Filozofię określa się jako naukę bezzałożeniową - bazuje jedynie na "doświadczeniu, jakie nam umożliwia język potoczny".

doxa i episteme. Episteme - dla Platona uzasadniony, stały, niezmienny rodzaj wiedzy o charakterze absolutnym. Doxa - opinia czy przekonanie. U Platona episteme dotyczy jedynie poznania idei, nie poznania empirycznego.

U Greków rozróżnienie pomiędzy filozofią a nauką nie istniało. Jeszcze w XIX w. psychologia była częścią filozofii.

Dwa podstawowe działy filozofii:

-ontologia, metafizyka - nauka o bycie. Są one czasem stosowane zamiennie, ale występuje też rozróżnienie: Ontologia - teoria wszystkich możliwości, nauka o bycie w najbardziej szerokim sensie, o tym, co istnieje, oraz o tym, co mogłoby być. Metafizyka - teoria bytu realnego.

-teoria poznania, epistemologia. Jej główne zagadnienia to: źródła poznania; granice poznania (np. czy możemy poznać Boga, drugiego człowieka, siebie?); kryterium i definicja prawdy (wartość poznania); wiedza, odróżnienie wiedzy od przekonania

Kolejne działy filozofii:

- teoria wartości, aksjologia: czym są wartości. Ontologia i epistemologia wartości.

etyka - wartość dobra. Wartości moralne. Etyka teoretyczna i praktyczna (normatywna). Problem istnienia zła.

estetyka - wartość piękna. Sposób istnienia sztuki (status ontyczny). Definicja sztuki. Problem przeżycia estetycznego.

- antropologia (antropologia filozoficzna), nauka o człowieku. Filozofia społeczna, polityczna, kultury. Co wyróżnia człowieka spośród innych bytów? Jakie jest jego miejsce w świecie? Relacja między świadomością a ciałem? Problem tożsamości osobowej. Zagadnienie wolności człowieka. Zagadnienie śmierci.

NARZĘDZIA PRACY FILOZOFA:

-język naturalny, rozumiany jako system znaków

znak - coś, co wskazuje na coś, co jest poza nim samym. Dzielą się na:

-znaki konwencjonalne - znak drogowy, biała flaga, wyrażenia języka naturalnego.

-oznaki (związek przyczynowo-skutkowy; brak nadawcy) - temperatura jako oznaka choroby, ślady dzika (a co jeśli dzik zostawia ślady, by dać znać o sobie myśliwemu).

Trójkąt semiotyczny: nośnik znaku - desygnat znaku - użytkownik znaku. Aby zaistniał, musi istnieć nadawca i odbiorca lub tylko nadawca (bo nie możemy mówić o odbiorcy, gdy nie ma nadawcy. Nadawcą i odbiorcą może być ta sama osoba).

nośnik znaku - przedmiot, który występuje w roli znaku

desygnat znaku - przedmiot, do którego znak się odnosi

użytkownik znaku - podmiot, dla którego coś jest znakiem czego innego; nadawca bądź odbiorca znaku

Działy semiotyki: syntaktyka, semantyka, pragmatyka.

syntaktyka - badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami. Zagadnienia: zasady budowy wyrażeń złożonych z wyrażeń prostych; kategorie semantyczne; poprawność składniowa.

semantyka - badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami, a tym, do czego znaki się odnoszą. Zagadnienia: znaczenie, oznaczanie (denotowanie, desygnowanie), prawdziwość, spełnienia, ekstensja (ekstensją predykatu "zielony" jest zbiór przedmiotów zielonych), intensja, zakres nazwy.

pragmatyka - badanie relacji zachodzących pomiędzy znakami a użytkownikami znaków. Zagadnienia: postawa propozycjonalna (sądzeniowa), kontekst użycia wyrażenia, idealny użytkownik znaku.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA NIEOBOWIĄZKOWA:

- Kazimierz Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii

- Arno Aznzenbacher, Wprowadzenie do filozofii

- Urszula Żegień, Wprowadzenie do semiotyki teoretycznej i semiotyki kultury

- Feliks Marchewka, Semiotyka.Zarys teorii i jej rozwoju

- Jerzy Pelc, "Semiotyka", w Filozofia a nauka. Zarys encyklopedyczny