Gimnazjon- miejsce ćwiczeń w starożytnej Grecji
Pedagog- niewolnik prowadzący do szkoły
Cogito ergo sum- Kartezjusz VIIw.
Sokrates- nie pozostawił po sobie ksiąg
TON- Tajna Organizacja Nauczycielska- 1939r.
Założyciel pijarów- 1597, Kalasancjusz
Siedem sztuk wyzwolonych
Gramatyka
Retoryka
Dialektyka
Arytmetyka
Geometria
Astronomia
Muzyka
Collegium Nobilium- 1 września 1740
„Wielka dydaktyka”- Jan Amos Komeński
Przedstawiciele polskiej oświaty w zaborach
Erazm Gliczner ze Żnina
Sebastian Pertycy
Szymon Marycjusz
Modrzewski
Rej
„O kształceniu mówcy”- Kwintylian, rzymski retor
„O wychowaniu mówcy”- Cyceron
Znani ojcowie kościoła
Augustyn
Tertulian
Klemens Aleksandryjski
Bazyli Wielki
Autor 7 sztuk wyzwolonych- Marek Terencjusz
2 polskich pijarów- Konarski, Ignacy Zaborowski
„O poprawie rzeczpospolitej”- Jan Frycz Modrzewski
„Odyseja-„- Homer
Założyciel jezuitów- św. Ignacy Loyola
KEN- 14 października 1973
Trentowski- „Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży”
Założyciel pierwszej szkoły chrześcijańskiej- Orygenes
Wychowanie dziewcząt w odrodzeniu- Petrycy porusza problem,
„Państwo słońca” –Campanella
Montmarte- Francja- początki jezuitów
Wychowanie państwowe- Platon.
Ośrodek kultury hellenistycznej- Macedonia, Grecja
Karol Wielki nakazał utworzenie szkół przyklasztornych w …
Najważniejsze ośrodki szkolne w okresie reformacji- Toruń, Elbląg, Gdańsk, Kraków,
KEN- Komisja Edukacji Narodowej, koordynacja szkolnictwa, reforma szkolnictwa.
Obowiązek szkolny w Polsce- 1808
Nauka o poprawnej i przekonującej mowie- retoryka
Komisarze KEN:
Masalski
Poniatowski
Zamoyski
Poniński
Czartoryski
Chreptowicz
Sułkowski
Potocki
Scholastyka- uzasadnianie dogmatów wiary za pomocą rozumu
Kalokagatia- dążenie do piękna, doskonałości, połączenie piękna umysłu i ciała
Uczeń Sokratesa- Platon
„Odezwa do burmistrzów”-
Nauka na przyrodzie oparta- Tales, Anaksymander, Anaksymenes
Odnowienie Akademii Krakowskiej- 1780
Twórca systemu klasowego w szkołach-
Zwolennik edukacji dziewcząt- Wiwes
SLOJD- system nauczania prac ręcznych w liceach
Pierwsze ministerstwo oświecenia-
Koncepcja wychowania naturalnego- JJ. Rousseau
Izba Edukacyjna- najważniejsze osiągnięcia- wprowadzenie obowiązku szkolnego, rozwój szkolnictwa elementarnego,
Założyciel gmin- Tomasz Campanella (Anglia), Jan Walenty Andrea(Niemcy)
„Emil”- autor J. J. Roussoeau
Etapy edukacji wg: Kamieńskiego
Heurystyka-
odkrywanie i tworzenie nowych rzeczy i zjawisk, rozwiązywanie problemów w sposób twórczy, wspieranie procesu tworzenia oraz rozwój cech z tym związanych, wykrywanie powiązań między faktami, samodzielne dochodzenie do prawdy, tworzenie hipotez, brak gwarancji uzyskania najlepszego rozwiązania.
Cel ideowy Akademii Zamoyskiej
Na początku tylko dla szlachty
Szkoła humanistyczna
Niski poziom
Rodzaj szkół zakonnych w średniowieczu:
Kolegiackie
Katedralne
Pierwsza ochronka dla dzieci i matek pracujących- 1769r., w Oberlin w Alzacji
Janseniści- ruch duchowo-teologiczny, odwoływali się do Augustyna, heretycy, negowali istnienie wolnej woli, znaczenie łaski
Reformacja- początek u Lutra 1517
Próba pogodzenia religii chrześcijańskiej z nauką świecką- Poniatowski? Nie bardzo
Książe humanistów- Erazm z Rotterdamu
Jan Sturm czerpał wzorce od kalwinistów
„Słowo polskie”- wydane przez Szczepanowskiego 1895
Poglądy Kwintyliana przyczyniły się do przyczyniły się do upowszechnienia idei zbiorowego nauczania w Rzymie. Twierdził, że uczniowie uczą się nie tylko od nauczycieli ale i siebie nawzajem.
Sztuki bizantyjskie:
Rzeźba
Malarstwo
Architektura
Rzemiosło artystyczne
Cyryl i Metody- alfabet słowiański ułożyli
Pierwszy pełny uniwersytet- Krakowski w 1400
Wychowanie rycerskie miało na celu wyrabianie odwagi, siły fizycznej i umiejętności wojskowych (rycerskich). Pozwalało też nabyć ogłady dworskiej. Wychowanie to dotyczyło synów szlachetnie urodzonych, odbywało się na dworach książęcych i przebiegało przez etapy: pazia, giermka aż do pasowania na rycerza. Dopiero to pasowanie naprawdę nobilowało i wprowadzało do elity feudałów jako pełnoprawnego członka. Kodeks rycerskiego zachowania się nosił naturalnie znamię chrześcijańskich zasad moralności. Miał m. in. przeciwdziałać „nieokiełznanemu duchowi wojowniczości”. Ideałem rycerza było postępowanie według dewizy: Bogu – duszę, życie – królowi, serce – damom, sobie – sławę ziemską.
Rzemieślnik- najpierw na sprawdzenie do żony rzemieślnika, potem na praktyki( przypatrywanie się), potem łatwe prace, potem egzamin.
Najważniejsze uniwersytety w XII i XIII w. – Paryż, Bolonia, Mont Pelier,
Założenie Uni. Krakowskiego- 1364 przez Kazimierza Wielkiego
Konieczność oparcia wychowania na psychologii?
Ratio stadiorum- u jezuitów,
Petrycy porusza problem kształcenia kobiet.
Zorganizowanie pierwszej szkoły średniej w Pińczowie- Piotr Stratorius
3 działy pracy pedagogicznej wg Lockea:
Hartowanie ciała
Kształtowanie poczucia humoru
Kierowanie się zasadą użyteczności
Izba Edukacyjna- naczelna państwowa władza oświatowa
Reforma jędrzejowiczowska- ujednolicenie programu nauczania
Kto twierdził, że każdy ma zdolności do nauki, a ludzi niezdolnych do nauki jest równie mało, co ułomnych fizycznie- Kwintylian
Jakie szkoły istniały w średniowieczu:
Katedralne
Kolegiackie
Parafialne
Studia zakonne
Dzieła Komeńskiego:
Janua linguarum reserata, 1631 „Drzwi języków otworzone”
Wielka dydaktyka
Orbis sensualium pictus” („Świat zmysłowy w obrazach”)
Podział szkolnictwa na prowincje w Polsce (wg. KEN)- Wg sprawozdania posła Lipińskiego z 1776 r. ukazującego działalność KEN, cały obszar Rzeczypospolitej obejmował 6 departamentów: Wielkopolski, Mazowiecki, Małopolski, Ruski, Litewski i Białoruski., na obszarze których działały 64 szkoły (38 pojezuickich, 19 pijarskich, 6 bazyliańskich i 1 XX komunistów; z nich: 22 – zorganizowane były na poziomie szkół wojewódzkich i 39 – na poziomie szkół powiatowych oraz 2 akademie jezuickie: w Poznaniu i Wilnie). Poza tym Akademia Krakowska, która prowadziła ok. 10 szkół - kolonii.
Reforma szkolnictwa z 1862- A. Wielopolski.
Collegium Nobillium- założone przez Konarskiego w 1740r. Głównymi założeniami było kształcenie dobrych obywateli, myśli patriotycznej, chciał z retoryki uczynić oręże w walce o polityczne przemiany, nadać jej charakter nauki obywatelskiej.
Sofiści:
Protagoras (490-420), - człowiek jest miernikiem wszystkich rzeczy, prawdą jest to, co się sprawdza w praktyce, od każdego człowieka zależy co jest dla niego prawdziwe i słuszne, pierwszy wyraziciel idei humanistycznej
Gorgiasz (ok. 485-380),-twórca sofistycznej retoryki ateńskiej, cnoty można się nauczyć,
Prodyk (470-400)
Hippiasz (V w.)
Początki szkolnictwa w Atenach przypadają na starożytność i średniowiecze.
Akt fundacyjny- Król Jan Kazimierz wystawił w 1661 r. akt fundacyjny, podnoszący (założone tu w 1606 r.) kolegium do rangi pełnoprawnej „Akademii z tytułem Uniwersytetu”. Niestety dokument ten (na skutek protestu Uniwersytetu w Krakowie i sprzeciwu Akademii Zamojskiej) nie zdołał uzyskać potwierdzenia Sejmu .
Platon- koncepcja wychowania państwowego
Ustawa wykluczająca język polski na Śląsku- rok 1805 (wszkołach język wykładowy tylko niemiecki- zabór austryjacki na Śląsku)
Kim był gramatysta- W nauczaniu gramatysta trzymał się jedynie metody pamięciowej, bez zadawania sobie trudu rozwijania samodzielnego myślenia.
Korpus kadetów- Stanisław August Poniatowski 1765 założenie.
Język migowy wprowadzony w latach ’60 XX wieku.
„przyzwyczajenie drugą naturą człowieka” Cycron.
„O wychowaniu mówcy”- Cyceron
Wychowanie muzyczne w Helladzie:
Śpiew
Muzyka
Poezja
Taniec
Kto zreformował akademię krakowską- Hugon Kołłątaj
Twórca ogródków dziecięcych
Cyfry arabskie w Europie: VII/VIII wiek?... w Europie spopularyzowane przez Fibonacciego
Data reformacji- 1517 (Marcin Luter)
28 stycznia 1905 roku w gmachu głównym Politechniki na wiecu zebrało się około 800 studentów, którzy uchwali rezolucję, w której domagano się „prawa każdej narodowości do stanowienia o swoim losie, wolności rozwoju kultury wszystkich narodów, zgromadzenia prawodawczego w Warszawie, wybranego na zasadzie powszechnego, tajnego, bezpośredniego i równego głosowania, które zadecyduje o potrzebach narodu”.
Jak Sokrates przekazywał wiedzę swoim uczniom: metodą heurystyczną- metodą poszukiwania prawdy, metoda interaktywna, dialektyczna
Pierwsze kolegium jezuickie założył kardynał Stanislaw Hozjusz w 1564 r
Stolice studiów prawniczych od XII w.- Bolonia,
Powstanie Towarzystwa Do Ksiąg Elementarnych- 1775! :D
Erazm Gliczner- uczony z czasów oświecenia, pochodzący z mieszczaństwa, ze Żnina, niewiele wniósł do wiedzy pedagogicznej, skopiował pierwszą książkę pedagogiczną po polsku „Książka o wychowaniu dzieci”
12 maja 1364- przez króla Kazimierza Wielkiego została założona Akademia Krakowska.
Gdzie doszło do buntu uczniów? Duuuużo.. przeciwko germanizacji, powstanie listopadowe- studenci, i inne. :D
Fizjokratyzm- doktryna ekonomiczna przyjmująca za podstawę dobrobyt społeczeństwa produkcję rolną; twórcą jej był Fransois Quesney [Kene];
Kto założył szkołę chrześcijańską- Orygenes
„O kształceniu mówcy”- Kalasancjusz
Połącz pojęcia z Państwami:
Sparta – Likurg (prawodawca i twórca ustroju)
-geruzja (rada starszych, główny organ władzy)
- krypteja (rodzaj próby, której poddawano najlepszych uczniów agoge)
-efebia (forma służby wojskowej)
- pentatlon
Ateny – - kalokagatia (system wychowania, piękny i dobry)
- lutnista (nauczyciel, muzyk)
- pedotriba (opiekun chłopca, nauczyciel wychowania fizycznego)
-gramatysta (pierwotny nauczyciel czytanie, pisanie itd.)
-gimnazjarta
- efebia
- mówca
Rzym - mówca