DECYZJA- mogą dotyczyć różnych celów, wyjątkowo może być podejmowana przez jedną osobę, a zazwyczaj jest wypadkową decyzją grupy, zarządu. W praktyce zostaje wypracowana w wyniku ciągłej konfrontacji preferencji uczestników UCZESTNICY- mogą to być osoby,zbiorowości,ciała decyzyjne. PODMIOTAMI- są wszyscy ci, którzy w sposób bierny ponoszą konsekwencje decyzji, przy podejmowaniu której uwzględniono ich preferencje. POSTULAT RZECZYWISTOŚCI PIERWSZEGO RZĘDU: podstawowe aspekty rzeczywistości, preferencje obywateli, granica rzeczywistości, konsekwencje POSTULAT DECYDENTA- każda decyzja jest dziełem jednego decydenta, działającego zgodnie z systemem racjonalnych preferencji POSTULAT OPTIMUM: w każdej sytuacji decyzyjnej istnieje co najmniej jedna decyzja optymalna, można obiektywnie ustalić że nie istnieje lepsza decyzja, zachowując neutralność procesu decyzyjnego. MODEL; schemat reprezentujący pewną klasę zjawisk. Jest to uproszczenie rozważanego fragmentu rzeczywistości. Można tylko stwierdzić że się nadaje lub nie dla danego problemu. SCHEMAT: opis myślowy lub postaciowy, na ogół zredukowany do najistotniejszych cech WSPOMAGANIE DECYZJI jest działalnością tego, który na podstawie wyrażonych modeli pomaga znaleźć elementy odpowiedzi na pytania stawiane w procesie decyzyjnym. Dotyczy: - planowania przestrzennego: decyzja nieodwracalna, duże nakłady finansowe - planowanie rozwoju: decyzje charakter polityczny z czasem mogą być korygowane - reklamy: ustalenie tekstu, środka przekazu - badań i rozwoju: przyznawanie środków, rozwój przemysłowy - eksploatacji np. funkcjonowanie portu lotniczego, przydział maszyn, podejmowane regularnie w przedsiębiorstwach. Mają na celu najlepsze funkcjonowanie instytucji. - naboru osób spośród populacji, np. rekrutacja do szkoły itp. - produkcji organizacja wydziału produkcyjnego BADANIA OPERACYJNE - klasyczne zasady działania wynikają z doświadczenia i kierownictwa - socjologiczne zajmują się wpływem stosunków międzyludzkich na efekt działania przeds/ komórki - systemowe koncentrujące się na teorii podejmowania decyzji dla osiągnięcia celów PODEJMOWANE DECYZJE - o słabo określonej strukturze: wyniki jakościowe - o dobrze określonej strukturze przedstawione w formie modelu matematycznego BADANIA OPERACYJNE obejmują szereg metod matematycznych, zmierzając do osiągnięcia w możliwie krótkim czasie wyniku obliczeń z wykorzystaniem komputera TYPY ZAGADNIEŃ - postaci funkcji celu - postaci zmiennych - charakteru parametrów - ilości procesów decyzyjnych SYSTEM układ elementów skoordynowany wewn. i wykazujący określoną strukturę RODZAJE MODELI - deterministyczne - propablistyczne - statyczne - strategiczne ZAGADNIENIE JEDNOKRYTERIALNE poszukuje się min/max pewnego wyrazu Q –kryterium ZAGADNIENIE WIELOKRYTERIALNE występuje gdy istnieje więcej niż jedna funkcja celu Q(x) HARMONOGRAMOWANIE 1 etap planowanie programu produkcyjnego 2 et sprawdzanie czy program równomiernie obciąża wszystkie zdolności produkcyjne 3 et administrowanie zleceniami klientów 4 et planowanie materiałowe CZAS OPERACJI tj – czas jednostki n - liczba sztuk OGÓLNY PROBLEM HARMONOGRAMOWANIA polega na tym, aby przy uwzględnieniu ograniczeń technologicznych określić terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych operacji na maszynach tak, aby minimalizować / max określoną funkcję celu