Wykład 3 20.10.10
osoby prawne art 33 i następne i cały szereg rożnych ustaw.
Osoba prawna- jednostki org które mocą przepisów prawa posiadają osobowość prawna. Niezbędnym jest zidentyfikowanie przepisów z którego wynika nadanie osobowości prawnej żeby możliwe było ustalanie ze są osobami prawnymi. Brak przepisu osadzi o tym ze nie ma osoby prawnej, to formalistyczne podejście. Prostym jest i łatwym jest udowodnienia istnienia osoby prawnej. Szkoły wyższe są osobami prawnymi; spółka z ograniczona odpowiedzialnością są osobami prawnymi, partie związki zawodowe.
w jaki sposób powstaje osoba prawna?
Można wyodrębnić 3 różne modele powstania osoby prawnej:
system aktów organów władzy- państwowe osoby prawne bo uniwersytety państwowe powstają na mocy ustawy.
system koncesyjny- osoba prawna powstanie za zezwoleniem odpowiedniej władzy a wiec koncesji, nie wystarczy sama inicjatywa określonych osób powołania osoby prawnej należy uzyskać odpowiednie zezwolenie, np. banki, domy maklerski.
system normatywny- charakteryzuje się tym ze wystarczy działanie założycieli osoby prawnej musi polegać na wypełnieniu wymagań które są przewidzianymi w przepisach prawa są określone w sposób ogólny nie ma indywidualizacji. np. spółki handlowe: akcyjna,
student.wpia1015@gmail.com
haslo administracja1015
osoby prawne podlegają rejestracji. Jest wiele różnych rejestrów. Podstawowe znaczenie ma Krajowy Rejestr Sadowy ust z 1997 roku. On obejmuje 3 rejestry:
przedsiębiorców rejestr- wpisane osoby prawne powstające dla prowadzenia działalności gospodarczej
rejestr organizacji społecznych- stowarzyszeń związków zawodowych partii politycznych , osoby prawne nie dla prowadzenia działalności gospodarczej
rejestr niewypłacalnych dłużników-
krajowy rejestr sadowy jest prowadzony przez sady rejonowe w lodzi przy Pomorskiej prowadzony w odpowiednim systemie informatycznym- są powszechnie dostępne.
osoba prawa powstaje co do zasady z chwila wpisania jej do odpowiedniego wpisu; charakter konstytutywny i decydujący o powstaniu osoby prawnej.
Typy osób prawnych:
osoby prawne typu korporacyjnego- korporacje którymi miały być osoby prawne której sensem miało by być porozumienie osób. Istota jest wola osób ja tworzących. Charakteryzują się one dobrowolnym członkostwem. Następują zmiany w składzie osobowym. Charakteryzują się duża fluktuacja. Charakteryzują się władzami- przyznana kompetencja w określonym zakresie – władza uchwałodawcza- walne zgromadzenie; władza kontrolna nadzorcza - rada nadzorcza; władza wykonawcza zarząd spółki akcyjnej. Kompetencje wyłączne. Kolejna cecha: wewnętrzny porządek prawny- przepisy korporacyjne pochodzą od założycieli władz określonej korporacji, np. statut osoby prawnej- szczególna postać czynności prawnej. Osoby, które podpisują statut są założycielami spółki akcyjnej. Statut będzie wyrazem oświadczeń woli osób które je przyjmują. Wchodzi w rachubę wykładnia obiektywna- w rozumieniu przepisów obowiązujących.
osoby prawne typu zakładowego (fundacyjnego)- ich istota jest wyodrębniony majątek. Takimi osobami są fundacje fundusze inwestycyjne przedsiębiorstwa państwowe. Osoba prawna zaistnieje jeżeli będzie dla niej utworzony majątek. Fundator wyodrębnia część swojego majątku i przeznacza powstającej OP. Nie ma członkostwa w fundacji . Beda podobnymi do korporacji co do istnienia władz i posiadają własny porządek prawny ( nadawany przez fundatora)
poprzez kogo działa osoba prawna??
art 38 osoba prawna działa poprzez swoje organy. Osoby prawne musza mieć organy jeżeli nie ma art 42 wtedy ustala się kuratora- zasadnicze zadanie doprowadzanie do powołania brakującego organu. Inaczej nastąpi likwidacja osoby prawnej. Osoba prawna posiada organy :
władza
nadzorcze i kontrolne
wykonawcze
Jakie organy ma dana osoba i kompetencje jakie ma. Pozwoli na ustalenie poprzez to jaki organ będzie obecna w obrocie osoba prawna poprze kogo będzie składała oświadczenia wolo. Organy mogą być jednoosobowe lub wieloosobowe. Czyje działanie będzie potrzebne przy organach wieloosobowych? O tym rozstrzygają statuty osoby prawnej. Można tez sięgnąć po przepisy obowiązujące w innych aktach prawnych.
Działanie organu jest uważane za działanie samej osoby prawnej.
Rodzaje osób prawnych ze względu na charakter mienia:
państwowe osoby prawne- mienie państwowe, takimi osobami prawnymi skarb państwa i inne niż skarb państwa- szczególna osoba prawna Skarb Państwa. Państwo, które zdatne do występowania w stosunkach cywilno prawnych. Państwo dostrzegane nie ze względu imperium ale ze względu na dominium. Bedzie funkcjonował Skarb Państwa wchodząc w stosunki cywilnoprawne z innymi jednostkami. Skarb Państwa działa przez organy władzy państwowej: szczebla centralnego, władzy terenowej. Nie ma bowiem jednej ustawy określającej organy skarbu państwa. Zwraca się tutaj uwagę na kompetencje organów względem skarbu państwa. Organy te charakteryzują się tym ze są to organy państwowe utworzone w celu wykonywania zadań władczych, które przy okazji wykonują zadania względem mienia. Do takich organów zaliczamy: jednoosobowe spółki skarbu państwa, państwowe zakłady wyższe. Mienie państwowe należy do Skarbu państwa albo do innej państwowej osoby prawnej. art 44 ze znaczkiem 1 Skarb państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązanie innych państwowych osób prawnych. Każda z tych osób będzie odpowiadała za swoje zobowiązania
samorządowe osoby prawne- maja mienie samorządowe- komunalne- każda gmina powiat województwo typowa struktura organów poprzez które te osoby będą działały. Gmina: wójt burmistrz prezydent; osoby prawne utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego, np. MPK to samorządowa osoba prawna
prywatne osoby prawne- najróżnorodniejsze osoby prawne powstające dla prowadzenia działalności gospodarczej, stowarzyszenia, spółdzielnie, kościoły, związki wyznaniowe: parafie diecezje episkopat.
Ułomne osoby prawne- z pośród jednostek organizacyjnych tylko te są osobami prawnymi względem których jest przepis o nadaniu osobowości prawne. Wchodzą w rachubę przepis z którego by wynikało nadanie zdolności prawnej- nie jest to określenie normatywne ułomną osoba prawna. Można je scharakteryzować w dwojaki sposób:
jednostki org nie posiadające osobowości prawnej-
jednostkom mocą przepisu została nadana zdolność prawna.
3 atrybuty osoby prawnej:
posiadanie zdolności prawnej
działanie poprzez organy
za zobowiązania osób prawnych ponoszą odpowiedzialność one same- za te zobowiązania nie ponoszą odpowiedzialności osoby które je tworzą.
3 atrybuty ułomnej osoby prawnej
zdolność prawna
działają poprzez swoich członków
za zobowiązania ułomnych osób prawnych ponoszą odpowiedzialność nie tylko one ale również ich członkowie.