Gleby klasy I: najlepsze gleby terenów równinnych, zasobne w próchnicę i składniki pokarmowe, o dobrej strukturze i właściwym uwilgoceniu

- łatwe w uprawie, przewiewne, ciepłe, nie zaskorupiające się

- dają wysokie plony pszenicy, buraków cukrowych, kukurydzy i warzyw

- należą do nich najlepsze czarnoziemy, czarne ziemie, mady i gleby brunatne, rędziny kredowe

Gleby klasy II

- często położone są w mniej korzystnych warunkach terenowych

- gleby bardzo dobre, zbliżone do klasy I, lecz nieco uboższe w składniki pokarmowe i trudniejsze w uprawie

- należy do nich większość gleb brunatnych oraz dobre czarnoziemy i mady, a także bardzo dobre rędziny i czarne ziemie

Gleby klasy IIIa

- gleby dobre, np. brunatne i płowe na glinach i piaskach gliniastych oraz średnio dobre czarnoziemy i czarne ziemie, mady piaszczyste, niektóre rędziny, nie wymagające melioracji (lub zmeliorowane) gleby torfowo-murszowe i torfowe

- mają gorsze niż gleby II klasy właściwości fi zyczne i trudniejsze warunki uprawy

- dają wysokie plony żyta, jęczmienia, owsa i ziemniaków

Gleby klasy III b

- porównaniu do gleb klas I i II, posiadają gorsze właściwości fizyczne i chemiczne. Odznaczają się dużym wahaniem poziomu wody w zależności od opadów atmosferycznych. Na glebach tej klasy można już zaobserwować procesy ich degradacji.

- gleby średnio dobre wymagające umiejętnej uprawy

- najczęściej uprawia się na nich zboża i rośliny pastewne

- należą do nich średnio dobre gleby brunatne, płowe, mady, rędziny i gleby pobagienne, opadowo-glejowe, czarne ziemie, rędziny, nie wymagające melioracji (lub zmeliorowane) gleby orne torfowo-murszowe i torfowe

Gleby klasy IV a

- gleby średniej jakości, np. lekkie gleby brunatne, płowe, bielicowe, kamieniste rędziny

- dają średnie plony żyta i ziemniaków

- podatne na wahania poziomu wód gruntowych (tak jak IV b)

Gleby klasy IV b

- gleby średniej jakości, zbyt zawilgocone lub zbyt suche

- są to podmokłe i oglejone mady oraz czarne ziemie

Gleby klasy V

- gleby słabe – płytkie, kamieniste, nadmiernie zawilgocone lub suche gleby brunatne, rdzawe i płowe, bielicowe wytworzone z piasków i żwirów gliniastych, płytkie mady, rędziny i gleby kamieniste

- nadają się do uprawy żyta i ziemniaków

VI - gleby bardzo słabe

- są to najczęściej piaszczyste bielice i gleby rdzawe lub kamieniste gleby o płytkim profilu, rankery, płytkie rędziny inicjalne, ciężkie mady podmokłe

- dają niskie plony mało wymagających roślin

VI Z- nieużytki rolnicze przeznaczone pod zalesianie

Bonitacja użytków zielonych:

klasa I – gleby mineralne zasobne w próchnicę

klasa II – gleby mineralne i mułowo-torfowe jak w kl. I, lecz bez możliwości dowolnego regulowania stosunków wodnych

klasa III – gleby mineralne i mułowo-torfowe o właściwościach jak w kl. I i II oraz gleby torfowe wytworzone z torfów niskich o uregulowanych stosunkach wodnych

klasa IV – gleby mineralne, mułowo-torfowe, torfowe i murszowe o właściwościach fizycznychichemicznychpodobnych jak w kl. III, ale występujące w gorszych warunkach

klasa V – gleby mineralne słabopróchnicze, ubogie w składniki pokarmowe, mułowo-torfowe podtapiane oraz torfowe zdegradowane (zmurszałe)

klasa VI – gleby torfowe mocno zdegradowane (zmurszałe)

Kompleks przydatności rolniczej:

1 - kompleks pszenny bardzo dobry - obejmuje najlepsze gleby naszego kraju, zasobne w składniki pokarmowe, o odczynie obojętnym, głębokim poziomie próchnicznym, dobrej strukturze, przepuszczalne, przewiewne, magazynujące duże ilości wody. Osiąga się na nich wysokie plony.

kl. I i II; burak cukrowy, pszenica, koniczyna czerwona, lucerna siewna, rzepak ozimy, bobik

2 - kompleks pszenny dobry - gleby nieco mniej urodziwe, zwięźlejsze i cięższe do uprawy, czasem okresowo gorzej przewietrzane albo wykazują okresowo słabe niedobory wody.. Na tych glebach udają się wszystkie rośliny uprawne, ale w części jest to zależne od pogody i poziomu agrotechniki.

kl. II, IIIa, i IIIb; burak cukrowy, pszenica, koniczyna czerwona, lucerna siewna, rzepak ozimy, bobik, wyka jara

3 - kompleks pszenny wadliwy - obejmuje gleby pszenne średnio zwięzłe i zwięzłe, które nie są zdolne do magazynowania większych ilości wody. Należą tu gleby zwięzłe płytkie zalegające na zbyt przepuszczalnym podłożu lub średnio zwięzłe zlokalizowane na zboczach i narażone na erozję.

kl. IIIb, IVa i IVb; jęczmień, owies, kukurydza, słonecznik

4 - kompleks żytni bardzo dobry (pszenno-żytni) - w jego skład wchodzą najlepsze gleby lekkie wytworzone z piasków gliniastych. Są one strukturalne, mają dobrze wykształcony poziom próchniczny oraz właściwe stosunki wodne.

kl. IIIb; uprawa tych samych gatunków co na pierwszych trzech kompleksach oraz pszenżyto, żyto, groch, łubin żółty i wąskolistny, burak i marchew pastewna

5 - kompleks żytni dobry - zaliczane są do niego głównie gleby lżejsze i mniej urodzajne od zaliczanych do kompleksu czwartego. Są one dość wrażliwe na suszę, przeważnie głęboko wyługowane i zakwaszone. Gleby te uważa się za typowo żytnio-ziemniaczane.

kl. IVa i IVb; rzepak ozimy, jęczmień, pszenżyto, ziemniak, żyto, gryka, łubin żółty, seradela, wyka ozima, lnianka i gorczyca

6 - kompleks żytni słaby - zaliczane są do tego kompleksu głównie gleby ubogie w składniki pokarmowe, wytworzone z piasków słabo gliniastych, podścielonych utworem luźnym. Są one nadmiernie przepuszczalne i słabo zatrzymują wodę, dlatego są okresowo lub stale zbyt suche. Składniki nie wykorzystane przez rośliny są bardzo szybko wymywane z gleby.

kl. IVb i V; żyto, owies, gryka, ziemniak, łubin żółty, seradela i wyka ozima

7 - kompleks żytni bardzo słaby - obejmuje najsłabsze gleby wytworzone z piasków, ubogie w składniki pokarmowe i przeważnie zbyt suche. Uprawia się tu wyłącznie żyto i łubin.

kl. VI; żyto, łubin żółty, seradela, ziemniak, wyka ozima

8 - kompleks zbożowo-pastewny mocny - zalicza się tu gleby średnio zwięzłe i ciężkie, nadmiernie uwilgotnione. Są one zasobne w składniki pokarmowe i potencjalnie żyzne, ale wadliwe na skutek nadmiernego uwilgotnienia.

kl. IIIb i IVa; kukurydza, słonecznik, mieszanki pastewne roślin jednorocznych i wieloletnich, owies

9 - kompleks zbożowo-pastewny słaby - obejmuje gleby lekkie wytworzone z piasków, okresowo podmokłe na skutek występowania w dolnej części profilu warstw słabo przepuszczalnych lub położenia gleby w obniżeniu terenowym.

kl. IVb i V; owies, żyto, ziemniak, marchew pastewna,łubin żółty i wąskolistny

10 - kompleks pszenny górski - obejmuje wszystkie gleby górskie, które na podstawie ich budowy i właściwości można uznać za odpowiednie do uprawy pszenicy.

kl. II, IIIa i IIIb; uprawa tych samych gatunków co na najlepszych kompleksach gleb nizinnych

11 - kompleks zbożowy górski - obejmuje w większości gleby wietrzeniowe powstałe ze skał masywnych, na warunkach o gorszych warunkach klimatycznych.

kl. IVa i IVb; pszenica, żyto, jęczmień jary, owies, ziemniak, koniczyna, brukiew, len włóknisty

12 – kompleks owsiano-ziemniaczany górski – gleby płytkie i zakamienione; ziemniak, owies, mieszanki traw z koniczyną

13 – kompleks owsiano-pastewny górski – gleby płytkie, szkieletowe i kwaśne; owies i mieszanki traw z motylkowymi

14 – gleby orne przeznaczone pod użytki zielone