03 SZTUKA MYKEŃSKA I MINOJSKA

3. SZTUKA MYKEŃSKA I MINOJSKA

KRETA

We wczesnej epoce brązu najciekawsze obiekty pochodzą z Krety i wysp cykladzkich. Artyści minojscy modelują w glinie i rzeźbią w kamieniu, ale były tez figurki z kości słoniowej i muszli. Schematyzacja, sumaryczność, dążenie do naturalizmu. Na licznych wyspach cykladzkich wytwarza się masowo figurki marmurowe – postacie kobiet z rękami złożonymi na wysokości talii. Figurki te wkładano zmarłym do grobów. Dekoracja ceramiczna, nowe kształty naczyń, rozwój produkcji naczyń kamiennych – zapowiedź wielkich zmian, jakie następowały w epoce pałacowej, czyli od pocz. 2 tys. p.n.e.

Rozwój miast, powstawanie pałaców, nowy wyraz architektury. Dotychczas odkopano 4 pałace- 3 duże: Knossos, Fajstos i Mallia, oraz mniejszy w Zakro. Mają wspólne podstawowe cechy w planie i funkcji budowli. Służyły nie tylko jako rezydencje władcy, ale miały też znaczenie polityczne, religijne i gospodarcze. Była tam administracja państwowa, a także warsztaty ceramiczne i kamieniarskie. Pałace spełniały ważne funkcje w organizacji produkcji na Krecie. W Knossos przestronne magazyny- mogły pomieścić 246 tys. Litrów towarów- zboża, oliwy i wina. Ścisła zależność znacznego zaplecza miasta od pałacu.

Cechą charakterystyczną pałacu jest ugrupowanie pomieszczeń wokół centralnego dziedzińca. Najważniejsze były cele praktyczne pałacu. Pałac ma kształt zbliżony do prostokąta, jednak jego zewnętrzny zarys jest nieregularny. Tylko główne wejścia mogły mieć charakter monumentalny. Istotną cechą pałacu minojskiego jest budowanie głównej fasady wewnątrz pałacu, wokół centralnego dziedzińca. Pałace były różnych wysokości od 1 do 3 i 4 pięter we wschodniej części budowli Knossos, która usytuowana była na stromym zboczu. Monumentalne schody do głównych części budowli, np. Fajstos, umiejętne posługiwanie się kolumnami i słupami, rozmieszczenie otworów drzwiowych, budowa portyków i korytarzy świadczą o wrażliwości estetycznej arch. minojskich. Najważniejsze zespoły mieszkalne wyposażone były też w łazienki i ubikacje. W zachodniej części dziedzińca centralnego były sale recepcyjne, m. in. pochodząca z późniejszej fazy sala tronowa w Knossos i pomieszczenia kultowe. Niektóre pomieszczenia Knossos przypominają labirynt ponieważ są bardzo małe i liczne. Możliwe, że na pierwszym piętrze były bardziej regularne i większe sale reprezentacyjne, kultowe i mieszkalne. W pobliżu pałaców były rezydencje wysokich dygnitarzy państwowych, otoczone prawdopodobnie ogrodami.

We wczesnym okresie między 2000 a 1700 nie było jeszcze w pałacach wielkich malowideł ściennych. Figurki – stopniowo artyści chcą wyzbyć się zasady, że postać ma stanowić zwartą bryłę. Nowe relacje – silnie zaakcentowana partia dolna, słabo rozwinięty korpus, zwężający się ku talii. W efekcie statuetka jest cienka, a niekiedy bardzo cienka w talii. Ciało traktowane było naturalistycznie. Później następuje tendencja do złagodzenia zarysu postaci, zaokrąglenia kształtu korpusu, ramion, lędźwi i ud. Wydłużenie korpusu w stosunku do dolnej części ciała i powiększenie głowy. Nowe przedstawienie ciała w zatrzymanym ruchu. Cechy sztuki pałacowej ujawniło malarstwo wazowe oraz gliptyka, ceramika kamaresowa. Pewne datowane malowidła ścienne pochodzą dopiero z okresu po 1700 roku p.n.e. W 3 tys. ściany domów pokrywano tylko czerwoną lub brązową farbą. Właściwy rozwój malarstwa ściennego związany był z budową pałaców, czyli pocz. 2 tys. p.n.e. Ozdabiały ściany, podłogi, czasem sufity. Malarzy Krety interesuje nie tylko pejzaż, ale także uroczystości świeckie i religijne. Ukazywano ludzi i zwierzęta w pejzażu. Jest też grupa malowideł ilustrujących życie dworu, ceremonie religijne i świeckie. Technika charakterystyczna dla Krety – w stiuku wymodelowano podkład w postaci płaskiego reliefu, na którym wykonano właściwe malowidło. Nie tylko malowidła ścienne przeżywały okres rozkwitu. Na naczyniach glinianych wykonanych w stylu morskim zatriumfowała minojska umiejętność obserwacji natury. Jednak przyroda poddana jest pewnej stylizacji. Były również złote naczynia.

MYKENY

Na lądzie greckim pod koniec XVII i XVI wieku p.n.e. zachodzą istotne zmiany, ożywienie ekonomiczne. W Mykenach o nowej epoce świadczą groby szybowe. Dwa okręgi grobowe znajdujące się pierwotnie poza okręgiem cytadeli, zawierają liczne groby szybowe o prostej konstrukcji. Nad grobami ustawione były stele zdobione prostymi motywami linearnymi i figuralnymi. Najciekawsze było bogate wyposażenie pochówków z maskami i ozdobami szat ze złota. Miecze dekorowano często zwierzętami ukazanymi w szybkim biegu. Naczynia w kształcie głowy lwa lub byka z cennych metali są ciekawym przykładem rodzimej lub kreteńskiej sztuki. Złote sygnety, częste w tradycji minojskiej, należą do najlepszych osiągnięć gliptyki tych czasów. Niewiele zachowało się śladów osad z epoki grobów szybowych. Mykeńczycy zorganizowali sprawnie działające państwo i dobrą armię, podbili Knossos, zapoznali się tam z pismem i adaptowali je na swoje potrzeby, dając początek pismu linearnemu B.

W przeciwieństwie do miast Krety, w których nie zachowały się dostateczne dowody ich obronności, cytadele takich ośrodków jak Mykeny, Tiryns, Ateny, były zazwyczaj położone na pagórkach i otoczone potężnymi murami, co przypomina twierdze hetyckie. W centrum znajdował się pałac z główną budowlą – megaronem. Budowla pałacowa sprawia inne wrażenie niż kreteńskie. W stosunku do całej budowli zmniejszeniu uległ główny dziedziniec, natomiast znacznie większy jest megaron. Znajduje się on wyraźnie na głównej osi wejścia. Mimo oddzielenia podwórzem i korytarzami jest on otoczony regularnie zabudowanymi zespołami pomieszczeń. Całość pałacu zamknięta jest niemal w regularnym prostokącie. Pałace stawały się podobnie jak na Krecie centrami sztuki. Relief w Lwiej Bramie, który zdobi trójkąt odciążający nad głównym wejściem do cytadeli w Mykenach, jest jedyną monumentalna płaskorzeźbą z epoki brązu przetrwałą do naszych czasów. W cytadelach istniały ośrodki kultowe ze świątynią i innymi budowlami kultowymi. Budowle pałacowe, rezydencjonalne i kultowe ozdabiały freski. Pochodzą one z okresu po 1400 p.n.e. (sceny religijne, rodzajowe, ,a częściej myśliwskie i wojenne).


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
5 Sztuka mykeńska i minojska
03 SZTUKA KRETEŃSKA I MYKEŃSKA
SZTUKA MYKEŃSKA, starożytność, sztuka
Sztuka mykeńska
sztuka mykeńska
SZTUKA MINOJSKA I MYKEŃSKA, Pliki tekstowe i prezentacje, Grecja, Sztuka grecka
Sztuka Minojska mykeńska
SZTUKA KRETEŃSKA I MYKEŃSKA
Sztuka starożytnej Grecji powstała i rozwijała się po upadku kultury mykeńskiej
SZTUKA MINOJSKA, starożytność, sztuka
Negocjacje i sztuka porozumiewa WYKLAD 1 24 03 2013 id 785032
wykład 03.03.2009, Wykłady semestr letni, kultura i sztuka słowa
grecja etruskowie, Sztuka starożytnej Grecji powstała i rozwijała się po upadku kultury mykeńskiej s
SZTUKA KRETEŃSKA I MYKEŃSKA
2017 03 09 Sztuka przez duże G
03 Aleksander Fredro Sztuka obłapiania Pieśń III
minojska mykeńska

więcej podobnych podstron