,,Wesele” St. Wyspiańskiego dramatem o głupocie czy mądrości narodu?
,,Wesele” jest wielką satyrą i obrachunkiem ideowym poety ze współczesnością. Utwór charakteryzuje i ocenia naród polski, a konkretnie chłopów i inteligencje.
Akcja toczy się na weselu wśród muzyki, śmiechu, tańca i śpiewu. I tu właśnie w tej atmosferze ma się rozegrać dramat o losy Polski. Poeta fantazjuje i wprowadza zjawy i widma do utworu. To pogłębia nastrój niepokoju. Postacie fantastyczne odgrywają bardzo ważna rolę w dramacie. I tak Stańczyk- symbol mądrości, Wernyhora- prorok, Hetman( Ksawery Branicki)- zdrajca narodu, Rycerz Zawisza Czarny – symbol odwagi, mężności i siły. ,,Osoby dramatu” uświadamiają Polaków w sytuacji jaka zaistniała.
Między postaciami ze świata realnego i ,,Osobami dramatu” nawiązują się dialogi. Tu już nie chodzi tylko o zwykłe rozmowy towarzyskie, zjawy są uzewnętrznieniem pragnień i marzeń postaci którym się ukazały. Poeta postawił rzeczywiste osoby wobec konieczności decyzji i czynu. Rycerz odwiedza poetę któremu sugeruje gotowość do walki. Czy poeta dorósł do tego czynu? Również niezdolny do działania i słaby okazuje się dziennikarz, któremu Stańczyk powierza kaduceusz – symbol misji politycznej i przewodnictwa. Gospodarz ma spełnić zadanie najważniejsze otrzymał od Wernyhory złoty róg, by wezwać lud do walki. Czy dorósł do wielkiej roli narodowej? Oddaje go młodemu i lekkomyślnemu chłopakowi , który go gubi, gdy schylił się po czapkę z pawich piór.
I tak z zespolenia wątku realistycznego i wizyjno-symbolicznego rodzi się dramat. Od pełnych humoru i ironi scen aktu I, poprzez akt II, gdzie ujawnia się rzeczywista słabośc bohaterów, aż po ponury i symboliczny finał w akcie III.
Co oznaczają te symbole w Weselu? Złoty róg- to symbol myśli kierujących narodem. Jego głos miał porwac naród do walki o niepodległość. Gdy go zabrakło weselnicy muszą poruszać się w milczącym, wolnym i ponurym tańcu bez końca. Bezmyślny taniec to symbol społeczeństwa pogrążonego w bezczynności i niezdolnego do działania i walki o wolność. A Chochoł wiodący ponury taniec? Spod słomianej pokrywy i uśpienia rozkwitnie w przyszłości piękny krzak róży. Odnosi się to również do społeczeństwa polskiego.
Poeta w swym utworze porusza problemy walki narodowowyzwoleńczej. Władzę i dowództwo daje inteligencji, a siłę chłopstwu. Ale wszystko okazało się pomyłką. Polacy nie są jeszcze do walki przygotowani. Wesele” jest ostrą i bolesną satyrą, która uderza w złudzenia, zakłamanie i słabość inteligencji. Nie posiada ona rzeczywistego programu działania w dziedzinie życia narodowego. Niezdolna była pomóc chłopom którzy pragnęli czynu. I tu jest właśnie punkt kulminacyjny. To inteligencja ponosi winę za klęskę. Była bowiem zbyt ,,głupia” i niedojrzała do zadań, jakie jej powierzono. Ty Chochoł ma ogromne znaczenie- sugeruje, że jeszcze nie czas trzeba poczekać (jak róża okryta chochołem), na lepszy moment i dogodniejsze warunki.
Wyspiański w sposób bolesny ukazuje głupotę Polaków. Sugeruje, że władza złożona jest w nieodpowiednie ręcę, przynajmniej tymczasowo. Społeczeństwo jest jeszcze nieświadome czynów jakich się od nich oczekuje. A na mądrość i rzeczywiste czyny przyjdzie jeszcze poczekać, choćby i pod ciepłą kołderką chochoła.
Ocena:4+