Seksualność człowieka

Marcin Orel

PCKU”ANDRAGOG” 2014

Seksualność człowieka jest integralną częścią osobowości istoty ludzkiej. Pełny jej rozwój uzależniony jest od zaspokojenia podstawowych potrzeb, do których można zaliczyć : pragnienie obcowania, intymność, ekspresję uczuć, miłość i czułość. Seksualność człowieka możemy rozpatrywać w perspektywie edukacyjnej, społecznej, psychologicznej i medycznej.

W 2002 roku została stworzona Deklaracja Praw Seksualnych Człowieka, której celem jest zapewnienie zdrowego rozwoju seksualności jednostek ludzkich i społeczeństw. Deklaracja ta obejmuje moduły :

- prawo do wolności seksualnej

- prawo do odrębności seksualnej

- prawo do prywatności seksualnej

- prawo do równości seksualnej

- prawo do przyjemności seksualnej

- prawo do emocjonalnego wyrażania seksualności

- prawo do swobodnych kontaktów seksualnych

- prawo do podejmowania wolnych i odpowiedzialnych decyzji dotyczących posiadania potomstwa

- prawa informacji seksualnej

- prawo do wyczerpującej edukacji seksualnej

- prawo do seksualnej opieki zdrowotnej

Poznanie seksualności rozpoczyna się od poznania własnego ciała. Dzięki niemu jesteśmy zdolni odczuwać. Ciało pozwala nam uczestniczyć w w materialności świata poprzez konkretne czyny. To dzięki seksualności możemy przekazywać jakże ważne dla nas życie. Ścisłe powiązanie naszej cielesności z seksualnością wiąże się z koniecznością poznawania naszego ciała, jego najdrobniejszych szczegółów. Ważnym elementem w tym poznaniu jest troska o nie. Zachowanie seksualne swoje pierwsze odniesienie ma w ciele, jednak jest ono ściśle związane z natura psychiczną, kulturową człowieka oraz środowiskiem życia. Seksualność jest obecna we wszystkich jego aspektach , powiązana jest z kultura społeczeństwa, która to stanowi reguły obyczajowe i prawa dotyczące seksualności. Z tej perspektywy zagadnienia seksualne podlegają istotnym i szybkim zmianom, zarówno w sensie negatywnym jak i pozytywnym. Może mieć charakter czysto erotyczny, może być częścią miłości. Seksualność człowieka jest biologiczną siłą napędową motywującą do nawiązywania kontaktów i więzi interpersonalnych. Jest jednym z głównych czynników sterujących rozwojem osobowości.

Seksualność odnosi się do wszystkich sfer życia, dlatego nie można zapominać o wymiarze psychicznym i duchowym.
W seksualności wyraża się cały człowiek i jego powołanie.
Z seksualności wypływają jej zasadnicze charakterystyki na poziomie biologicznym, psychicznym i duchowym. Aspekt biologiczno-fizjologiczny dotyczy on organów seksualnych (genitalnych), rozrodczych i jest rozważany w podwójnym aspekcie – integralności osoby i otwartości na drugą płeć. Stosunek seksualny powinien odzwierciedlać zróżnicowanie relacji między mężczyzną a kobietą, ich uczuciowości oraz potrzebę wzajemnej akceptacji.

W dojrzewaniu psychicznym człowieka integralną część stanowi seksualność. Od dzieciństwa każda jednostka musi pokonywać kolejne etapy tak aby dynamizm seksualny został w całościowy sposób zintegrowany w osobie. Etapy zaczynają się od opanowania instynktów seksualnych, poprzez pogłębienie motywacji seksualnej w wizji swojego życia, a dopełnienie odnajduje w dojrzałej miłości.

Ciało człowieka posiada szczególną funkcję
w chrześcijańskiej wizji. Cielesność jest specyficznym sposobem istnienia i działania ducha ludzkiego. Cielesność jest jakby pierwszym słowem Boga do człowieka, rodzajem sakramentu rozumianego jako znak.

Człowiek jest jednością biologiczno-psychiczną. Każde zachowanie typu seksualnego objawia w sobie coś co można nazwać „seksualnością psychiczną”. Życie wewnętrzne jednostki prezentuje się zawsze ponad stosunkiem seksualnym i przekracza zawsze czas i miejsce momentu zbliżenia fizycznego, daje mu całą otoczkę. Stany psychiczne seksualności nie są niczym innym jak tym czym dana osoba posiada, czym przyciąga do siebie, tym wnętrzem. Jednym z takich stanów jest pożądanie seksualne, przedstawiające się jako doświadczenie subiektywne, kierowane ku ciału a wypływające z atrakcyjności seksualnej. Pożądanie seksualne nie jest jest samo w sobie pożądanie stosunku fizycznego – jest raczej związane z wewnętrznym światem jednostki. Pierwsze doświadczenia seksualne kształtują gust, smak, wytwarzają przyzwyczajenia. Ogromne znaczenie ma wychowanie do odpowiedzialnego przeżywania seksu już od młodości. Wszelakie zaburzenia w tej kwestii mogą rodzić poważne kryzysy. Seksualność jako siła obecna w naszej podświadomości , niesie za sobą myśli i uczucie wyrażane za pomocą fantazji i wyobraźni. Podczas snu objawia swoją siłę w marzeniach seksualnych . Ważnym elementem stanowiącym bazę psychiczną konieczną do przyszłego rozwoju uczuciowo-seksualnego osoby jest okres zakochania się. Jest on swoistym poszukiwaniem w drugiej osobie tego „czegoś” co wypełni nasza samotność i będzie filarem dla naszej słabości.

Stanem psychicznym związanym z instynktem seksualnym doświadczanym w ciele jest przyjemność seksualna. Może być widziana jako napięcie nerwowe objawiające się w sposób bardzo spontaniczny i naturalny. Ma ścisły związek z pożądaniem. Przyjemność seksualna to zjawisko służące życiu jego przekazaniu. Freud w swojej seksualności dostrzegł , że „libido” , „eros”- energia i siła witalna płynące z seksualności mają więcej związku z zaspokojeniem pożądania niż z zaspokojeniem potrzeby. Przyjemność seksualna ma służyć parze ludzkiej do wzmocnienia jej jedności.

Człowiek jako istota ludzka odczuwa potrzebę miłości czyli jej otrzymywania oraz dawania. Aby seks był przeżywany w sposób godny dla człowieka a zarazem dawał satysfakcje musi być wyrazem miłości. Rozwój osoby a raczej jego proces zakłada obecność w człowieku dwóch fundamentalnych potrzeb psychicznych : potrzebę określenia własnego „ja” i potrzebę spójności z otoczeniem. Bez miłości szczerej i prawdziwej seks nie przyniesie szczęścia a co więcej może być powodem frustracji
i głębokiego niezadowolenia. Ważne jest w życiu każdej istoty ludzkiej aby właściwie zrozumieć i przeżywać seksualność
w perspektywie miłości. Współczesna nauka mówiąc o człowieku, rozpoznaje w miłości jedną z największych sił personalizujących
i humanizujących życie psychiczne. Człowiek staje się sobą , o ile i na ile potrafi kochać, a dając dar z siebie, w pełni się realizuje.

Bibliografia :

Tritt R. J. , Brak akceptacji – Czy Deklaracja Praw Seksualnych znana jest Polakom? „Gazeta Poznańska – głos kadry”, 20 kwietnia 2004

Starowicz L. ,Miłość i seks, Wrocław 1999

Starowicz L., Seksualność człowieka w ujęciu wieloaspektowym, Warszawa 2009