18. Jak wyglądają możliwości pracy socjalnej na terenie jednostek penitencjarnych. OPIEKĘ POSTPENITENCJARNĄ prowadzi się już od chwili osadzenia :

-jako ta., poprzez zebranie niezbędnych informacji o sytuacji wolnościowej osadzonego /d- osobisty, mieszkanie, warunki bytowe/,

-w przypadku sk. zebrane dane uaktualnia się na 6 m-cy przed przewidywanym terminem warunkowego przedterminowego zwolnienia lub przed wykonaniem kary. Przy weryfikowaniu potrzeb postpenrt- weryfikuje się, jaka jest t potrzeba, indywidualne programy oddziaływania ustalając okres niezbędny do przygotowania sk. do życia po zwolnieniu, oraz "sposób nawiązania i utrzymywania kontaktów z kuratorem oraz przedstawicielami podmiotów z art. 38 § 1 Kkw, czynności, jakie ma podjąć sk. celem otrzymania brakujących mu dokumentów tożsamości, mieszkania itp ,

-sposób wykorzystania przez sk. zezwolenia na opuszczenie ZK w celu podjęcia starań o ' zapewnienie mieszkania i pracy po zwolnieniu.

-sposób dysponowania środkami pieniężnymi poza obrębem ZK,

-zgromadzenie funduszu na chwile zwolnienia

zZK,

Obowiązki administracji:

Art. 167a. § 1. Przy zwolnieniu z zakładu karnego skazany otrzymuje, za pokwitowaniem znajdujące się w depozycie dokumenty, pieniądze, przedmioty wartościowe i inne przedmioty, jeżeli nie zostały zatrzymane albo zajęte w drodze zabezpieczenia lub egzekucji

-§ 2 Skazany otrzymuje ponadto świadectwo zwolnienia z zakładu karnego oraz zaświadczenie o zatrudnieniu. Skazany wymagający leczenia otrzymuje skierowanie do lekarza specjalisty lub do szpitala, jeżeli takie są wskazania lekarskie oraz wyniki wykonanych badań diagnostycznych niezbędnych dla daiszego postępowania leczntczego lub diagnostycznego § 3 Jako ekwiwalent pomocy pieniężnej, o której mowa w art 166 § 3, skazany może otrzymać przy zwolnieniu stosowną do pory roku odzież, bieliznę obuwie, bilet na przejazd, a także artykuły żywnościowe na czas podróży Decyzje w tym zakresie podejmuje dyrektor za-ktadu karnego.

§ 4 Jeżeli osoba uwolniona z zakładu karnego wymaga leczenia szpitalnego, a jej stan zdrowia me pozwala na przeniesienie do publicznego zakładu opieki zdrowotnej. pozostaje ona na leczeniu w zakładzie karnym do czasu, gdy jej stan zdrowia pozwoli na takie przeniesienie.

§ 5. Przepis § 4 ma zastosowanie, jeżeli osoba zwolniona wyraża zgodę na dalsze leczenie w zakładzie karnym, co powinno być potwierdzone jej podpisem w indywidualnej dokumentacji medycznej. W razie niemożności wyrażenia tej zgody przez osobę zwolnioną, decyzję o pozostawieniu jej na leczeniu w zakładzie karnym podejmuje dyrektor zakładu karnego na wniosek lekarza. Wobec osoby, o której mowa w § 4, stosuje się przepisy porządkowe obowiązujące w zakładzie karnym. Przepisy art- 118 § l, 2 i 4 stosuje się odpowiednio,

§ 6 Jeżeli zwalniany skazany )est niezdolny z powodów zdrowotnych do samodzielnego powrotu do miejsca zameldowania łub miejsca przebywania bez zameldowania, administracja zakładu karnego Jest obowiązana w okresie poprzedzającym zwolnienie nawiązać kontakt z rodziną, osobą bliską lub wskazaną przez skazanego inną osobą i powiadomić ją o terminie zwolnienia. Wwypadku gdy działania administracji zakładu karnego okazały się bezskuteczne, administracja zakładu karnego Jest obowiązana udzielić zwolnionemu pomocy w udaniu się do miejsca zameldowania lub miejsca przebywania bez zameldowania albo publicznego zakładu opieki zdrowotnej. § 7, Jeżeli osoba, o której mowa w § 4, nie wyraża zgody na dalsze leczenie w zakładzie karnym, lekarz poucza ją o możliwych następstwach zdrowotnych odmowy leczenia. Fakt odmowy powinien być potwierdzony podpisem zwolnionego w indywidualnej dokumentacji medycznej, a w wypadku odmowy podpisu - notatką urzędową na tę okoliczność.

19. Jakie informacje osobopoznawcze akta część „osobo poznawcze" można wykorzystać w pracy z

osadzonymi.

Teczka osobopoznawcza składa się z nast. działów

1 dane osobowe i odnoszące się do wymiaru kary,

2. klasyfikacja,

3.kwalifikacja prawna czynu i krótki opis przestępstwa.

4. notatki obserwacyjne. 5 decyzje komisji penitencjarnej. Teczka zawiera ponadto na marginesie teczki zaprogramowane /alternatywnie w punktach/ informacje osobopoznawcze. które uzupełnia odpowiednio do właściwości skazanego prowadzący teczkę Teczkę zakłada dział ewidencji, odnotowując przed przekazaniem jej do oddziału, w którym skazany został umieszczony, odpowiednie dane w dziale l i Ul oraz w pkt 1 i 3. a w miarę możliwości posiadanych informacji - także w pkt 4 - 6-Teczkę prowadzi wychowawca :

1/w dziale II określa przewidywany termin kolejnej okresowej oceny postępóww resocjalizacji, bezpośrednio po nadaniu

podgrupy klasyfikacyjnej lub dokonaniu oceny. 2/ w dziale IV teczki:

a/odnotowuje istotne ustalenia z obserwacji, rozmów i korespondencji świadczących w szczególności o stosunku osadzonego do zasad i norm współżycia społecznego, popełnionego przestępstwa, rodziny, pracy, nauki i innych obowiązków wynikających z regulaminu oraz planowany sposób oddziaływania resocjalizacyjnego.

b/włącza w kolejności chronologicznej po lewej stronie teczki „Wnioski o udzielenie nagród" i Wnioski o wymierzenie kar dyscyplinarnych", a po prawej stronie pozostałe dokumenty, jak : informacje i wywiady środowiskowe, orzeczenia psychologiczno -penitencjarne, protokoły ze stosowania ŚPB, materiały dotyczące sytuacji materialnej rodziny osadzonego

c/w dziale V zamieszcza się projekt oceny postępów w procesie resocjalizacji wraz z odpowiednimi wnioskami w celu przedłożenia komisji penitencjarnej /uzupełniony przez nią w razie potrzeby/. Całokształt materiałów osobo poznawczych zawartych w teczce wykorzystuje się przy dokonywaniu oceny postępów w procesie resocjalizacji, podejmowaniu zindywidualizowanych środków oddziaływania i korygowaniu stosowanych metod oraz opiniowania skazanych. Opinie o skazanych sporządza się na druku „Wniosek - opinia o skazanym". Odpowiednią cześć wniosku wypełnia dziat ewidencji Dyrektor ustala w zakładzie obieg dokumentów załączonych do teczki.Teczkę przechowuje się wraz z teczką recydywisty wychowawca > w sposób umożliwiający z nich także w czasie jego nieobecności Przy transporcie sk do innego ZK wych. odnotowuje w teczce dodatkowe wskazania dot. postępowania ze sk.W przypadku ponownego osadzenia skazanego, teczkę archiwalną dołącza się do aktualnie prowadzonej teczki osobopoznawcze. Podstawę przekazania teczki stanowi pisemna informacja CRS-u o fakcie i miejscu ponownego osadzenia

21. PodKultura przestępcza i jej wpływ na zachowania funkcjonariuszy. F-sze i pracownicy zakładu penrtencjamego mają obowiązek przeciwdziałania negatywnym przejawom podkultury więziennej Obowiązujące przepisy wyznaczają formalny tok postępowania wobec uczestników podkultury .Personel więzienny jest poddany oddziaływaniu środowiska więziennego w tym także l podkultury więziennej. Skutkami tego wpływu jest używanie gwary przestępczej, wartościowanie kategoriami podkułturowymi - co jest szczególnie niebezpieczne, np, niechęć lub wrogie nastawienie do poszkodowanych Przyjęcie wartościowania kategoriami podkułturowymi przez personel zakładu penitencjarnego może stanowić istotną przeszkodę w spełnianiu przez niego zadań. do których jest powołany- Grupy podkulturowe chcą realizować różnorodne cele których osiągnięcie jest możliwe w sposób nielegalny- Często w ich osiągnięciu konieczny jest udział pracowników lub f-sza SW, W ten sposób układy polegające na nielegalnych powiązaniach, które są zagrożeniem dla bezpieczeństwa jednostek jak i realizacji zadań resocjalizacyjnych. Istnieją dwie rotacje między personelem a środowiskiem, osadzonych i uczestników podkultury:

1. relacja formalna (wyznaczona obowiązującymi przepisami określającymi postępowanie z uczestnikami podkultury więziennej),

2. relacja nieformalna (opartą na stosunkach nielegalnych, mogąca obiektywizować się takimi negatywnymi zachowaniami jak nielegalny hande'. przemyt alkoholu przez f-szy dla osadzonych ).

23. Wskaż i omów najczęściej nieprawidłowości występujące w zakresie współpracy działów służb.

24. Możliwości eliminowania nieprawidłowości występujących we współpracy działu penitencjarnego i innych działów. Przykładem osób bezpośrednio realizujących zadania wychowawcze we współpracy z wychowawcą są psycholog i oddziałowy, stykający się na codzień z problemami skazanych i są przez to niejako zmuszeni do ciągłego bieża,cego kształtowania odpowiedniej atmosfery 'wychowawczej. Ponadto inni f-sze tez są częścią systemu wychowawczego i od njch również zależy końcowy efekt wypełnionych zadań wychowawczych.

Kształtowanie atmosfery wychowawczej poprzez dobre współdziałanie działów służb. Atmosferę wychowawczą w Jednostce kształtują jej wszyscy uczestnicy, a zatem zintegrowane współdziałanie poszczególnych dz. służb umożliwia realizację celu zasadniczego » wzbudzenia w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu Jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego i tym samym powstrzymania się od powrotu do przestępstwa. 13. Jakie są podstawo we różnice między nagradzaniem i karaniem dyscyplinarnym a nagradzaniem i karaniem wychowawczym. 26-Omów nagradzanie i karanie wychowawcze jako jedną z metod wpływu osobistego. Nagradzanie i karanie wychowawcze jest jedna z metod wychowawczych - metoda wpływu sytuacyjnego. Dlatego sytuacyjnego, a nie osobistego, bo źródłem wzmocnień nie jest osoba wychowawcy, tylko czynniki zewnętrzne- Środkiem oddziaływania na sk. jest w niej sytuacja naturalna ba,dż spreparowana. Ale powodem zmiany zachowania sk. nie jest sama sytuacja, lecz Jej następstwa.

Nagradzanie i karanie wychowawcze, w odróżnieniu od nagradzania i karania dyscyplinarnego • nie ma postaci sfor­malizowanej, czyli usankcjonowanej prawem, Forma nagrody lub kary nie wynika z reg,, tylko jest zależna od sytuacji i decyzji wychowawcy lub innego przełożonego sk-,

KARA, nie daje programu działania, tzn, ze po otrzymaniu kary sk. wie jedynie to, że postąpił źle, ale nie wie nadal, co ma robić, aby otrzymać nagrodę, bo kara sama przez się nie wskazuje te;

drogi NAGRODA natomiast taki program zawiera, bo wystarczy, ze sk. pcwtórzy zachowania skutkujące nagroda,, toż dużym prawdopodobieństwem ponownie ją otrzyma-Jeżeli chcemy takie zachowania utrwalić, to musimy je wzmacniać - wówczas wprowadzimy zachowania dobre na miejsce złych Należy dążyć do wzmacniania pozytywnych reakcji sk- i wyciszania reakcji negatywnych. Wzmocnienia muszą dotyczyć zaspokojenia ważnych dla sk. potrzeb Ich zaspokojenie utrwali w szerszym zakresie pożądane zachowania i postawy. Karanie natomiast wzmaga potrzeby, a ponadto jest źródłem wielu skutków ubocznych, m.in- zaburzeń emocjonalnych. Aby wzmocnienia były skuteczne, wychowawca musi posiadać autorytet. Kara też jest w jakimś sensie regulatorem zachowań, ale powinna być wymierzana przez osobę akceptowaną przez wychowanka. Stosując kary i nagrody musimy mieć na uwadze sytuację, w jakiej się sk- znajduje, np. wymierzenie kary sk. należącym do podkultury, podniesie jeszcze wyżej jego prestiż w grupie i będzie w efekcie dla mego nagrodą Z kolei inne działanie wychowawcy, jak nie poparcie prośby sk. - może być dla niego karą(k. wych) równie dotkliwą, jak wymierzenie sankcji. Czasami negatywne zachowanie ulega stłumieniu lub wycofaniu na określony czas, gdy działa zagrożenie karą Ale gdy zagrożenie mija, to jest ono powtarzane. Karanie czynu nie spowoduje zmiany, jeżeli zachowanie jest efektem utrwalonego nawyku. 27. Omów formy współdziałania ze społeczeństwem w zakresie udzielania pomocy skazanym zwalnianym z jednostek penitencjarnych.

Realizacja tego środka oddziaływania jest urzeczywistnieniem zasady resocjalizacji we współpracy ze środowiskiem, głównie przez współdziałanie z rodzinami skazanych, podmiotami wymienionymi w art 38 § 1 Kkw, tj. związkami wyznaniowymi czy instytucjami o charakterze „Patronatu" czy „Brata Alberta". Dzięki temu można również realizować zasady:

Owartości, normalizacji, odpowiedzialności, Formy kontaktów są różne: indywidualne i zbiorowe. W praktyce mamy działania wolontariuszy, organizacji pozarządowych i związków wyznaniowych oraz współpraca z zakładami zatrudniającymi sk., szkołami placówkami k-o i sportowymi, z grupami AA.Najwięcej uwagi przywiązuje się do współpracy z rodzinami sk.. co jest prawem skazanego określonym w art-102 ust 2 Kkw. Można prowadzić wychowanie równoległe, czyli włączenie rodzin w terapię.Sk. ma prawem zagwarantowaną możliwość kontaktów ze światem zewnętrznym, nie można przygotowywać go do życia w społeczeństwie, izolując go od świata zewnętrznego, podobnie, jak nie sposób nauczyć pływać rybę bez wody

28. Wymień możliwości jednostek penitencjarnych

w zakresie pomocy świadczonej osobom

zwalnianym.

READAPTACJA - powrót do społeczeństwa i

ponowne w nim funkcjonowanie. OPIEKĘ

POSTPENITENCJARNĄ prowadzi się już od

chwili osadzenia :

-jako ta., poprzez zebranie niezbędnych informacji o sytuacji wolnościowej osadzonego /d osobisty, mieszkanie, warunki bytowe/.

-w przypadku sk. zebrane dane uaktualnia się na 6 m-cy przed przewidywanym terminem warunkowego przedterminowego zwolnienia lub przed wykonaniem kary.Przy weryfikowaniu potrzeb postpenit weryfikuje się potrzeby. Indywidualne programy oddziaływania -ustalają okres niezbędny do przygotowania sk. do życia po zwolnieniu, oraz sposób nawiązania i utrzymywania kontaktów z kuratorem oraz przedstawicielami podmiotów z art 38 § 1 Kkw. czynności, Jakie ma podjąć sk. celem otrzymania brakujących mu dokumentów tożsamości, mieszkania itp.,

-sposób wykorzystania przez sk. zezwolenia na opuszczenie ZK w celu podjęcia starań o zapewnienie mieszkania i pracy po zwolnieniu,

-sposób dysponowania środkami pieniężnymi poza obrębem ZK,

-zgromadzenie funduszu na chwile zwolnienia z

ZK.

Obowiązki administracjr

-skazanemu przed zwolnieniem udziela się informacji o instytucjach udzielających pomocy w readaptacji

-administracja ZK jest zobowiązana nawiązać kontakt z rodziną sk., gdy sk. ma problemy zdrowotne w momencie wyjścia na wolność,

-administracja ma obowiązek udzielenia pomocy w udaniu się do miejsca zamieszkania lub publicznego zakładu opieki zdrowotnej,

-sk , za pokwitowaniem otrzymuje z depozytu pieniądze, przedmioty wartościowe, świadectwo zwolnienia, zaświadczenie o zatrudnieniu podczas odbywania kary, aktualne informacje o stanie własnego zdrowia.

-otrzymuje odzież stosowna do pory roku /gdy Jej nie posiada/, bilet na przejazd, za zgoda dyrektora art, żywnościowe na czas podróży, pieniądze w kwocie 1/3 aktualnego przeciętnego wynagrodzenia pracowniczego. W Polsce istnieje Rada Główna ds. społecznej readaptacji i pomocy skazanym, W jej skład wchodzą przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości, ministrów sprawiedlfwości. pracy i polityki socjalnej, zdrowa edukacji, obrony narodowej, spraw wewnętrznych /Policji/ oraz SW, Posiada ona fundusz, z którego tryb udzielania pomocy określa rozporządzenie MS. Pomoc z niego mogą też otrzymać osoby pokrzywdzone przestępstwem /ofiary/ i ich rodziny,

30. Scharakteryzuj nows tendencje występujące w podkułturze przestępczej.

Podkultura - wzory, normy obowiązujące w grupie społecznej stanowiącej część szerszej zbiorowości, ale odmienne od obowiązujących norm przyjętych przez ogół społeczeństwa. PODKULTURA więzienna - autonomiczny układ norm, wartości, wzorów zachowań i ról wytworzonych przez społeczność więźniów -najczęściej na podłożu podkultury przestępczej Jej przejawem jest istnienie grup nieformalnych, powstających z reguły w sposób spontaniczny i samorzutnie z oddolnej inicjatywy, bez akceptacji administracji. Jest najbardziej widoczna wśród młodocianych. Związanie się z nią zmniejsza poczucie osamotnienia sk. i daje wększe poczucie bezpieczeństwa. Jest odpowiedzią na deprywację potrzeb oraz alternatywą dla formalnego układu społecznego wyznaczonego przez przepisy. Przez udział w drugim życiu skazani dążą do minimalizacji dolegliwości więzienia.