Przysadka- zbudowana jest z trzech części:
Nerwowej
Środkowej
Gruczołowej
Część nerwowa przysadki – tylni płat przysadki; zbudowany z komórek nerwowych podobnych do komórek glejowych. Dochodzą do nich synapsy włókien nerwowych, których neurony znajdują się w jądrach przykomorowych i nadwzrokowych podwzgórza.
Neuryty służą do transportu hormonów
Oksytocyny – wytwarzana w jadrze przykomorowym
Wazopresyny – wytwarzana w jadrze nadwzrokowym
Wydzielanie wazopresyny i oksytocyny zachodzi nie zależnie od siebie.
Wszystkie hormony wydzielane przez część nerwową przysadki są nanopeptydami, różniącymi się między sobą jedynie składem aminokwasowym .
Oksytocyna- działa kurcząco na mięśnie gładkie gruczołu mlekowego oraz macicy w czasie porodu i kopulacji .
Wydzielanie z części nerwowej przysadki następuje wskutek zadziałania bodźców mechanicznych w czasie doju (ssania)oraz przez naciskający na szyjkę macicy płód.
Czynniki stresotwórcze oraz progesteron hamują odruch wydzielania oksytocyny, natomiast hormony estrogenowe pobudzają go.
Oksytocyna szybko jest rozkładana przez enzym OKSYTOCYNAZA, należąca do peptydaz.
Wazopresyna- hormon ANTYDIURETYCZNY- ADH- reguluje u ssaków ciśnienie osmotyczne krwi poprzez zwiększenie resorpcji wody z kanalików zbiorczych nerek.
Czynnikami pobudzającymi wydzielanie wazopresyny z części nerwowej przysadki są :
Wzrost ciśnienia krwi.
Obniżenie objętości krwi.
Stany stresowe, szczególnie o charakterze emocjonalnym.
Ciekawostka: u ptaków wydzielana jest wazotocyna, która ma właściwości oksytocyny i wazopresyny.
Ze względu na jej zdolność do kurczenia mięsni gładkich gruczołu skorupowego bierze ona udział w procesie znoszenia jaj.