Zostały wprowadzone do
lecznictwa pod koniec XIX wieku przez francuskiego fizjologa
D’Arsonvala
Zabiegi wykonywane metodą
indukcyjną przy pomocy solenoidu.
Fale
elektromagnetyczne stosowane w diatermii krótkofalowej
O
częstotlliwości 13, 56 MHz i długości fali 22,12 m
O
częstotliwości 27,12 MHz i długości fali 11,05 m
O
częstotliwości 40,68MHz idługości fali 7, 38 m
Fale
elektromagnetyczne stosowane w diatermii mikrofalowej
Fale decymetrowe
O częstotliwości 433,92 MHz i długości fali
69 cm
O częstotliwości 915 MHz i długości fali
32,8 cm
Fale centymetrowe
O częstotliwości 2375 MHz i długości fali
12,62 cm
O częstotliwości 2425MHz i długości fali
12,4 cm
Pod wpływem wielkich częstotliwości z
powodu absorpcji w tkankach energia elektromagnetycza zostaje
przetworzona w energię cieplną.
Ze względu na różne ukrwienie i
unaczynienie tkanek różne jest ich przegrzanie.
Im lepiej tkanki są ukrwione tym lepsze
rozproszenie ciepła
Tkanki pod względem elektrycznym dzielimy na:
- podobne do tkanki mięśniowej (dobrze
uwodnione) skóra, wątroba ,śledziona, nerki
- podobne do tkanki kostnej( mała zdolność
absorpcji fal krótkich i decymetrowych, dlatego krótkie fale i
mikrofale ogrzewają ją w niewielkim stopniu
- podobne do tkanki tłuszczowej, ulegają
znacznemu przegrzaniu
Mechanizm
powstawania ciepła
Mechanizm wytwarzania ciepła polega na wywoływaniu przez prąd
wielkiej częstotliwości oscylacji, czyli drgań jonów wokół ich
średniego położenia; w wyniku zderzenia się jonów miedzy sobą
i z sąsiadującymi cząsteczkami, wzrasta temperatura tkanek.
Polaryzacja elektronowa przesunięcie
powłoki elektronowej w stosunku do jądra atomu lub powłoki
elektronowej cząsteczki o symetryczym rozkładzie ładunków w
stosunku do żródła symetrii ładunków dodatnich
Polaryzacja jonowa(jony dodatnie do
katody, a ujemne do anody)
Polaryzacja orientacyjna(dąży do
orientacji przestrzennej dipole cząsteczek ustawiają się plusami
przy elektronie ujemnym, a ujemne przy dodatnim)
Absorpcja
fal zależy od:
O
wielkości natężenia pola decydują:
1.Kształt
i wielkość, odległość i układ elektrod
2.
Rodzaj dielektryka pomiędzy skórą a elektrodami
Zasada
powstawania drgań wielkiej częstotliwości
Cewka i kondensator to 2
konieczne elementy, aby mógł zaistnieć obwód drgający
Diatermia
krótkofalowa metoda kondensatorowa
Cześć ciała poddana
zabiegowi, musi być umieszczona pomiedzy okładkami kondensatora
(wraz ze zmianą odległości elektrod od ciała zmienia się
głębokość, na której w tkankach powstaje ciepło)
Komponenta elektryczna
Przegrzewa raczej tkanki
słabo uwodnione
Wykorzystywane elektrody
sztywne
miękkie
specjalne
Odległość
elektrod kondensatorowych od skóry
Mała
(1-2 cm) – tego rodzaju odległość stosuje się tylko przy
występowaniu procesu chorobowego w tkance podskórnej, np..
czyraki, ropnie
Średnia
(3-5 cm) – zapewnia możliwość głębszego nagrzania tkanek,
procesy chorobowe toczące się w głębi tkanek
Bardzo
duża (6-10 cm) – do głębokiego przegrzania tkanek
Metoda
indukcyjna
Wykorzystuje cewkę
indukcyjną
Przegrzewa tkanki dobrze
uwodnione
Komponenta magnetyczna
Wykorzystywane elektrody
Kablowa
Indukcyjne (minody,
monody, diplody, circuplody)
Działanie
biologiczne diatermii
to typowy zabieg ciepłoleczniczy
Poprawia ukrwienie
Rozszerza naczynia
krwionośne
Poprawia trofikę tkanek
Działa uspokajająco na
O.U.N.
Zmniejsza przewodnictwo w
nerwach
Działa przeciwbólowo
Wywołuje przekrwienie
mięśni i powoduje ich rozluźnienie
Zmniejsza reobazę i
skraca chronaksję
Przyspiesza przemianę
materii
Dawkowanie
Subiektywne – pacjent ma odczuwać ciepło
Wyróżnia się następujące cztery dawki:
I atermiczna – nie wywołująca wrażeń cieplnych (podprogowa)
II oligotermiczna – minimalne wrażenie ciepła (progowa)
III termiczna – wyraźne, przyjemne wrażenie ciepła
(nadprogowa)
IV hipertermiczna – bardzo silne wrażenie ciepła, ale nie
wywołujące jeszcze bólu (maksymalnie nadprogowa)
Czas zabiegu 3 – 15 minut
Nie należy stosować więcej zabiegów niż 12-15 w serii
Między seriami 1-2 tygodni przerwy
Przykładowe
zabiegi z użyciem diatermii krótkofalowej
Stan
zapalny gruczołu piersiowego z zahamowaniem laktacji w trzeciej
dobie po porodzie – dawka oligo lub termiczna, elektrody miękkie
układamy poprzecznie a następnie podłużnie czas10 min
Przewlekłe
nawracające zapalenie krtani – elektrody sztywne po obu stronach
szyi, dawka oligo lub termiczna
Rzs
stawu kolanowego – elektrody sztywne , dawka oligo lub termiczna
czas 15 min
Przykładowe
zabiegi c.d
Zapalenie
przydatków – elektrody miękkie,dawka termiczna, czas 15 min
Przewlekłe
zapalenie ucha środkowego – elektrody sztywne , dawka
oligotermiczna , czas 10 min
Obecność w tkankach
metalowych ciał, rozrusznik serca, aparat słuchowy
Zaburzenia czucia
Po leczeniu promieniami
jonizującymi
Okolice nasad kości u
dzieci i młodzieży w okresie wzrostowym
INNE (podręcznik)
Mikrofale
Mikrofale
Mogą
ulegać odbiciu, rozproszeniu, załamaniu i dyfrakcji na granicach
warstw tkankowych o różnych właściwościach fizycznych.
Mikrofale powodują silne przegrzanie warstw powierzchownych ciała
i małe ogrzanie warstw głębszych.
Wykonuje
się ją promiennikami podłużnymi lub okrągłymi w odległości
od ciała ok..8-10 cm
Przy
naświetlaniu należy chronić oczy ze względu na możliwość
spowodowania zaćmy
Aplikatory
Okrągły, przeznaczony do
zabiegów na małych ograniczonych polach
Podłużny, mogący objąć
energią np.. Część kończyny lub kręgosłup
Wydrążony (tzw. aplikator
muldowy, pyrodor) ten aplikator przystawia się bezpośrednio do
ciała
Mikrofale
2450
MHz = 12,5 cm
Długość tej fali w
tkankach to 3-4 cm. Cechuje się właściwościami fizycznymi,
zbliżonymi do fal świetlnych
Działa dość
powierzchownie
Wskazane głównie przy
chorobach skóry i laryngologicznych
Wskazania
(mikrofale)
Choroby jamy ustnej
Choroby laryngologiczne
Choroby ginekologiczne
Wybrane choroby skóry
Fale
decymetrowe
433
MHz = 69 cm
Długość tej
fali w tkankach wynosi około 20cm – inaczej nazywane prądami
wielkiej częstotliwości (UHF – ultra high frequency)
Próg odczuwania tego
zabiegu jest zdecydowanie wyższy (powoduje mniejsze odczucie niż
DKF, czy mikrofale)
Zabieg niestosowany w USA
Dawkowanie
pola magnetycznego
Procesy ostre dawki poniżej 3mT
Procesy podostre do 5mT
Procesy przewlekłe powyżej 5mT
Dobór częstotliwości
1-5Hz stany ostre
5-20Hz stany podostre
Przewlekłe 20-50Hz
Czas zabiegu wynosi przeciętnie 20-30
min.max.do 60 min.
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
1 – osłona metalowa
2 – płytka kwarcowa
3 – styk (biegun napięcia)
4 – dolna część nadajnika
5 – górna część
nadajnika
6 – uchwyt głowicy
7 – przewód
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
Najczęściej stosowane
substancje sprzęgające to:
ciekła parafina
wazelina
specjalne żele
- woda
PODSTAWY
SONOTERAPII
Zabiegi falą
ultradźwiękową można przeprowadzać:
STACJONARNIE – głowica
umieszczona jest nieruchomo w miejscu terapii. W tej metodzie stosuje
się dawki stanowiące ¼ dawek stosowanych w metodzie dynamicznej,
ponieważ obszar poddany działaniu fali ultradźwiękowej jest
niewielki.
DYNAMICZNIE – głowica
jest ruchoma i przesuwa się nią wolnym ruchem okrężno –
postępującym tak, aby ruch okrężny trwał ok. 2 –3 s.
Jednocześnie stosuje się niewielki ucisk głowicy na miejsce
poddawane terapii. Od szybkości i zasięgu ruchów zależy
przekazywanie tkankom energii fali ultradźwiękowej. Obszerniejsze i
szybsze ruchy powodują, że energia jest przekazywana na większej
powierzchni, czyli ilość energii przypadająca na jednostkę
powierzchni jest mniejsza.
SEMISTACJONARNIE – zabieg
polega na wykonywaniu ruchów o
ograniczonym zasięgu.
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
PODSTAWY
SONOTERAPII
Zespoły bólowe w
przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa
Bóle pleców i krzyża
Rwa kulszowa
Choroba zwyrodnieniowa
stawu biodrowego, stawu kolanowego, stawów rąk i stóp