3 subskrypcje akcji

• Zamknięta – wiąże się z prawem poboru akcji – prawo akcjonariusza do pierwszeństwa do nabycia akcji nowej emisji – tyko akcjonariusze mają prawo nabycia akcji nowej emisji – kiedy ktoś z aktualnych akcjonariuszy nie zapisze się na akcje lub świadomie z tego prawa zrezygnuje lub sprzeda na rynku wtórnym – doprowadzi to do wprowadzenia osób trzecich. Cena emisyjna jest ustalana przez akcjonariuszy

• Prywatna – szukamy inwestora zewnętrznego (strategicznego) z nim negocjujemy (ustalamy) cenę emisyjną akcji;

• Otwarta – ustalenie ceny emisyjnej wymaga dostosowania do rynku

cena rynkowa – bieżące notowania

analiza fundamentalna – minimalna cena powinna uwzględniać wartość księgową akcji.

Cena akcji powinna uwzględniać siłę ekonomiczną emitenta.

Inwestorzy w różnym stopniu mogą uwzględniać analizę fundamentalną (etapowa) i techniczną (opiera się na ocenie tendencji zmian cen akcji w przyszłości).

Wycena akcji: (uzupełnienie)

Podstawą wyceny wartości akcji jest tzw. model CAPM (określa się go jako model wyceny aktywów kapitałowych – czyli jak wycenić wartość akcji którą jestem skłonny zaakceptować).

wartosc akcji = stopa zwrotu z ryzykiem zerowym + ryzyko rynku akcji

Wartość akcji (oczekiwana stopa zwrotu( opiera się na następujących zasadach (formułach), punktem wyjścia powinna być cena (stopa zwrotu) z ryzykiem zerowym czyli papiery skarbowe + premia za ryzyko rynku akcji (jest określana jako różnica stopą zwrotu z portfela akcji np.: WIG20 a stopą zwrotu z ryzykiem zerowym (uważa się że ta premia powinna się kształtować od 6,5 % - 8% w stosunku do tej stopy zwrotu – wszystkie akcje mieszczące się w danym portfelu akcji mają swoje ryzyko; istnieje parametr Beta.

Współczynnik Beta jest miarą korelacji pomiędzy zmianą ogólnej stopy zwrotu z portfela rynkowego a zmianą stopy zwrotu konkretnej spółki (badamy jak zmienia się cena akcji w stosunku do jakiegoś trendu rynkowego). Wskazuje o ile procent wzrośnie stopa zwrotu wybranej akcji jeżeli stopa zwrotu z indeksu rynku (portfela rynkowego) wzrośnie o 1 procent. Pozwala to równocześnie ocenić w jakim stopniu stopa zwrotu z konkretnej akcji reaguje na zmiany stopy zwrotu indeksu rynkowego (czyli na zmiany zachodzące na całym rynku).

Im większy jest ten indeks (im silniej wzrasta) to spółka jest bardziej ryzykowna.

Współczynnik Beta > 1; im większe Beta tym większa jest stopa zwrotu, to oznacza że stopa zwrotu z akcji spółki reaguje bardziej i szybciej na tendencje rynkowe. Ceny tej akcji i stopa zwrotu reaguje szybciej

Współczynnik B = 1; reaguje w tym samym stopniu

Współczynnik B < 1; są to spółki mniej ryzykowne, łagodniej reagują na różne trendy rynkowe, ale zgodnie z tą formułą ta stopa zwrotu będzie niższa.

Większa stopa zwrotu = większe ryzyko

ORGANIZACJA I PODSTAWY PRAWNE RYNKKU KAPITAŁOWEGO

Podstawowym obszarem działania rynku kapitałowego (zorganizowanego – obrót zorganizowany) są:

• Rynek regulowany

• Alternatywne systemy obrotu

Przez rynek regulowany rozumie się taki system obrotu instrumentami finansowymi (papierami wartościowymi) który pozwala na kojarzenie ofert nabycia i zbywania (kupna i sprzedaży) tych instrumentów zapewniający wszystkim uczestnikom jednakowe warunki zawierania transakcji oraz równy i powszechny dostęp do informacji rynkowej. Podstawową instytucją systemu regulowanego obrotu jest GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH i towarzyszące jej podstawowe instytucje

Alternatywne system notowań tzw. system new connect został uruchomiony w 2007r. nie jest ona zaliczany do rynku regulowanego i przedmiotem obrotu na tym rynku mogą być emisje publiczne i emisje prywatne. Główną intencją utworzenia tego segmentu rynku było stworzenie możliwości notowań (istnienia na rynku) spółkom:

• W początkowej fazie rozwoju, które dopiero budują swoja historię

• O wyższym poziomie ryzyka

• Małym i średnim

• Reprezentującym sektory oparte na aktywach niematerialnych np.: biotechnologie, ochrona środowiska

Papiery wartościowe spółek publicznych notowanych na rynku regulowanym muszą spełniać określone warunki:

• Muszą mieć charakter zdematerializowany tzn. że przedmiotem obrotu nie są fizycznie te papiery wartościowe ale ich zapisy na rachunkach w krajowym depozycie papierów wartościowych

• Spółka musi stać się spółką publiczną – przekształcenie spółki w spółkę publiczną

• Zbywalność papierów wartościowych nie jest ograniczona tzn. papiery wartościowe na okaziciela

• Przygotowanie dokumentu informacyjnego określającego podstawowe cechy i parametry danej spółki (prospekt emisyjny)

W ramach rynku regulowanego wyodrębniono 2 segmenty rynku:

• Rynek podstawowy

• Rynek równoległy

Różnice pomiędzy tymi dwoma rynkami dotyczą wartości kapitału własnego spółki, wartości akcji, struktury akcji z punktu widzenia swobody ich obrotu.

Podstawą wprowadzania spółek do obrotu regulowanego jest sporządzenie wniosku z prospektem informacyjnym i uzyskanie jego zgody przez komisję nadzoru finansowego.

Oferty wejścia na rynek regulowany (ofermy publiczne spółki) mogą przyjmować 2 formy:

• Pierwotna oferta publiczna

• Pierwsza oferta publiczna

Jeżeli sprzedawcą papierów wartościowych jest sam emitent który jest wystawcą emitowanych w serii papierów wartościowych a przedmiotem oferty są instrumenty finansowe nowej emisji to jest to oferta publiczna w obrocie pierwotnym czyli tzw. pierwotna oferta publiczna. Ta oferta jest wykorzystywana dla (spółki akcyjnej) pozyskania kapitału i podniesienia wartości kapitału zakładowego.

W pierwszej ofercie publicznej sprzedającym jest właściciel wyemitowanych wcześniej papierów wartościowych, a celem tej oferty jest zmiana struktury własnościowej spółki. W związku z tym ta oferta jest wykorzystywana głównie dla:

• Prywatyzacji spółek skarbu państwa

• Wprowadzenia spółki do obrotu zorganizowanego

• Rozproszenia akcjonariatu spółki, zmiany jej struktury własnościowej, wyjście ze spółki inwestora strategicznego i grupy inwestorów

Niezależnie od tego czy mamy do czynienia z ofertą pierwotną czy z ofertą publiczną istnieje zawsze ryzyko braku akceptacji rynkowej oferowanych akcji (ryzyko nieuplasowana papierów wartościowych na rynku). Dla ograniczenia tego ryzyka przewidziano w przepisach prawnych możliwość zawierania dodatkowych umów o tzw. subemisję inwestycyjną i subemisję usługową.

Przedmiotem umowy o subemisję inwestycyjną jest nabycie na własny rachunek (na własne ryzyko) części lub całości papierów wartościowych przez dodatkowy podmiot (buro maklerskie).

Przedmiotem umowy o subemisję usługową jest zobowiązanie do nabycia na własny rachunek papierów wartościowych które nie znalazły akceptacji na rynku.

Spółki będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym zobowiązane są do regularnego przekazywania szeregu informacji, które mogą decydować o notowaniu papierów wartościowych, np.: zmiana stanu posiadania, zwiększenie kapitału podstawowego, wyemitowanie nowych akcji, zaciągnięcie kredytu, nowe inwestycje.

ORGANIAZACJA I ZASADY FUNKCJONOWANIA WTÓRNEGO RYNKU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

Podstawową instytucją obrotu papierami wartościowymi na rynku wtórnym jest instytucja giełdy papierów wartościowych. Giełda jest miejscem kojarzenia (spotkania) popytu i podaży na wybrane instrumenty finansowe i jest miejscem wyznaczania ceny na tym rynku papierów wartościowych.

Instytucjami rynku jest komisja nadzoru finansowego i krajowy depozyt papierów wartościowych.

Do zadań komisji nadzoru finansowego należy:

• Zapewnienie prawidłowego funkcjonowania, stabilności i bezpieczeństwa dokonywanych transakcji

• Ochrona interesu uczestników rynku finansowego (wcześniej była komisja papierów wartościowych)

• Podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku kapitałowego i jego konkurencyjności

• Przygotowywanie aktów prawnych regulujących działalność rynku finansowego

• Wyrażanie zgody na wprowadzenie papierów wartościowych do obrotu publicznego

• Wydawanie zezwoleń na prowadzeni działalności maklerskiej i działalności doradczej (czyli wpisywanie na listę doradców inwestycyjnych)

Zadania krajowego depozytu papierów wartościowych. KDPW ma za zadania:

• Rejestrowanie papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu publicznego

• Prowadzenie rachunków papierów wartościowych dla podmiotów, które pośredniczą w obrocie tymi papierami wartościowymi czyli głównie maklerzy

• Obsługa realizacji zobowiązań emitentów wobec akcjonariuszy np.: wypłata dywidendy w formie rejestrowania na tych rachunkach

• Organizowanie i prowadzenie rozliczeń transakcji zawieranych na rynku regulowanym

System notowań akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych

Akcje dopuszczone do obrotu giełdowego mogą być notowane w jednym z 3 dostępnych systemów:

• System notowań ciągłych – są to notowania i ich zmiany dokonywane wielokrotnie w czasie dnia giełdowego (realizacji transakcji giełdowych). Pozwala to na dowolną realizację transakcji – pozwala wchodzić inwestorom w trakcie dnia giełdowego.

• Kurs jednolity ale z dwoma zmianami (fixingami) w czasie dania giełdowego, w tym przypadku możliwe są realizacje transakcji dwukrotnie ale wg kursu ustalonego np.: na otwarcie ale tylko w tym pierwszym fixingu transakcji,

• Kurs jednolity z jedną dogrywką (fixingiem)

Realizacja transakcji na rynku giełdowym może być dokonywana wyłącznie za pośrednictwem biur maklerskich (domów maklerskich) wymaga to ze strony inwestora wyboru biura maklerskiego i uruchomienie indywidualnego rachunku inwestycyjnego. Podstawą do realizacji transakcji jest złożenie biurze maklerskim zlecenia maklerskiego na sprzedaż lub kupno papieru wartościowego. Warunkiem złożenia zlecenia sprzedaży jest dysponowanie na rachunku środkami finansowymi.

Krajowy rejestr depozytowy papierów wartościowych ma codziennie informację na temat dziennych transakcji na giełdzie.

Zlecenia maklerskie zgłaszane przez klientów powinny uwzględniać następujące informacje:

• Rodzaj oferty zawarcia transakcji (kupno czy sprzedaż)

• Ilość i nazwa papieru wartościowego (ile i jaki papier)

• Charakter zlecenia z określeniem limitu ceny lub bez limitu ceny

• Data wystawienia i termin ważności oferty zlecenia (termin ważności jest ważny, bo jeżeli ustalimy zlecenie z limitem ceny a nie zostanie od razu zrealizowana transakcja to przechodzi na następny dzień aż do momentu upływu tego terminu)

Z punktu widzenia limitu ceny możemy wyróżnić:

• Zlecenia z wyznaczoną ceną przez inwestora, którą uważa się za maksymalną akceptowaną cenę zakupu papierów wartościowych lub minimalną cenę ich sprzedaży (oferujący daje limit ceny nie taniej niż 50 zł a z drugiej strony nie drożej niż 60 zł to kupi ten papier wartościowy taniej) to że daję limit ceny – wynika to z mojej oceny – czyli czym się kieruje inwestor podejmując decyzję o sprzedaży

• Zlecenia bez limitu ceny lub z ograniczeniem limitu ceny, tu wyróżnia się 3 rodzaje:

  • Zlecenie po każdej cenie (chcę dzisiaj sprzedać bez względu na cenę)

  • Zlecenie po cenie rynkowej na otwarcie

  • Zlecenie po cenie rynkowej (średnia cena rynkowa którą akceptują)

zapamiętać – z limitem ceny i bez limitu ceny (bez szczegółów)

Cena która kształtuje się na rynku (cena rynkowa) zależy więc od złożonych ofert maklerskich wyznaczonych warunków przez inwestorów, a celem giełdy jest zapewnienie realizacji maksymalnych transakcji w danym dniu giełdowym.

Na giełdzie papierów wartościowych obowiązuje kilka podstawowych indeksów giełdowych.

Indeksy giełdowe obrazują sytuację na giełdzie czyli koniunkturę giełdową co pozwala:

• Dokonywać właściwych ocen przez inwestorów i decydować o ich strategii inwestycyjnej

• Pozwala to porównywać sytuację na różnych giełdach i dokonywać tzw. arbitraży giełdowych

Indeksy giełdowe oprócz funkcji czysto informacyjnej pełnią również ważną rolę w ocenie tzw. wzorcowych portfeli inwestycyjnych nazywanych benczmarkami ???. generalnie wyróżnia się 2 grupy indeksów giełdowych: indeksy dochodowe i indeksy cenowe

Indeksy dochodowe uwzględniają poza zmianą ceny spółek notowanych na danym rynku giełdowym również dywidendy i prawa poboru przypisane danym akcjom.

Indeksy cenowe wykorzystują jedynie zmiany cen walorów wchodzących w ich skład.

Do podstawowych indeksów giełdy warszawskiej należy:

• Indeks WIG – jest indeksem dochodowym uwzględniającym wszystkie akcje wprowadzone do obrotu giełdowego w oparciu o jednolity kurs akcji notowanych na rynku podstawowym.

• Warszawski indeks giełdowy WIG20 – jest to indeks cenowy ustalany dla odpowiednio wybranych 20 spółek giełdowych na rynku podstawowym. WIG20 wprowadzony w ‘94r. i jego baza giełdowa wynosiła 100 pkt.; pokazuje jak się zmieniają ceny tych wybranych 20 spółek giełdowych.

• Warszawski indeks giełdowy średnich spółek MIDWIG

• Warszawski indeks rynku równoległego

Na koniunkturę giełdową wpływają zlecenia inwestorów.

Pytania z Podstawy funkcjonowania rynku, rynek pieniężny; nie będzie żadnych wzorów na obligacje; co to jest Beta; obligacje, akcje, fundusze inwestycyjne.