ROLA EDUKACJI W SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM
systemy przyswajania i przetwarzania informacji przez człowieka
manipulowanie i działanie
organizowanie percepcji i tworzenie wyobrażeń
posługiwanie się obrazem
ewolucja znaczenia pojęcia dydaktyka
Dydaktyka (uczyć, nauczać) – subdyscyplina pedagogiczna, obejmująca kształcenie, uczenie się.
Po raz pierwszy tego sformułowania użyto w XVII w. w Niemczech. Pierwotnie w XVII i XVIII w. dydaktykę traktowano (definiowano) jako sztukę nauczania, czyli przekazywania informacji, skupiających się na osobie nauczyciela i na tym, co robi. Nurt dydaktyki, który dominował w XVIII i XIX w. nazwano dydaktyką tradycyjną, która w dużej mierze wiąże się z nazwiskiem Jana Fryderyka Herbarta. Na przełomie XIX i XX w. wraz z pojawieniem się nurtu tzw. nowego wychowania skupiającego się na samym dziecku, jego rozwoju, na jego potencjalnych możliwościach od momentu urodzenia, zmienia się dydaktyka – zaczęto definiować dydaktykę jako sztukę uczenia się, skupiano się nie na osobie nauczyciela, a na dziecku – jak się uczy, jak się rozwija, jak rozwiązać problemy. Rozwijała się jako subdyscyplina pedagogiki.
W 1613r. w Niemczech ukazała się krótka rozprawa o dydaktyce „Sztuka nauczania” Volfganga Radkego.
Jan Amos Komejski – dydaktyka praktyczna, sztuka nauczania. Pisał o dydaktyce w „Wielka dydaktyka”. Opisał wszystkie przedmioty, wskazał, że dydaktyka stanowi wielką sztukę nauczania ale i wychowania. Podkreślił, że wychowanie jest niezbędne do nauczania, i że bez wychowania nie można osiągnąć sukcesu nauczania.
Jan Fryderyk Herbert – XVII w. podstawowe zadanie ma nauczyciel – podstawowe ogniwo to on i jego wiedza (podejście encyklopedyczne). Stosował wychowanie naturalne.
John Deway – aktywne działanie ucznia, uczenie się. Mówił o praktycznym wychowaniu. Mówił, że żeby dobrze nauczyć, to trzeba uczyć dziecko wykonywania określonych operacji.
współczesne rozumienie dydaktyki; jej podział
Współcześnie dydaktyka to nauka o kształceniu i samokształceniu, o celach, treściach, metodach, formach i organizacji procesu kształcenia (wymiar nauczający i wychowawczy).
Podział dydaktyki:
ogólna
szczegółowa – metody nauczania poszczególnych przedmiotów
cechy teorii nauczania
Teoria nauczania – normatywna nauka w jaki sposób może zostać najłatwiej przekazane to, co uczeń ma opanować.
Cztery cechy teorii nauczania:
powinna określać, jakie doświadczenia najskuteczniej spowodują w jednostce skłonność do uczenia się,
musi określać sposoby nadawania wiedzy, struktury która sprawiałaby że ta wiedza będzie najłatwiej przyswajalna dla ucznia,
najefektowniejszy porządek przedstawiania wiedzy,
powinna określać charakter stosowanych nagród i kar w procesie uczenia się:
nagroda wewnętrzna – satysfakcja
nagroda zewnętrzna – ocena
nagroda natychmiastowa – ocena z odpowiedzi
nagroda odroczona – klasówka z partii materiału, stypendium
Koncepcje kształcenia selektywnego
znaczenie pojęć edukacja, społeczeństwo informacyjne, globalizacja
rola nauczyciela w społeczeństwie informacyjnym
raporty edukacyjne wyznaczające kierunki rozwoju edukacji (Coombsa,
Faure’a,Klubu Rzymskiego, Biała Księga Komisji Europejskiej, Delorsa, PISA)