St. Szczepaniak
1.Pawłowska R., Jundziłł E.,Pedagogika człowieka samotnego,, wyd. Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna,Gdańsk 2003
2. Krakowiak P., Modlińska A. Fundacja Podręcznik wolontariusza hospicyjnego ,wyd. 2008 Hospicyjna
3.Aspekt deontologiczny terapii zajęciowej, Warsztat Terapii Zajęciowej - kwartalnik informacyjno-szkoleniowy. Polskie Tow. Walki z Kalectwem, nr 2 (4), Konin 1995
4.Wojciechowski A.,Obecność. Zebrane teksty , Wyd.Naukowe UMK, Toruń, 2001
6. OSKAR I PANI RÓŻA Autor: Eric-Emmanuel Schmitt Wydawnictwo: Znak Data wydania: 2004
Cel opieki paliatywnej poprawienie jakości zycia chorego i jego rodziny. Obejmuje zwalczanie bólu, łagodzenie bólu, łagodzenie cierpień psychicznych, duchowych i socjalnych oraz wspomaga rodziny chorych w trakcie choroby, jak i w okresie osierocenia
Najważniejszy cel pracy w hocpicjum
- choć częściowo uwolnienie od lęku poprzez towarzyszenie mu po kres życia
Dawać nadzieję – istotny element terapii
- zastosowanie śmiechoterapii przez opowiadanie śmiesznych historyjek, najlepiej własnych komicznych sytuacji w życiu. Terapeuta w swoje rysy twarzy winien wpleść odrobinę radości idąc do pacjenta. Pamiętając, że pogodna twarz pozytywnie wpływa na samopoczucie pacjenta.
Wraz z pacjentami wykonywać różne ćwiczenia mające na celu poprawę ich manualnej kondycji.
- malować bądź wyklejać obrazki, oklejać wazony, wykonywać stroiki lub układać bukiety. Te wspólne ćwiczenia są bardzo lubiane przez chorych, gdyż przynoszą im satysfakcję oraz wiele jakże potrzebnej im radości.
Aby umilić czas pacjentom i ulżyć ich cierpieniom związanych z chorobą, zorganizować krótkie spektakle i przedstawienia teatralne,
- zabieranie na spacery
- wspólnie spędzane, chwile
- potrafić okazać dobre serce i podać pomocną dłoń, aby nie czuł się osamotnony w trudnych chwilach walki z chorobom.
- Stać się wrażliwym na cierpienie
- podejść do ich łóżka, uśmiechnąć się, potrzymać za rękę, przytulić, porozmawiać,
Terapia zajęciowa - to kompleksowe działanie mające na celu przywrócenie zdrowia lub polepszenie jakości życia chorego poprzez pobudzenie jego aktywności. W przypadku chorób nowotworowych
- wspomaga leczenie konwencjonalne, poprzez podświadome „oswojenie choroby”.
- najczęściej stosowane są muzykoterapia i arteterapia.
Muzykoterapia– wykorzystuje muzykę ( dźwięk i rytm) do stymulacji chorego.
Odpowiednio dobrana muzyka ma pozytywny wpływ na emocje, procesy myślowe i psychomotorykę.
Muzykoterapia obejmuje dwie formy aktywności:
- muzykoterapia bierna – osoba chora jest biernym odbiorcą muzyki
muzykoterapia czynna – osoba chora „tworzy” muzykę za pomocą instrumentów oraz własnego głosu.
W muzykoterapii oprócz muzyki duże znaczenie mają również techniki terapeutyczne oraz kontakt pacjent – terapeuta.
Arteterapia- to oddziaływanie terapeutyczne wykorzystujące sztuki plastyczne (malarstwo pędzlem lub palcami, rysunek, grafika, rzeźba, tkactwo, techniki łączone, ceramika lub tworzenie w materiale takim,jak np. masa solna, gips, plastelina, woda, piasek) i teatr (psychodrama, pantomima, terapia ruchem) do zwalczania skutków choroby.
Jej celem jest poprawa komunikacji pacjenta z otoczeniem, przywrócenie wiary we własne siły, wyzwolenie pozytywnych emocji.
Arteterapia pobudza aktywność twórczą, pozwala zaakceptować siebie i innych, wzbogaca życie człowieka chorego, nadaje mu sens.
Choreoterapia- terapia tańcem. Wywiera wpływ na psychikę pacjenta poprzez ruch, muzykę, rytm, dotyk, kontakt psychiczny z ludźmi.
U osób chorych na nowotwory terapię zajęciową łączy się często z metodą psychoterapii dr Carla Simontona onkologa amerykańskiego, który wykazał, ze można poprzez metody terapeutyczne dotrzeć do ugruntowanych w sobie negatywnych postaw i przekonań, które są podłożem choroby, oraz skutecznie rozwijać te, które przyczyniają się do odczuwania radości i zadowolenia, a w konsekwencji wzmacniają nasz układ odpornościowy i sprzyjają zdrowieniu.
Terapia zajęciowa ma na celu:
- wzbudzić i wzmocnić zaufanie chorego do własnych sił,
- przyczynić się do integracji z innymi pacjentami,
- pomaga w dostosowaniu się do nowej sytuacji życiowej pacjenta związanej np. ze zmiana otoczenia.
- pomaga w małym stopniu odwrócić uwagę od tęsknoty za rodziną i bliskimi osobami a co
najważniejsze odwraca uwagę od niepokojących myśli i wyobraźni.
Terapia zajęciowa powinna być odbierana indywidualnie dla każdego pacjenta, co zależne jest od:
- możliwości pacjenta,
- wieku, płci,
- schorzenia,
- dysfunkcji.
Rodzaje terapii zajęciowej wykonywane w Hospicjum Stacjonarnym:
- Ludoterapia; terapia poprzez gry i zabawy,
- Muzykoterapia; terapia poprzez słuchanie muzyki,
- Zajęcia kulturalno- rekreacyjne; spacer,
- Zajęcia w zakresie uspołeczniania i usamodzielniania pacjentów np. nauczenie korzystania z określonych narzędzi i urządzeń technicznych
-Zajęcia manualne np.: prace wykonywane z gipsu, siana, sznurka, brzozy, wełny, kolorowego papieru.
Opieka ma na celu- aby ten okres życia jaki jeszcze pozostał, był wartościowy, aby pacjent czuł się potrzebny pomimo swojej choroby i aby mógł przeżyć w tym czasie również dobre chwile; - aby człowiek zbliżający się do kresu nie był samotny i miał czas oraz warunki do zastanowienia się nad swoim życiem i do przygotowania się do odejścia.
Co opieka hospicyjna może ofiarować rodzinie chorego?
Opieka hospicyjna pomaga rodzinie opanować lęk, radzić sobie z problemami jakie sprawia ciężka choroba i śmierć. Pracownicy i wolontariusze wyjaśniają członkom rodziny sytuację, uczą pielęgnowania i zachowania się wobec chorego, pomagają także ukoić ból po stracie bliskiej osoby.
Czy opieka hospicyjna jest związana z organizacjami religijnymi?
Wiele zespołów opieki hospicyjnej powstało dzięki pomocy Kościoła katolickiego, ale opieka hospicyjna jest przeznaczona dla całego społeczeństwa, szanuje zapatrywania swoich podopiecznych i nie wymaga od nich przynależności do jakiegokolwiek wyznania.
Ocena stanu psychicznego pacjenta
Rozpoznawanie potrzeb chorego
Rozmowa wspierająca
Psychoedukacja
Towarzyszenie
Praca z emocjami
Konsultacje pod kątem psychiatrycznym
Przygotowanie chorego do śmierci
Terapia zajęciowa
Praca z rodziną w trakcie choroby pacjenta:
Pomoc w rozpoznawaniu potrzeb pacjenta
Psychoedukacja
Aktywne słuchanie
Pomoc w poszukiwaniu źródeł wsparcia
Pomoc w prawidłowej komunikacji z pacjentem (opartej na prawdzie)
Wspieranie rodziny w podejmowaniu decyzji
Przygotowanie dzieci pacjenta do jego śmierci
Troska i pomoc we wzmacnianiu zasobów rodziny
W książce Richardson asystent opieki zdrowotnej wyjaśnia lęk, z którym twarzą w twarz staje wiele osób: - Wielu pacjentów i wiele rodzin naprawdę bardzo się boi. Częścią naszej pracy jest powitanie ich w drzwiach i wtedy można zobaczyć absolutne przerażenie. Dlatego trzymamy ich za ręce, dajemy możliwość kontaktu z innym człowiekiem i współodczuwamy.
Mam najlepszy zawód na całym świecie – pomagam ludziom umierać tak, jak sobie tego życzą.
Wysiłki fizjoterapeutów, pozornie żmudne i nie dające spektakularnej poprawy w efekcie skutkują poprawą kondycji wielu obłożnie chorych osób, które są w stanie przesiąść się z łóżka na wózek i skorzystać w ten sposób z dobrodziejstwa spaceru. Pacjenci, których stan zdrowia na to pozwala chętnie spędzają czas w sali terapii zajęciowej, gdzie pod opieką terapeutki mogą wspólnie pośpiewać, poczytać, robić na drutach. To istotna odmiana dla osób, które od dłuższego czasu widywały jedynie szpitalne sale chorych. O właściwej i kompleksowej pomocy w Hospicjum nie byłoby tez mowy bez obecności psychologów, którzy mają trudne zadanie, bowiem każdy człowiek inaczej przeżywa cierpienie i świadomość zbliżającego się końca.
Opiekę duchową, codzienną możliwość spowiedzi i uczestnictwa w Mszy Świętej zapewnia chorym kapelan, zarówno dla wierzących i niewierzących. Ludzie, nawet wierzący, boją się śmierci. Obecność kapłana stanowi też wsparcie dla rodzin pacjentów, które często zmagają się z różnego rodzaju problemami natury etycznej i moralnej.
Pacjentom wystarcza ich obecność, uśmiech, czuły gest, rozmowa
- Pomoc przy pielęgnacji
- Karmienie
- Towarzyszenie pacjentowi
- Organizowanie czasu wolnego ( rozmowy, czytanie, spacery, modlitwa, małe formy terapii zajęciowej )
terapia zajęciowa – leczenie pracą, działaniem, twórczością. Głównym celem terapii zajęciowej jest umożliwienie pacjentom pełnego uczestnictwa w normalnym życiu. Punktem wyjścia – założenie, że zajęcie się czymś sensownym poprawia psychiczną i fizyczną kondycję pacjenta i ma fundamentalne znaczenie dla ułatwienia mu powrotu „na łono społeczeństwa”.
za pomocą ćwiczeń i muzyki, także podróże, konwersacje i ćwiczenia, leczyć ich pracą i zorganizowaną rozrywką.
Medycyna zamiast skupiać się na leczeniu czysto fizycznych objawów, podjęła wyzwanie dotarcia do przyczyn powodujących choroby: i to przyczyn nie tylko fizjologicznych, cielesnych, ale i duchowych, społecznych, ekonomicznych, rozpatrując zdrowie człowieka w szerszym niż dotąd kontekście.
Podstawowa klasyfikacja terapii zajęciowej dzieli ją na trzy rodzaje. Są to: ergoterapia, czyli terapia pracą, zajęciami manualnymi; socjoterapia – leczenie zaburzeń zachowania i zaburzeń emocjonalnych poprzez spotkania grupowe i towarzyskie; wreszcie arteterapia, czyli leczenie sztuką, poprzez twórczość własną lub kontakt z kulturą jako odbiorca.
Na zajęciach terapii pracą uczestnicy uczą się różnych rodzajów rzemiosła, jak garncarstwo, wikliniarstwo, ogrodnictwo czy metaloplastyka lub stolarka. Terapia sztuką to zarówno wyjścia do teatru czy na wystawę, jak i twórczość: rzeźba, malarstwo, grafika, zajęcia teatralne lub taneczne.
Co to daje
Zajmujemy się czymś, by nie trwonić czasu i nerwów na rozpamiętywanie kłopotów lub krzywd, nawet nie wiedząc, że aplikujemy sobie tym samym najlepszą i najszlachetniejszą metodę leczenia smutku – pracę. Czy to będzie jakieś hobby, prace ręczne, jak dzierganie szalika dla wnuka, po wykonaniu jakiejś pracy, widząc jej efekt, czujemy się o niebo lepiej. A o to przecież chodzi…
Dla osoby, która ma umrzeć, terapeuta ma dać nadzieję na życie wieczne