WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA - zdolność organizmu do wykonania maksymalnej pracy fizycznej zależy od budowy i rozwoju organizmu, metabolizmu, sprawność układów zaopatrujących i mechanizmu termoregulacji.

Wydolność fizyczna - jest to zdolność do wykonywania ciężkich lub długotrwałych wysiłków bez oznak szybkiego narastającego zmęczenia (albo bez zaburzenia środowiska wewnątrzkomórkowego) oraz zdolność szybkości powrotu organizmu po wysiłku do stanu sprzed wykonywania pracy.

Jest to uzależnione od:

Płci - kobiety mają mniejszy mm sercowy (mniejszą objętość krwi krążącej) i mniej hemoglobiny we krwi oraz smukłą lejkowatą klatkę piersiową, a mężczyźni szeroką.

Od wieku - (inna jest ta zdolność wysiłkowa u dziecka a inna u dorosłego). Wraz z rozwojem biologicznym dziecka ta zdolność rośnie ( trzeba ją odnosić do wieku biologicznego). U osób starszych się zmniejsza (między 18-20 jest największa VO2 i od 20-23 obniża się) bo demineralizacja kości klatki piersiowej i zmniejsza się ruchomość klatki piersiowej.

Genetycznie uwarunkowana - wartości są dziedziczone i mogą być w trakcie treningu zwiększ o ok. 25%- zwiększa się wydolność.

Czynniki decyduj o wydolności:

1 grupa: budowa ciała w tym:

- wysokość ciała, ciężar, proporcje (inne u biegaczy inne u pływaków),

2 grupa: przemiany energetyczne:

- beztlenowe (decydują o nich mięśniowe zasoby związków wysokoenergetycznych i tolerancja na zaburzenia homeostazy);

- przemiany tlenowe (o ich sprawności decyduje sprawność funkcji zaopatrzenia tlenowego); poziom rezerw energetycznej

3 grupa: siła szybkość wykonywania ruchów, technika.

4grupa: czynniki psychiczne w tym: motywacja, taktyka.

5 grupa: sprawność funkcji mechanizmów termoregulacji. Mobilizacja źródeł energetycznych i związany z tym udział tlenowych i beztlenowych procesów metabolicznych zależy głównie od intensywności i czasu trwania wysiłku. Im większa intensywność tym większe zapotrzebowanie na tlen i więcej powstaje energii cieplnej. W zależności od wysiłku energia do skurczu może pochodzić z substratów mięśniowych (ATP, CP, glikogen) lub też ze źródeł pozamięśniowych (glikog wątrob, glukoza, tłuszcze). Składowe wydolności ogólnej są tlenowe i beztlenowe.

Zupełnie inaczej oddychamy podczas snu, a inaczej przy wzmożonym wysiłku fizycznym. Jednak praktyczne możliwości zaopatrzenia organizmu w tlen są ograniczone.