Uprawa ziemniaków na frytki

Informacje ogólne

Aktualna szacunkowa średnia wielkość uprawy na jedno gospodarstwo produkujące ziemniaki na poszczególne rynki w przypadku produkcji na frytki wynosi 50ha.

Producenci frytek preferują bulwy owalne lub podłużne o wymiarach od 50 mm w gore, natomiast dla producentów chipsów lepsze są bulwy okrągłe o wymiarach od 40mm do 60mm.

Wysoka zawartość suchej masy korzystnie wpływa zarówno na wydajność przetwarzania jak i na jakość produktu końcowego. Jeśli zawartość suchej masy będzie zbyt niska, frytki będą zbyt miękkie lub wilgotne. Dodatkowo trzeba będzie zużyć więcej energii, aby odparować większą ilość wody. Wysoka zawartość suchej masy wpływa również na mniejsza chłonność tłuszczu, zatem obniża koszty produkcji. Co więcej , sprawia ze produkt jest zdrowszy dla konsumenta. Jeśli jednak zawartość suchej masy jest zbyt wysoka, frytki będą zbyt sztywne i suche. Zawartość suchej masy częściowo wpływa tez na teksturę ziemniaków zarówno świeżych jak i przetworzonych .

 Odmiany ziemniaków na frytki

Do produkcji frytek stosowane są odmiany o typie konsumpcyjnym B do BC, czyli średnio zwięzłe do średnio mączystych.

Odmiany

B A S Z T A – średnio wczesna, jadalna, zawartość skrobi 17,6%. Smak dość dobry Ma bulwy okrągłoowalne o regularnym kształcie i płytkich oczkach, żółtym miąższu. Bulwy średniej wielkości. Wymaga dobrych gleb. Odporna na mątwika, czarną nóżkę oraz suchą zgniliznę Przechowuje się średnio.

D O R O T A – wczesna, skrobiowa, plenna (plon ogólny bulw 42,7 t/ha, handlowy 39,3 t/ha, zawartość skrobi 17,4%. Bulwy dość duże, owalnopodłużne, o dość dobrej regularności kształtu, dość płytkich oczkach i jasnożółtym miąższu. Smak dobry . Odporna na mątwika ziemniaczanego, dość odporna na wirus liściozwoju , podatna na zarazę liści . Przechowuje się dobrze.

F E L K A – bardzo wczesna, jadalna, bardzo plenna (plon handlowy 42 t/ha), zawartość skrobi 13,9%. Smak bardzo dobry , . Bulwy bardzo duże, okrągłoowalne, o dobrej regularności kształtu, płytkich oczkach i żółtym miąższu. Odporna na mątwika ziemniaczanego, wysoko odporna na wirus liściozwoju , podatna na zarazę liści . Przechowuje się dobrze.

K U B A – średnio wczesna, skrobiowa, plon ogólny 45,1 t/ha, o podwyższonej zawartości skrobi (19,9%), daje bardzo duże plony skrobi ,bulwy średniej wielkości, okrągłoowalne, o miąższu jasnożółtym do żółtego, dobrej regularności i płytkich oczkach, dość dobrym smaku, oraz o podwyższonej odporności na wirus liściozwoju , czarną nóżkę, suchą zgniliznę i parch zwykły. Przechowuje się dobrze.

O R L I K (N) – bardzo wczesna, jadalna , plenna (34,8 t/ha), zawartość skrobi 13,5%. Nadaje się również do konsumpcji na produkty suszone, konserwowe i mrożone przez cały rok. Bulwy okrągłoowalne, dość duże, oczka płytkie, skórka żółta, miąższ jasnożółty, smak bardzo dobry. Odporna na mątwika, średnio podatna na liściozwój, czarną nóżkę, zarazę bulw, suchą zgniliznę i parch zwykły, podatna na zarazę liści i mokrą zgniliznę. Przechowuje się dobrze.

 do produkcji frytek należą również: Asterix, Dorado, Fresco, Felsina, Innowator, Markies, Ramos, Russet Burbank, Santana, Velox, Victoria.

Warunki glebowe

Pola przeznaczone pod ziemniaki wczesne powinno szybko nagrzewać się i osuszać, a jednocześnie utrzymywać optymalną wilgotność. Nie powinny znajdować się w obniżeniach terenu, by nie zalegało tam zimne powietrze. Naturalne osłony i zbiorniki wodne mogą ziemniaki chronić częściowo przed przymrozkami. Gleby przeznaczone pod uprawę ziemniaków wczesnych powinny być jak najlepsze

Nawożenie

Jesienią pole powinno być dobrze odchwaszczone z chwastów rozłogowych i korzeniowych. Należy zastosować także dobrze rozłożony obornik i nawozy mineralne. Na polach wolnych od perzu okres pomiędzy zbiorem przedplonu a uprawą jesienną pod ziemniaki trzeba wykorzystać do uprawy wsiewek lub międzyplonów ścierniskowych. Jeśli stosuje się wyłącznie obornik, jego dawki mogą dochodzić do 40 ton na hektar.

Przedplon

Najlepszymi przedplonami dla ziemniaków wczesnych są rośliny motylkowe drobnonasienne i ich mieszanki z trawami, rośliny strączkowe, buraki cukrowe i warzywa (pod warunkiem terminowego przygotowania pola jesienią), zboża, jeśli pole wzbogacono poplonami i dobrze rozłożonym obornikiem oraz ziemniaki zbierane wcześnie, które zdążyły “uciec” przed mątwikiem ziemniaczanym.

Podkiełkowywanie

W uprawie ziemniaków na wczesny zbiór konieczne jest podkiełkowywanie. Podstawowym celem tego zabiegu jest przyspieszenie rozwoju roślin. Powoduje ono przejście bulwy ze spoczynku w stan, w którym zaczynają rozwijać się kiełki oraz system korzeniowy. Dzięki temu wschody są wcześniejsze nawet o trzy tygodnie. Sadzeniaki podkiełkowane mogą być wysadzone do gleby znacznie wcześniej, gdy nie jest ona jeszcze dostatecznie ogrzana. Temperatura na głębokości 5-10 cm może wynosić nawet 3-4 stopnie dla upraw w szklarniach i tunelach oraz pod okrywą. Tymczasem bulwy niepodkiełkowane można sadzić dopiero przy temperaturze 8 stopni .

Termin sadzenia

Termin sadzenia bulw podkiełkowanych z przeznaczeniem na wczesny zbiór zależy od temperatury gleby na głębokości 10 cm. Najlepsza jest temperatura 7-8 st.C, ale bulwy podkiełkowane można sadzić przy temperaturze 5-6 st.C. W normalnych latach gleba ogrzewa się do takiej temperatury w I dekadzie kwietnia, a niekiedy nawet wcześniej. W II dekadzie kwietnia gleba osiąga temperaturę pozwalającą na sadzenie bulw podkiełkowanych już prawie w całym kraju. Dlatego ziemniaki przeznaczone na wczesny zbiór powinny być sadzone w I i II dekadzie kwietnia. Wcześniejsze sadzenie w marcu może wiązać się z dużym ryzykiem i powodować wydłużenie wschodów, słabsze ich wyrównanie lub nawet przemarznięcie młodych roślin. Opóźnia to nagromadzenie plonu i zbiór.

PODKIEŁKOWANE SADZENIAKI ZIEMNIAKA WCZESNEGO