PŁAZY

Budowa morfologiczna:- w ciele płazów można wyróżnić kilka odcinków (głowę, tułów i ogon, którego brak u bezogonowych)- brak szyi- posiadają parzyste kończyny (za wyjątkiem beznogich), z silniej rozwiniętymi odnóżami tylnymi (szczególnie u bezogonowych)Pokrycie ciała:- skóra pokryta cienkim naskórkiem o niewielkim stopniu zrogowacenia- skóra silnie ukrwiona- występują w niej liczne wielokomórkowe gruczoły pęcherzykowate- ciało pokryte śluzowatą wydzieliną chroniącą przed wysychaniem i umożliwiającą intensywną wymianę gazową- część gruczołów wydziela jad w skórze właściwej znajdują się liczne komórki barwnikowe Szkielet:Osiowy składający się z:- Czaszki (tzw. ażurowej, połączonej ruchomo z kręgosłupem za pomocą dwóch kłykci potylicznych)- Kręgosłupa podzielonego na odcinek szyjny, tułowiowy, krzyżowy i ogonowy Układ mięśniowy:- mięśnie płazów (szczególnie ogoniastych) wykazują jeszcze wiele cech pierwotnych- w odcinku tułowiowym zachowuje się wyraźna segmentacja mięśni- do postępowych możemy zaliczyć rozwinięcie silnej muskulatury kończyn dolnych u bezogonowych, co ma związek ze sposobem lokomocji Układ oddechowy:- płazy są zasadniczo zwierzętami płucodysznymi- płuca płazów są parzystymi, cienkościennymi workami, tylko u bezogonowych powierzchnia zwiększa się dzięki sfałdowaniu przegród pierwotnych- u beznogich funkcjonuje tylko jedno płuco (drugie jest szczątkowe)- powierzchnia czynna w takich płucach jest niewielka i dość słabo pokrywa zapotrzebowanie tlenowe ustroju- uwolniona od łuskowego, a wcześniej kostnego pancerza skóra przejęła część funkcji oddechowych- larwy płazów są skrzelodyszne- u niektórych (np. reliktowy i endemiczny gatunek odmieńca jaskiniowego) skrzela zachowują się przez całe życie Układ krążenia:- u larw i form trwałoskrzelnych przypomina układ krążenie ryb (zawiązuje się 6 łuków skrzelowych aorty)- u płucodysznych dwa łuki aorty zanikają i zostają pary 3 6-podział przedsionka na lewy i prawy- serce składa się z cienkościennej zatoki żylnej, dwóch gładkościennych przedsionków, pojedynczej mięsistej komory (zawierającej blaszki i beleczki utrudniające mieszanie się krwi) oraz krótkiego stożka tętniczego, przechodzącego w pień płucny- krążenieUkład wydalniczy:- posiadają dość szerokie, taśmowate i jednolite parzyste nerki- wzdłuż nich na brzegach znajduje się moczowód pierwotny- silnie rozcieńczony mocz uchodzi do steku, którego uchyłek tworzy pęcherz moczowy (resorbujący wodę)- nerkę dorosłych płazów tworzy pranercze, rozwijające się ze środkowej części mezodermy nerkotwórczej- płazy wydalają mocznik (skrzelodyszne larwy amoniak)- Rozrodczy:u większości płazów zapłodnienie jest zewnętrzne (u części płazów beznogich jest wewnętrzne jajorodność)- duże komórki jajowe, otoczone galaretowatą osłonką, - w rozwoju pojawia się larwa kijanka - posiadająca skrzela zewnętrzne, szczeliny skrzelowe i często również przyssawki pozwalające przyczepienie się do podwodnych rodług; odżywia się planktonem; wykształca ogon; występuje bardzo żie poskręcane jelito; tylne kończyny powstają szybko, przednie zaś dopiero jednocześnie z zanikiem skrzeli i ogona oraz ze zmianami w skórze Układ pokarmowy:- chwytani pokarmu i połykanie w całości- zęby stożkowate lub haczykowate przyrośnięte do kości (niektóre bezzębne)- otwór gębowy jama gębowo gardzielowa (do której uchodzą nozdrza wewnętrzne, trąbka Eustachiusza oraz przewody wyprowadzające gruczołów śluzowych) przełyk żołądek dwunastnica jelito cienkie (zakończone specjalnym fałdem oddzielającym je od jelita prostego, które uchodzi do steku)- brak podniebienia wtórnego - język na dnie jamy gębowej (u bezogonowych długi, przyrasta prawą krawędzią do spojenia żuchwy)Układ nerwowy:- silniejszy niż u ryb rozwój kresomózgowia- części mózgowia ułożone jedno za drugą- 10 par nerwów czaszkowych- dobrze rozwinięte czucie bodźców zewnętrznych- węch nabłonek wyścielający parzystą jamę węchową- każda jama posiada uchyłek wysłany nabłonkiem węchowym (narząd Jacobsona)- nabłonek węchowy jamy nosowej spełnia również funkcję narządu czucia chemicznego- wzrok oczy,- powstają ruchome powieki i gruczoły łzowe- narządy czucia skórnego rozsiane receptory dotyku, zimna, gorąca i bólu- narząd smaku tzw. pączki smakowe rozmieszczone w jamie gębowej lub brodawkach smakowych na języku- narząd równoważno słuchowy.