To czego nie było :
Pojęcia :
Pedagogika nNAUKA o wychowaniu i kształceniu jednostki ludzkiej przez cały okres jej życiowej aktywności

Edukacja - pojęcie szerokie - oznacza wychowanie - jako kształcenie człowieka (przede wszystkim dziecka do osiągnięcia dorosłości). Obejmuje aspekty: intelektualny, psychologiczny, moralny. Celami edukacji są: uczenie przystosowywania do życia w społeczeństwie, kształtowania wolnego i osobistego sądu.

Abstrakcja – 1) czynność intelektualna, polegająca na wyodrębnieniu np. w danym przedmiocie cech dla nich charakterystycznych lub istotnych ze względu na założony cel badania, inaczej - abstrahowanie (idealizacja). 2) pojęcie o znacznym stopniu ogólności, stanowiące wytwór abstrahowania - cecha, relacja, kategoria, tzw. przedmiot oderwany 3) potocznie pogląd lub stwierdzenie oderwane od rzeczywistości, nie oparte na faktach, pomysł niemożliwy do zrealizowania.

Generalizacja - ogólnienie, operacja myślowa, polegająca na wykryciu przez uczącego się cechy lub zasady wspólnej dla danej klasy przedmiotów lub zjawisk. Generalizacja prowadzi do kształtowania się pojęć i dokonuje się przy współudziale mowy. 2) w warunkowaniu jest to zjawisko wywoływania reakcji nie tylko przez bodziec, który ją wywołał, lecz także przez inne bodźce do niego podobne.

Metodologia - nauka o metodach badań naukowych, o skutecznych sposobach dociekania ich wartości poznawczej. Zajmuje się ona zagadnieniami teoriopoznawczymi, związanymi z rozwojem danej nauki. Różnice metodologiczne pomiędzy naukami polegają na innych celach w systematyzacji wykrywanych zależności.

Idealizacja – procedura o charakterze eksperymentu myślowego, mająca na celu zaprojektowanie warunków idealnych dla niezakłóconego przebiegu pewnych zjawisk lub procesów. Służy konstruowaniu modeli teoretycznych – np. modeli wychowania. Każda idealizacja wymaga redukcji pewnych elementów uwzględnionych w opisie i dlatego stanowi obraz uproszczony danego schematu, czy sytuacji.

Wiedza – układ danych i informacji o pewnym fragmencie rzeczywistości lub świecie jako całości, uporządkowanych według określonego kryterium. Ma wyższy poziom ogólności niż dane i informacje, które były oparciem, o które ta wiedza została zbudowana.

Filozofia – umiłowanie mądrości. Kiedyś: nauka obejmująca całą wiedzę racjonalną wytworzoną przez starożytną cywilizację. Miała służyć temu, by ludzie stawali się mądrzejsi.

Antologia (greckie anthologia – bukiet kwiatów) - wybór utworów (fragmentów) jednego lub różnych autorów, mogący dotyczyć konkretnego gatunku, epoki literackiej lub tematu.

Doktryna (pedagogiczna) – potocznie: zespół poglądów oderwanych od doświadczenia i rzeczywistości, narzuconych przez kogoś. Współcześnie – koncepcja celowościowego rozwoju edukacyjnego (wychowanie, kształcenie, samokształcenie itp.) Wg Sztobryna – hipotezy i twierdzenia dotyczące elementów wychowania człowieka.

System wychowania - sprężony układ wszystkich instytucji, grup, organizacji i urządzeń, przez które wiedza, światopogląd itp. docierają do społeczeństwa. Funkcjonuje on w określonym układzie życia społecznego, politycznego, gospodarczego i kulturowego, odzwierciedlając interesy narodu, ważnych społecznie jego części i dążenia do ukształtowania młodego pokolenia. Do głównych należą: dynamizm, otwartość, ukierunkowanie na cele wychowania, samoorganizacja i złożoność.

Światopogląd – zespół poglądów jednostki, będący stałą wizją świata. Wyznacza on postępowanie wobec samego siebie, innych oraz świata przyrody. Występują trzy grupy poglądów:
świat jako całość (jego struktura, rozwój, powstanie)
ludzie sprawy egzystencjonalne (sens ludzkiego życia i wartości)
ocena i normy moralne

Nauka – forma zorganizowanej działalności społecznej, która stanowi element strukturalny kultury. Plasuje się tam zaraz obok takich form jak język, religia, czy prawo. Nauka w aspekcie instytucjonalnym to ogół instytucji powołanych do prowadzenia działalności naukowej. Nauka – rozpowszechnianie i przyswajanie informacji i wiedzy!!

Supdyscyplina – podrozdział danego gatunku.!! Np. istnieją subdyscypliny pedagogiki takie jak ped. specjalna, ped. ogólna, andragogika, teoria wychowania itp.

Prakseologia - nauka o sprawnym działaniu!!, która ustala (z punktu widzenia sprawności) najszersze uogólnienia odnoszące się do wszelkich form świadomego i celowego działania. Konstruuje i uzasadnia wskazówki i postulaty dotyczące podnoszenia sprawności działania!!, a także zajmuje się ich podziałem i charakterystyką wobec jego skuteczności. Prakseologia gospodarcza - nauka o racjonalnym działaniu. W obrębie prakseologii mieści się teoria podejmowania decyzji. Przedstawiciel: T. Kotarbiński.

Dyskurs – proces dowolnej interakcji międzyludzkiej; działanie komunikacyjne za pomocą mowy. Warunkiem zaistnienia dyskursu jest gwarancja wolności słowa i wolności działania. W socjologii dyskursem są ramy myślenia danego obszaru (np. dyskurs edukacyjny – budowa wypowiedzi na temat edukacji; szkolny gatunek mowy; wymiana komunikatów między ludźmi)

Pedagodzy :

Pedagogika wg Kominareca

„Pedagogika ogolna to integrująca dyscyplina, ktora podejmuje podstawowe zagadnienia wyjściowe i kwestie koncepcji rozwiązywania wszystkich cząstkowych problemow pedagogiki. Na poziomie ogolnym bada podstawowe kategorie pedagogiczne (wychowanie, wykształcenie, edukacja, uczenie się itd.). Szczegolnie koncentruje się na społecznym i historycznym warunkowaniu celow i zadań wychowania (przeszłych, obecnych i przyszłych). Zajmuje się czynnikami wychowania, środkami wychowawczymi oraz organizacją wychowania i społeczeństwa”

Zadania pedagogiki ogólnej (Teresa Hejnicka-Bezwińska): 1) budowanie systemu kategorialnego 2) znajomość ewolucji tożsamości pedagogiki 3) zawężenie relacji między teorią a praktyką 4) znajomość podstaw dydaktyczno-edukacyjnych 5) poprawne formułowanie problemów praktycznych, badawczych i tworzenie dyrektyw

Hejnicka- Bezwińska- opierała się na metodologii i filozofii, określa praktyke działania i sposób działania (dyrektyka) pedagogika to sztuka oddziaływania na innych, głównie na nauczycieli, realizuje okreslone cele, wyróżnia 4 rodzaje pedagogik (empiryczna, humanistyczna, na marginesie, o sensie pedagogiki),

Pedagogika wg Muszyńskiego

Pedagogika jako nauka praktyczna. Takie pojmowanie pedagogiki jest istotą koncepcji Heliodora Muszyńskiego. Zasadniczym przedmiotem jej dociekań jest ustalanie niezbędnych warunków d|a urzeczywistniania społecznie pożądanych stanów rzeczy. Ten społecznie pożądany stan rzeczy (zwany też preferowanym lub postulowanym) określa cele naczelne, kierunkowe i instrumentalne, wyprowadzone z ideału wychowania socjalistycznego. Z kolei ideał wychowania socjalistycznego jest pochodny wobec ideału społeczeństwa socjalistycznego. Na samym szczycie tej piramidy znajduje się człowiek, jego szczęście i rozwój będący konsekwencją przyjętych założeń marksistowskiej antropologii i aksjologii.

Pedagogika wg Romana Schulza

Pedagogika ogólna jako antropologia pedagogiczna oraz logos edukacji. Taką koncepcję pedagogiki ogólnej prezentuje Roman Schulz w pracach: od pedagogiki ogólnej do antropologii pedagogicznej, Pedagogika jako logos edukacji. Antropologia pedagogiczna zajmowałaby się dwiema zasadniczymi kategoriami zjawisk, a mianowicie:

l) wychowaniem, a w szczególności jego istotą oraz stosunkiem do innych zjawisk poprzedzających wychowanie, ogólniejszych w stosunku do wychowania i bardziej szczegółowych, a także zróżnicowaniem i zmiennością zjawisk edukacyjnych; 2) myśleniem pedagogicznym (myśleniem o edukacji),a zwłaszcza jego naturą podstawami epistemologicznymi i metodologicznymi, wewnętrznym zróżnicowaniem oraz składowymi elementami takimi jak: ideologia,poznanie, terapia,p rądy pedagogiczne, rozwój myślenia pedagogicznego, stosunek do innych dyscyplin naukowych, innowacyjna funkcja nauk pedagogicznych itp.

Pedagogika wg A.Pluta

Pedagogika ogólna jako swoiście pojęta kulturologia pedagogiczna lub teoria kultury pedagogicznej. Z takim rozumieniem pedagogiki ogólnej spotykamy się w pracy Andrzeja Pluty Kultura i edukacja, której autor oparł swoją koncepcję pedagogiki na założeniach teorii kultury Jerzego Kmity. W założeniach i manifestach programowych pedagogiki ogólnej A. Pluta nawiązuje krytycznie- w ''mocnym'' Sensie epistemologiczno- teoretycznym- do dotychczasowych oraz aktualnie pojawiających się ujęć na terenie pedagogiki,a mianowicie: radykalnej teorii edukacji, pedagogiki emancypacyjnej, hermeneutycznej, krytycznej, pedagogiki dialogu, postmodernistycznej,antypedagogiki, dydaktyki podmiotowej i krytycznej. Proponowany program pedagogiki ogólnej zmierza do ujęcia zjawisk edukacyjnych w postaci ,,obrazu” ideacyjno- esencjalistycznego, w skazując przy tym na różnorodne poszukiwania ontologicznych podstaw formy edukacyjnej oraz na to, iż „żaden opis edukacji nie jest ujęciem ostatecznym'', czyli na jego dynamiczny i dialektyczny charakter”

Andreia Folkierska

Pedagogika ogólna jako filozofia krytyczna. Taką koncepcję pedagogiki ogólnej znajdujemy w pracy Andrei Folkierskiej „Pytanie o pedagogikę” autorka stoi na stanowisku, iż ,,pytanie o samowiedzę pedagogiki może być sensownie zadane dopiero wtedy, gdy zrezygnuje się z perspektywy rozumowania naukowego na rzecz krytycznego, filozoficznego horyzontu myślenia „gdyż właśnie ów krytyczny, filozoficzny horyzont myślenia stanowiąc całościową perspektywę, ,,pozwala na dociekanie ukrytych założeń leżących u podstaw myślenia pedagogów o pedagogice''. Przedmiotem dociekań pedagogiki ogólnej jest zatem myślenie krytyczne- oczywiście nie w znaczeniu potocznym, lecz filozoficznym. Dlatego też autorka,,odwołuje się do filozofii krytycznej rozumiejąc przez nią ten sposób myślenia, jaki zapoczątkował Kant w swych słynnych trzech krytykach – sposób myślenia, który jest także dzisiaj obecny zarówno w fenomenologii Heideggera, jak i u post heideggerowskiej hermeneutyce czy w myśli Habermasa”

Grupowe metody wychowania K.Konarzewskiego: (l) modyfikację odniesienia porównawczego (2) modyfikację nacisku grupowego (3) modyfikację norm i ról społecznych (4) modyfikację kulturowego wzoru życia