SŁOWIANOFILSTWO: kier. ideolog-polit, Rosja XIX w, wart. narodowe, tradycja dawnej chrześc. Rusi, PRAWOSŁAWIE SAMOWŁADZTWO I LUDNOŚĆ, całkowite odrzucenie zbliżenia Ros do zachodu i jego kultury, Kirejewski, Aksakow

PANSLAWIZM: kier pol. - zjednocz. wsz. Słowia, potrzeba wielkiego państwa, Związku Wszechsłowiańskiego z carem rosyjskim na czele z wł. absolutną, Bakunin, Daniewski

Adam Mickiewicz – 24.12.1798 – 26.11.1855

nauczyciel w Kownie, studiował w Wilnie, redaktor PIEGRZYMA POLSKIEGO

1824 – skazany na osiedlenie się w Rosji,

1832 – osiada w Paryżu,

1832 – 13 utworów do tłum. na ros

1839 – prof. lit. łacińskiej na Uniw. w Lozannie, potem katedra College de France, lit słowia

1848 – tworzy legion we Włoszech

1849 – założyciel Trybuny Ludów, umiera w Stambule na cholerę

W ROSJI: Konrad Walenrod, Farys (Romanowicz), Trzech Budrysów, Czaty (Puszkin) Ostatni syn wolności – motywy Wallenroda u Lermontowa

Aleksander Puszkin – 26.05.1799 – 29.01.1837 (d’Anthes)

liceum w Carskim Siole, współpracuje z kołem „Zielona Lampa’,

KRYTYKA TYRANII CARSKIEJ – „Oda do wolności” „Wieś” ->> zesłany w głąb Rosji

pierwsze poematy – „Rusman” i „Ludmiła”

1825 – Borys Godunow

1826- po powrocie do Msk poznaje Mickiewicza

1826 – 30 – Murzyn Piotra Wielkiego

1830 – Eugeniusz Oniegin

1834 – Jest tu śród nas – całowicie dla Mickiewicza

1836 – Sowremiennik

W POLSCE: Fontanna Bakczysaraju, Jeniec Kaukaski, Przypomnienie (Mickiewicz)

PUSZKIN: Oszczercom Rosji – powstanie listopadowe, oburzenie, Pl powinna być rosyjska

Listy Puszkina do Jelizawiety Chitrowo ­– Pl powinni się pogodzić z byciem Słowianami

Jeździec Miedziany Założenie Petersburga

MICKIEWICZ: Droga do Rosji – Dziady cz II

Pomnik Piotra Wielkiego

PALĘ MOSKWĘ – 1927, erotyczna tematyka, miłość Francuza i Rosjanki, akcja w Moskwie, bohatera spala ogień złości i pożądania Paul Morand

PALĘ PARYŻ – 1929, probl. społ., kryminał, fantast, zaraza dżumy,akcja w Paryżu, Francuz-robotnik, zaraza spala miasto//SKANDAL Bruno Jasieński

ROSYSJKA PIEŚŃ AUTORSKA: Galicz, Wysocki, Wizbor, Wertyński, od II poł. lat 50 XX, rozwija się na fali odwilży, zwiąż. z pios. studencką, WYSOCKI: trójjedność – tekst, kompozytor, wykonawca, w Polsce: Biczewska, Matwiejewej, Wysocki, Anczarowa, Okdudżawa, wazny był styl wykonania

Stanisław Żeromski – 1864 – 1925

znany w Rosji, przekłady ukazywały się w „Mir bożyj’ i ‘Siewiernyj Wiesnik’

Henryk Sienkiewicz – 1845 – 1916

Bez dogmatu – 1890 – pierwszy tytuł to ‘w pętach’ – nowa forma psychologiczna – narracja 1 os, pamiętnikarstwo, podobało się w Ros – autorefleksje, rozciągłe opisy, dekandentyzm, hamletyzm, naturalistyczna brutalność, Leon: bohater-kosmpolita, wrażliwy, choroba wieku, sceptycyzm, kreuje swój autoportret na pozornie obiektywny, samobójstwo Anielka – Polka, stereotyp. chrześcijanka, heroiczna,

TOSŁTOJ A SIENKIEWICZ:

- krytycznie: Trylogia, Qua Vadis, Krzyżacy – ze wzgl na patriotyczne, moralne przeslanie, pozytywny katolicyzm, czystano często, ale się nie podobało Na śmierć Sienkiewicza’

SIENKIEWICZ JAKO INSPIRACJA: Bunin ‘Modlitwa wieczorna’ Czaplin „Pathauz „Uczta Petroniusza”

Maksim Gorki 1868 – 1936

duża popul. w Pl, wystawiono jego dramaty w Krk, idea rewolucyjna – siła klasy roboczej, jeden z najb. oryg. przedst. modernizmu

zachwycony bez dogmatu

Bułat Okudżawa – 1924 – 1997

pieśni do końca lat 50, powieści historyczne i liryka

„Od ludzi myślących, dla myślących”

wątki autobiogr, egzystencjalne motywy o przemijaniu. probl. społeczeństwa, motywy sztuki, poezji, muzyki, ironia, autoironia, żart, parodia, figury: drzewa, żywioły, rzeki lub drogi: bezmiar i więdrówka życia, figura koła

„Modlitwa” – Jacek Kuroń, Adam Machnik

„Ach, Panie, Panowie” – Krystyna Sienkiewicz, Piotr Frączewski

Agnieszka Osiecka – 1936 – 1997

publikacje „Literatura” „Kultura polska”

1994 – 1996 – współpraca z Atelier w Sopocie

fundacja Okularnicy

Włodzimierz Wysocki – 1938 – 1980

tłumaczyli go Maleńczuk i Olbrychski

ZWIĄZKI Z POLSKĄ:

1994 - muzeum w Koszalinie – stworzyła Marlena Zimna

MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL FILMÓW DOKUMENTALNYCH O WŁ. WYSOCKIM – ostatni tydzień stycznia

2010 – pomnik w Kielcach (Arkadiusz Latos)

1969 – pierwsze spotkanie z Olbrychskim, Moskwa – lata 70 Paryż

‘Dwie Gitary’ – Olbrychski ma udział przy powstaniu piosenki

‘Wiersz o powstaniu warszawskim’ – Wysocki w Warszawie

‘Szcześcioletni Napoleon’ – dedykowana Rafałowi, synowi Olbrychskiego

‘Byli lotnicy’ – do filmu o lotnikach

Hamlet – 1980 Warszawa

1980 – pogrzeb, Moskwa – wiersz Olbrychskiego ‘Wołodi’ i ‘Polowanie na wilki’

Jacek Kaczmarski – 1957 - 2004

zachwycał go Wysocki i Galicz

„Pożegnanie Okudżawy”

Czesław Miłosz – 1911 – 2004

-szuka tłumaczenia na rosyjski, Jerzy Giedroyc poleca Josifa,

- listy Miłosza do Brodskiego, podniesienia na duchu i propozycja współpracy

- dzięki ich pomocy Venclovej udało się wyjechać z ZSRR

- triumwirat dka stos pol – ros – lit lepszy wszyscy politycy razem wzięci

Josif Brodski – 1940 – 1996

Diveritmento litewskie – poświęcone przyjaźni

POLSKIE MOTYWY:

Piosenka 1960 – Mazurek Dąbrowskiego, Pierwszy września – Hitler 01.09.39, Kolęda stanu wojennego, Polonaise, Proroczestwo – dla Zofii Kapuścińskiej

DRABICZ – pierwszy tłumacz, 1963 – Współczesność – pierwszy przekład polski

także Barańczak ( wiersze, esejse) czy Adam Czagojewski

BRODSKI W POLSCE: - najbardziej cenił: Miłosz, Herbert, Szymborska

- przyjaźń z Zofią Kapuścińską – listy od lat 60

1933 – wizyta w Polsce, doctor honoris causa UŚ

Sołżenicyn – 1918 - 2008

Archipelag Gułag – 1989, (pl, Jerzy Pomianowski)

1958 – 67 – powołanie na opowieści kołymskie,

28.12.73 – ukazuje się w Paryżu

1989 – wydana w ZSRR

Herling Grudziński – 1919 - 2000

Inny Świat – Michaił Kostylew – fan ideo. komunist. (pol. Moskw – uczy się franc, aby szerzyć) 1937 – 1937 - posądz o nielegalną wymianę zlota, potem zmienione na zarzut usiłowania obalenia ustroju ZSRR z pomocą obcych mocarstw

1939 – 10 lat w Łagrze Mostowica //// 1941 – Jercewo

ręka w ogniu, aby nie pracować przy wycince drzew WYROK: zesłanie na Kołymę – Grudziński, nieudana próba zastąpienia go w tym wyroku – Kostylew samobójstwo przed podpalenie – nie mógł się zobaczyć w matką

Andrzej Wajda 1926

3 etiudy szkolne: 1951 Zły Chłopiec na podstawie noweli Czechowa, 1962 Powiatowa Lady Makbet – na podstawie Leskowa 1971 – Piłat i inni – na podstawie Bułhakowa (Mistrz i Małg) – szczególnie na jeszui ha nocri – Wojciech Pszaniak, uczeń – Daniel Olbrychski,

2007 Pl / 2008 Ros -Katyń - Siergiej Garmasz jako Kapitan Popow – jedyny ros aktor w filmie