie tych czynników (np. palenia tytoniu) w celu zapobiegania równocześnie wielu chorobom

• Model zorientowany na zdrowie

• Cel: wzmacnianie potencjału zdrowia

Jeszcze jeden podział (nie napisane wg kogo ):

1. Środowiskowa, demokratyczna edukacja zdrowotna

Dotyczy edukacji zdrowotnej w szkole i rozwijana jest przez duńskich pedagogów, w kontekście szkoły promującej zdrowie. Podstawą jej jest demokratyczny paradygmat edukacji zdrowotnej (przeciwieństwo p. moralistycznego), którego kluczowymi elementami są: holizm, rozwijanie kompetencji do działania i uczestnictwo. Celem jest rozwijanie kompetencji do działania.

2. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na rozwijanie umiejętności życiowych

Koncepcja tej edukacji jest rozwijana, od początków lat 90. XX w., przez WHO, we współpracy m.in. z UNICEF. Dotyczy głównie dzieci i młodzieży i oznacza interaktywny, uczestniczący proces nauczania i uczenia się, którego celem jest: podejmowanie przez dzieci i młodzież pozytywnych decyzji i działań dla ochrony i doskonalenia zdrowia własnego i innych.

3. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na zwiększenie alfabetyzacji zdrowotnej

Alfabetyzacja zdrowotna oznacza umiejętności poznawcze i społeczne, które determinują motywację i zdolności jednostek do zdobywania informacji, zrozumienia jej i wykorzystania w sposób, który sprzyja doskonaleniu i utrzymaniu dobrego zdrowia.

Cele:

• Ludzie dzięki uzyskanej wiedzy, zrozumieniu i zdolności do działania, będą zmieniać swój styl życia i umiejętnie korzystać ze świadczeń służby zdrowia,

• Ludzie będą świadomi społecznych, ekonomicznych i środowiskowych uwarunkowań zdrowia i będą podejmować indywidualne lub zespołowe wysiłki w celu modyfikacji tych uwarunkowań w kierunku korzystnym dla zdrowia.

1

---