MASZYNY DO ZBIORU BURAKÓW

Technologia obejmuje:

- ogławianie (odcinanie główek buraków i liści)

- wyciąganie z ziemi korzeni

Dodatkowe czynnośći:

- zbieranie

- oczyszczanie

- gromadzenie

- załadunek korzeni

- zbieranie

- gromadzenie

- załadunek liści

Liście- na paszę lub rozdrabniane i rozrzucane na polu

Wymiary buraka:

Ik- techniczna długośc korzenia mierzona od miejsca, w którym jego średnica przekracza 10mm

ll- wysokość liści

db-największa średnica korzenia

d- średnica korzenia w miejscu odcięcia główki

dl- średnica rozety liści w odległości 50mm od wierzchołka główki

H- wysokość główki buraka ponad ziemią

hg- wysokość odcinanej główki

Zespoły ogławiające (ogławiacze)

- ciągnikowe, samojezdne

- dwu lub więcej rzędowe

- maszyny samodzielne lub zespół roboczy kombajnu

Bijakowe zespoły ogławiające

Przeznaczone są do ścinania i rozdrabniania liści z równoczesnym rozrzuceniem ich na powierzchni gleby lub też załadunkiem na środek transportowy jadący obok masyzny

Bijakowe zespoły ogławiające przenośnik poziomy (ślimakowy) - przenośnik łądujący(gdy liście na paszę) lub rozrzutnik łopatkowy (gdy rozruzcamy pocięte liście równomiernie na powierzchni pola) zespół oczyszczający (usunięcie resztek nasad liści)

Zespół oczyszczający:

- bęben

- gumowe bijaki

Zasada działania zespołu oczyszczającego polega na ruchu obrotowym gumowych bijaków dzięki czemu strącają one z buraka resztki liści i rozrzucają je po polu.

Nożowe zespoły ogławiające

Mają za zadanie odcięcie główki buraka wraz z liścmi lub tylko z ich nasadami. Powinny ogławiać tak aby straty korzeni były minimalne, a zanieczyszczenia korzeni resztkami liśći i zazielonymi częściami główek możliwie małe.

Części robocze:

- nóż

- element kopiujący (czujnik ustalający położenie noża w płaszczyźnie pionowej)

Wymagania stawiane zespołom ogławiającym:

- korzenie buraków powinny być prawidłowo ogławiane niezależnie od zmiennej wysokości H oraz niezależnie od zmiennej odległości L pomiędzy burakami rosnącymi w rzędzie

- płaszczyzna cięcia musi być pozioma, gładka i powinna przebiegać tuż pod nasadą liści na dolnej linii żywych oczek pędowych, od której mierzy się wysokość hg odcinanje główki

- podczas ogławiania korzenie nie mogą być przewracane siłą nacisku czujnika

Podział czujników:

- płozowe

- tarczowe nienapędzane

- tarczowe napędzane

- gąsienicowe napędzane

- śrubowe napędzane

Podział noży

- skośne

- łukowe

- tarczowe nienapędzane

- tarczowe napędzane

Połączenie noża z czujnikiem:

- sztywne (szczelina hg oraz wyprzedzenie W są ustawiane przed rozpoczęciem pracy i niezmienne aż do następnej regulacji)

- przegubowe (zarówno hg i W mogą zmienia się samoczynnie podczas pracy)

Wartość wyprzedzenia zależy od:

- rodzaju noży

- plonu

- możliwości regulacji hg i W

Wyciągacze (wyorywacze) korzeni

Ich zadaniem jest wyoranie bądź wyciągniecię z ziemi korzeni buraka i ułożenie ich na powierzchni pola bądź też przemieszczenie do zespołów transportujących wewnątrz maszyny do zbioru.

Podział wyciągaczy:

- stałe (stałe lub wymienne dzioby, o dodatnim lub ujemnym kącie natarcia)

* widłowe

* lemieszowe (polderowe- ujemny kąt natarcia, przeznaczone do gleb wiglotnych)

- drgające (cały zespół lub tylko jego połowa, kierunek amplitudy drgań możę być pionowy, poziomy albo złożony)

- kołowe

* dwa koła napędzane

* dwa koła nienapędzanę

* jedno koło napędzane, a jedno nienapędzane

- talerzowe ( do gleb lżejszych o dobrej odsiewalnośći)

- specjalne (na glebach ciężkich i wilgotnych)

* z wirującymi lemieszami- bijakami

Wyciągacze lemieszowe

Każdy lemiesz osadzony jest na własnej słupicy. Kąt natarcia względem poziomu możę być dodatni lub ujemny. Lemiesze z ujemnym kątem natarcia powodują większe uszkadzanie korzeni, ale zmniejszają zanieczyszczenie ziemią. Prędkość robocza maszyny nie większa niż 2m/s.

Wyciągacze lemieszowe typu polderowego są bardziej uniwersalne niż klasyczne. Są mało wrażliwe na obecność kamieni w glebie, mniej zanieczyszczają plon ziemią i mniej uszkadzają korzenia. Łatow naprowadzają się same na korzeń wzdłuż rzędu

Zasada działania wyciągacza lemieszowego

Wycinają z gleby pasmo ziemi, w którym znajduje się korzeń buraka. W miarę przesuwanie się lemieszy w kierunku ruchu maszyny następuje coraz większe zagęszczenie wyciętego przez dzioby lemiesza pasma ziemi otaczającej korzeń i wypychanie go przez ziemię do góry.

Wartość rozwarcia dziobów zależ od:

- średnicy korzeni

- dopuszczalnego odchylenia korzeni od linii rzędów

- rodzaju wyciągacza

- liczby rzędów wyorywanych podczas jednego przejazdu maszyny

Zagarniacze liści w ogławiaczach

Może mieć postać gładkich lub pofalowanych kół wykonanych z okrągłego pręta. Koła zagarniające zaopatrzone w zbieraki wchodzą między tarcze czujnika, zbierają odcietę liście i przenoszą je na przenośniki zbierające.

Przenośniki zbierające liście

Wykonane są z reguły jako prątowo-taśmowe lub prętowo-hakowe. Zaopatrzone są w zbieraki, których kształt i wysokość, czyli przyczepność (chwytność) zależy od kąta nachylenia przenośnika względem poziomu. Zbierakami mogą być pofalowane pręty.

Odrzutnik

Łopatki odrzutnika wykonane są z gumy lub z gumy wzmocnionej przekładkami. Rozmieszczenie i głębokośc wcięć w łopatkach zależą od wysokości i rozmieszczenia zabieraków.

Przenośniki łądujące liśćie na przyczepy

Zbudowane są z takich samych elementów jak przenośniki zbierające liście, mają tylko zbieraki o większej wysokości. Na wylocie przenośników ładujących można umieszczać udrzutniki zwiększające zasięg rzutu liści na przyczepę. Zamiast odrzutnika można zastosować przenośnik o regulowanym hydraulicznie kątem pochylenia.

Urządzenia do prowadzenia czujnika wzdłuż rzędów buraków

Czujniki ogławiacza

Przesuwają się albo po burakach albo w międzyrzędziach. Z czujnikiem ogławiacza współpracują pręt lub pręty sterujące układem elektrohydraulicznym. W przypadku natrafienia na burak lub buraki dochylone od lini rzędu, pręt sterujący odchyla się i zwiera odpowiedni wyłącznik krańcowy przekazujący impuls do zaworu elektromagnetycznego w rozdzielaczu układu hydraulicznego. Rozdzielacz z kolei otwiera dopływ oleju z odpowiedniej strony tłoka w siłowniku sterującym położeniem zespołu ogławiającego.

Nagarniacze i odrzutniki korzeni

Zadanim nagarniaczy i odrzutników jest zapobieganie spadaniu wyciągniętych korzeni poza maszynę i przesuwanie ich z wyciągaczy na przenośnik zabierający i wynoszący korzenie

Nagarniacze stosowane są przy wyciągaczach widłowych i lemieszowych, z których korzenie przekazywane są do różnych typów zespołów czyszczących maszyny. Zamiast nagarniaczy mogą być stosowane gładkie kroje tarczowe umieszczone z obu stron wyciągacza

Rodzaje nagarniaczy:

- gwiazdowe

- przenośnikowe

- tarczowe

Nagarniacze gwiazdowe

Wykonane są ze stalowych sprężystych prętów lub ze sprężystych prętów pokrtych gumą połączonych sztywno z piastą

Nagarniacze przenośnikowe

Wykonane są w postaci przenośników hakowo-prętowych lub taśmowo-prętowych. Mogą być zaopatrzone w zbieraki

Nagarniacz tarczowy

Składa się z dwóch napędzanych stalowych tarcz o średnicy około 500mm, ustawionych równolegle do rzędu buraków z obydwu jego stron.

Odrzutniki

Stosowane są przy wyciągaczach kołowych. Mają cztery lub sześć ramion pojedynczych lub podwójnych stalowych pokrytych gumą.

Zespoły oczyszczające korzenie buraków

Zadaniem zespołów oczyszczających jest odseparowanie ziemi i resztek liści od wykopanych korzeni oraz oczyszczenie samych korzeni z ziemi i ewentualnych resztek liści.

Podział zespołów czyszczących:

- przenośnikowe

- gwiazdowe

- walcowo-ślimakowe

- bębnowe

- wałkowo-tarczowe

Zespołu te różnią się pomiędzy sobą intensywnością czyszczenia. Na ogół w każdej maszynie stosowane są co najmniej dwa typy zespołów oczyszczających i odsiewających glebę z masy korzeni.

Przenośniki zespołów czyszczących:

- przenośniki prętowe pojedyncze

- przenośniki prętowe podwójne- przenośnik górny ma prędkośc większą niż przenośnik dolny w efekcie czego zwiększa się dokładność czyszczenia, ale równocześnie zwiększa się możliwość uszkodzeń

* przenośnik górny (nagarniający)

* przenośnik dolny (podbierający)

- przenośniki hakowo-prętowe

Obrotowe ruszty gwiazdowe

Budowane są jako otwarte, o swobodnych końcach prętów tworzących ruszt, albo jako zamknięte- do końców prętów tworzących ruszt przyspawany jest wtedy pręt. Stosowane są zarówno jako zespoły czyszczące jak i zaspoły zbierająco-czyszczące.

Zbieraki

Mocowane są w celu właściwego podnoszenia i podawania korzeni na przenośnik odprowadzający nad powierzchnią rusztu

Bębny obrotowe

Wykonywane w postaci wałów, rzadziej stożków o płaszczyznach z prętów. Podziałka rozmieszczenia prętów tworzących płaszcz może być stała lub zmienna. Zmiana prześwitu pomiędzy prętami dostosowana jest do warunków glebowych podczas pracy.

Walcowo-ślimakowe

Oddzielają ziemię od korzeni oraz odrywają resztki liści znajdujących się jeszcze na korzeniach buraków. Rolę tę spełniają pręty stalowe lub pasy klinowe nawinięte spiralnie na walce stalowe wykonane z rur. Wykonywane śą jako jedno-, dwu- lub trzyścieżkowe, składające się z dwu, czterech lub sześciu walców. Każda para walców tworzy sekcję mogącą pracować samodzielnie. Walce te mogą być użyte w połączeniu z przenośnikami prętowymi.

Wałkowo-tarczowe

Zespoły czyszczące zbudowane z kwadratowego wałka z nasuniętymi pojedynczymi odlewanymi tarczami stalowymi lub gumowymi mocowanymi na mniejszych tarczach stalowych. Odlełość pomiędzy tarczami ustalają tuleje dystansowe nasunięte na wał.

Przenośniki podające

Przenośniki podają korzenie buraków do zbiorników lub na przyczepy, są one przenośnikami typu taśmowo-prętowego lub hakowo-prętowego. Niezależnie od typu zaopatruje się je w zbieraki. Mogą być ustawione ukośnie lub pionowo

Zabieraki

Wykonywane są w postaci zwykłych grzebieni wykonanych z okrągłych prętów, z blachy, gumy lub tworzyw sztucznych.

Zbiorniki na liście i korzenie

Zbiornik na liście

Po napełnieniu zbiornika liście są wysypywane w stałych określonych punktach pola, tworząc tzw wały poprzeczne. Podczas pierwszego przejazdu roboczego opróżnianie zbiornika liści następuje poprzez ręczne uruchomienie zespołu wygarniającego liście. Opórżnianie zbiornika przy drugim i dalszych przejazdach odbywa się samoczynnie. Mechanizm napędowy wygarniacza jest uruchamiany za pomocą czujnika prętowego, który przesuwając się około 10 cm nad ziemią, zaczepia o kupki liśći pozostawione przez maszynę podczas poprzedniego przejazdu roboczego. Czujnik uruchamia zawór sterujący pracą siłownika hydraulicznego napędzającego zagarniak liści.

Wały podłużne- liście śa układane na powierzchni pola w posób ciągły przy użyciu zsypu. Zsypy mają zazwyczaj dwa położenia umożliwiające układanie jednego wału liści z dwu lub trzech kolejnych przejazdów maszyny. Podczas pierwszego przejazu maszyny zsyp jest ustawionu tak, że liście spadają z niego równolegle do kierunku ruchu maszyny tuż przy kole lub na śladzie koła, podczas drugiego i trzeciego przejazdu zsyp ustawia się kolejno w odpowiednich położeniach tak żę liśćie spadają z niego na ułożony wcześnie wał liści.

Zbiornik na korzenie

Konstrukacja zbiorników pozwala na ich opróżnianie na środki transportowe. Zbiorniki opróżniane są za pomocą przenośników zaoptrzonych w zbieraki lub zgarniaki korzeni.

Szczotki obrotowe usuwające resztki liśći

Zespołem roboczym są bijaki wykonane z materiał€ elastycznego umocowane do obrotowego wału. Szczotki mogą być pojedyncze lub podwójne. Szczotki usytuowane są za zespołem ogławiającym w ogławiaczach lub przed zepsołem wyorującym w wyorywaczach.

Budowa kombajnu do zbioru buraków

Czynnośći:

- ogławianie buraków

- wyorywanie (wyciąganie) korzeni buraków

- oczyszczenie korzeni buraków

- przemieszczanie liści do zbiornika lub na środek transportowy albo układanie liści w wały

- przemieszczanie korzeni do zbiornika lub na środek transportowy oraz rozładunek zbiornika na pryzmy w polu albo na środek transportowy

- układ szeregowy- zespół ogławiąjący i zespół wyorujący pracują przy każdym przejeździe w tych samych rzędach buraków

- układ równoległy- zespoły robocze pracują przy każdym przejeździe w sąsiednich rzędach buraków

Budowa kombajnu do zbioru buraków:

- napędzany czujnik tarczowy

- nóż łukowy

- urządzenie do zbierania liśći i rozdrabniania ich na wylocie przenośnika podającego je do zbiornika

- samoczynnie naprowadzające się wyciągacze korzeni

- obrotowy ruszt czyszczący

- zbiornik korzeni wyposażony w przenośnik podłogowy

Kobajny

- dwu, trzy lub sześciorzędowe

Zmniejszenie masy kombajnu:

- wyeliminowanie zbiorników korzeni i liści

- układanie zarówno liści i korzeni w podłużne wały

- załadunek liśći i korzeni wprost na środek transportowy

- całkowite zaniechanie zbierania liści, które po odcięciu są rozdrobnione i rozrzucane po polu

Układ sterowania

Czujniki sterujące wychylające się pod naciskiem buraków odchylonych od lini rzędu

Powodują wychylenie styczników krańcowych, które przekazują do analizatora elektronicznego sygnał o natężeniu proporcjonalnym do wychylenia kątowego czujnika. Jednocześnie sygnał do tego samego analizatora przekazuje nadajnik skrętu kół maszyny. Oba sygnały są analizowane i jeżeli różnica sygnałów uzasadnia korekte ustawienia kół maszyny. Oba sygnały są analizowane i jeżeli różnica sygnałów uzasadnia korektę ustawienia kół, to analizator powoduje włączenie zaworu elektromagnetycznego sterującego dopływem oleju do siłownika hydraulicznego ustalającego położenie kół jezdnych.

Steruje ruchem maszyny

Jeżeli zespół ogławiający zboczy z lini rzędu ramiona czujnika sterującego są wciskane między tarcze główkami buraków. Ramiona czujnika powodują wtedy zwarcie odpowiedniego stycznika, który uruchamia zawór elektrohydrauliczny, sterujący przepływem oleju, a nastpenie siłownik hydrauliczny dwustronnego działania korygujący położenie ogławiacza w stosunku do osi rzędu.

Czujniki sterujące zagłębieniem wyciągaczy

Uruchamiają odpowiedni stycznik, który uruchamia zawór elektrohydrauliczny, a ten z kolei siłownik hydrauliczny, najczęściej jednostronnego działania. W ten sposób zmienia się położęnie wyorywacza względem ramy maszyny, na której umocowany jest zbiornik na korzenie. NIezmięnną głębokośc pracy wyorywacza można też zapewnić poprzez przegubowe połączenie ramy wyciągacza z ramą maszyny i podparcie ramy wyciągacza dodatkowym kołem kopiującym poruszającym się w międzyrzędziu lub obok wyciągacza.