1. Polityka energetyczna UE.

Polityka UE na 2020 r:

• zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do roku 1990, z możliwością podwyższenia tej wartości do 30% w przypadku porozumienia międzynarodowego, wtedy:

- kraje wysoko rozwinięte zmniejszają emisję w porównywalnym stopniu

- bardziej zaawansowane gospodarczo kraje rozwijające- zmniejszają emisję proporcjonalnie do odpowiedzialności za zmiany klimatyczne i odpowiednio do ich możliwości

• zwiększenie OZE do 20% całkowitego zapotrzebowania na e. elektryczną ( Polska 15%)

• zmniejszenie zużycia energii o 20 % w stosunku do prognoz na rok 2020, co oznacza poprawę efektywności energetycznej o 20 %

• zwiększenie udziału biopaliw w paliwach transportowych do 10%

Cele na 2050 dla UE:

• redukcja gazów cieplarnianych do 60% w stosunku do 1990 ( do 2030)

• redukcja gazów cieplarnianych do 80% w stosunku do 1990 (do 2050)

Energetyczna Mapa Drogowa 2050:

• to plan wyznaczający ściśle określone normy w zakresie efektywności energetycznej, jakie osiągnąć powinny kraje członkowskie Unii Europejskiej do 2050 roku. Kluczowe miejsce zajmuje w nim zagadnienie dekarbonizacji rynku energii, którego skutkiem ma być redukcja emisji gazów cieplarnianych do 2050 roku o 80%, co oznacza dla energetyki redukcje CO₂ o 93-99%.

Polityka energetyczna Polski do 2030 r:

• zbudowana została w oparciu o cele, wyznaczone przede wszystkim przez Pakiet Energetyczno – Klimatyczny z 2007 roku, ze szczególnym uwzględnieniem zasady

  3 x 20%, dotyczącej 20% oszczędności w zużyciu energii, 20% wzrostu poziomu wykorzystania energii odnawialnej oraz 20% redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Polityka energetyczna Polski do 2030 założenia strategiczne:

• poprawa efektywności energetycznej

• wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii

• rozszerzenie struktury wytwarzania energii poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej.

• wykorzystanie OZE (głównie biopaliw, energetyki wiatrowej)

• ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko.

1. Prawo ochrony środowiska.

Ogólne zasady korzystania ze środowiska:

• Powszechne korzystanie ze środowiska przysługuje każdemu z mocy ustawy POŚ i obejmuje korzystanie z niego bez użycia instalacji, w celu zaspokojenie potrzeb osobistych i gospodarstwa domowego, w tym wypoczynku oraz oprawiania sportu.

• Korzystanie ze środowiska wykraczające poza ramy korzystania powszechnego, może być na drodze ustawy obwarowane obowiązkiem uzyskania pozwolenia, ustalającego w szczególności zakres i warunki tego korzystania.

• Ochrona 1 lub kilku elementów przyrodniczych powinna uwzględniać ochronę pozostałych elementów.

• Kto powoduje zanieczyszczenia, ten ponosi koszty jego usunięcia. Kto może spowodować zanieczyszczenie, ponosi koszty zapobiegania temu zanieczyszczeniu.

• Każdy ma prawo do informacji o środowisku i jego ochronie.

• Decyzja wydana z naruszeniem przepisów ochrony środowiska jest nieważna.

­Emisja zanieczyszczeń:

• wprowadzenie bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka do powietrza, gleby lub wody:

  - substancji (ogólnie zanieczyszczeń)

  - energii (hałasu, promieniowania, pola elektromagnetycznego)

Imisja zanieczyszczeń:

• ilość zanieczyszczeń pyłowych lub gazowych odbierana przez środowisko; jest miarą stopnia jego zanieczyszczenia definiowaną jako stężenie zanieczyszczeń w powietrzu (wyrażane w jednostkach masy danego zanieczyszczenia, np. ditlenku siarki, na jednostkę objętości powietrza lub w ppm, ppb) oraz jako depozycja zanieczyszczeń — ilość danego zanieczyszczenia osiadającego na powierzchni ziemi.

Norma emisyjna:

• określenie ilości zanieczyszczenia dopuszczalnego do emisji w odniesieniu do jednostki czasu oraz instalacji lub urządzenia

Norma imisyjna

• wymagania, które muszą być spełnione w określonym czasie przez środowisko lub jego główne elementy na określonym obszarze oraz w określonym przedziale czasu. Określają one maksymalne, dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń w powietrzu, glebie i wodzie oraz maksymalne poziomy hałasu, promieniowania i pola elektromagnetycznego

Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za (gospodarcze korzystanie ze środ.):

• wprowadzenie gazów lub pyłów do powietrza (zależnie od rodzaju i ilości)

• wprowadzenie ścieków bądź wód chłodniczych do wód lub ziemi (ścieki – zależnie od rodzaju i ilości, wody chłodnicze od temp , ale powyżej 25 °C)

• pobór wód (zależnie od ilości i jakości oraz czy gruntowa czy podziemna)

• składowanie odpadów

1. Dyrektywy LCP i IPPC.

Dyrektywa LCP określa dopuszczalny poziom emisji zanieczyszczeń poprzez:

• standardy emisyjne dla źródła lub emitora wyrażone jako stężenia substancji zanieczyszczających (pył, NO_x i SO₂) w mg/m³ i zależą od parametrów charakteryzujących źródło (moc, paliwo, termin przekazania do eksploatacji)

• roczne ładunki emisji SO₂ i NO_x wyrażonej w strumieniach masy (tyś Mg/a) indywidualne dla poszczególnych krajów członkowskich z rozpisanym na kolejne lata programem sukcesywnego ograniczania tej emisji

Kryteria standardów emisyjnych:

Standardy emisyjne dotyczą źródeł o nominalnej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1 MW

• Wiek źródła - czyli okres jego użytkowania od pierwszego pozwolenia na budowę lub odpowiednika tego pozwolenia - im starsze źródło tym standardy są łagodniejsze (szczególnie dla źródeł oddanych do użytkowania przed 29 II 1990r, ale źródło te będzie użytkowane nie dłużej niż do 2015 r. a czas jego użytkowania od 1 stycznia 2008 do 31 grudnia 2015 nie przekroczy 20 000 h).

• Rodzaj źródła - kocioł, turbina gazowa, instalacje spalania spalin w których współspalane są odpady.

• Rodzaj paliwa - w. kamienny, brunatny, koks, biomasa, paliwa ciekłe, gazowe,

• Nominalna moc cieplna - ilość energii wprowadzanej w paliwie do źródła w jednostce czasu przy jego nominalnym obciążeniu - im mniejsze źródło tym większe dopuszczalne standardy emisji. granice (5,50,100,225,500 MW).

Cel IPPC:

• głównym celem jest zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń oraz osiągnięcie ochrony środowiska rozumianego jako całość, bez preferowania ochrony jednego komponentu środowiska kosztem zwiększenia zanieczyszczenia innego komponentu.

Najlepsze dostępne techniki (BAT):

• to takie techniki, które zapobiegają zanieczyszczeniom lub je minimalizują w najbardziej efektywny sposób dla środowiska rozumianego jako całość. Techniki te muszą być w takim stopniu rozwoju, aby możliwe było ich praktyczne zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, uwzględniając jednocześnie warunki ekonomiczne i techniczne, oraz bilans miedzy kosztami inwestycyjnymi i korzyściami dla środowiska. Należy pamiętać o tym, że techniki te muszą być możliwe do uzyskania przez prowadzącego daną działalność.

Pozwolenie zintegrowane:

• decyzja administracyjna będąca rodzajem szczegółowej licencji na prowadzenie instalacji, w warunkach ustalonych dla wszystkich komponentów środowiska, co uniemożliwia szkodzenie środowisku rozumianemu jako całość. Podczas ustalania warunków pozwolenia zintegrowanego należy uwzględniać wymagania BAT, ale także charakterystykę techniczną danej instalacji, jej położenie i lokalne warunki środowiska Pozwolenie to powinno określać również rodzaj i ilość wykorzystywanej energii, materiałów, surowców, paliw.

Dokumenty referencyjne BAT (BREF):

• opracowywane sukcesywnie dla instalacji stanowiących szczególne zagrożenie dla środowiska, nie są jednak katalogiem jedynie dopuszczalnych do stosowania technologii i sposobu prowadzenia działalności

Ładunek graniczny (emisja graniczna):

• Przez graniczne wielkości emisyjne rozumie się takie dodatkowe standardy emisyjne, które nie mogą być przekraczane przez instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego. (czyli np.: nie tylko standardy emisyjne wyrażone jako dopuszczalne stężenia substancji w gazie wprowadzanym do powietrza, ale także dopuszczalne ładunki zanieczyszczeń wyrażone np. jako roczne strumienie mas.)

Przykłady BREF dla instalacji energetycznych typu IPPC:

• rozładunek, przechowywanie oraz obchodzenie się z paliwami i dodatkami do paliw (np. zapobieganie emisji niezorganizowanej w miejscach przesypu, monitorowanie składowisk paliw –samozapłon, rurociągi o łatwym dostępie (paliwa ciekłe i gazowe),

• emisje pyłu zawieszonego – elektrofiltry lub filtry tkaninowe

• emisje SO2 – paliwo o niskiej zawartości siarki, odsiarczanie spalin

• emisje NOx – organizacja procesu spalania, SNCR, SCR – łączenie technik

• emisje CO – spalanie zupełne

• skażenie wód – np. odsiarczanie na mokro + oczyszczalnia ścieków

• odpady i pozostałości – utylizacja jako ogólne zalecenie

Przykłady instalacji wymagających pozwolenia zintegrowanego typu IPPC:

1. Dyrektywa klimatyczna.

Obszary redukcji CO₂ w perspektywie 2050 r

Gazy cieplarniane i ekwiwalent CO₂:

Ekwiwalent CO₂ - równowartość ilości CO₂ w porównaniu z innymi gazami cieplarnianymi

• CO₂ (1)

• metan CH₄ (21)

• N₂O (310)

• fluoropochodne węglowodorów (HFC_s) np. fluorometan(97) – produkcja półprzewodników heksafluoropenan (9400)- środek gaśniczy, czynnik chłodniczy

• perfluoropochodne związki węgla (PFC_S)

• heksafluorek siarki SF₆ (22200) gaz izolacyjny (rozdzielanie wysokiego napięcia)

1. Świadectwa pochodzenia energii.

Rodzaje świadectw pochodzenia energii:

Możliwości ograniczenia CO₂ (gazów cieplarnianych) dzięki certyfikatom:

• Oszczędność energii – certyfikat biały (poprawa efektywności energetycznej i obniżenie zużycia energii finalnej)

• Wzrost efektywności konwersji energii chemicznej zawartej w paliwach w produkty finalne- certyfikaty błękitne i czerwone

• Sekwestracja CO₂ – certyfikaty pomarańczowe

• Zastępowanie paliw stałych paliwami gazowymi – certyfikaty żółte, fioletowe

• Zastępowanie paliw kopalnianych OZE – certyfikaty zielone

Certyfikaty zielone - świadectwa pochodzenia energii elektrycznej lub cieplnej z odnawialnych źródeł energii, rozumianych jako źródła wykorzystujące w procesie przetwarzania energię:

• wiatru (elektrownie wiatrowe),

• słońca (ogniwa fotowoltaiczne oraz kolektory do produkcji ciepła),

• geotermalną,

• fal, prądów morskich i pływów, spadku rzek,

• pozyskiwaną z biomasy (także paliwo ciekłe lub biogaz)

Certyfikaty czerwone:

• świadectwa wytworzenia energii elektrycznej lub mechanicznej i ciepła użytkowego w kogeneracji, która zapewnia oszczędność energii pierwotnej zużywanej w jednostce kogeneracji w wysokości nie mniejszej niż 10 % PES > 10 % w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych.

PES:

• są to nośniki energii pierwotnej

Certyfikaty żółte:

• świadectwa wytworzenia energii elektrycznej lub mechanicznej i ciepła użytkowego w kogeneracji, która zapewnia oszczędność energii pierwotnej zużywanej w jednostce kogeneracji PES > 0.