Typologia obserwacji
Typy obserwacji:
- bezpośrednia -prowadzona tu i teraz osobiście
- pośrednia - wywiad, ankieta, socjometria mogą być traktowane jako obserwacja pośrednia
Obserwacja ze względu na funkcje obserwatora odróżnia się:
neutrelana - stoję i patrzę
aranżowana - kiedy obserwator decyduje o tym co ma się dziać
uczestnicąca -
Podział na warunki obserwacji:
a) dowolne miejsce
b) technika laboratoryjna
c) w warunkach sztucznych
Rodzaje:
1) ze względu na zakres może być całkowita i cząstkowa
2) ze względu na program obserwacja może być swobodna lub kierowana
3) ze względu na jawność obserwacja może być jawna, niejawna (obserwator nie robi nic aby ukryć lub zamaskować prowadzenie obserwacji natomiast obserwowany nie ma świadomości że właśnie podlega obserwacji) lub ukryta (jest wtedy kiedy obserwator stosuje potencjalne środki aby ukryć obserwację).
4) ze względu na ścisłość jest zwyczajna (prowadzimy tak jak umiemy) i ścisła ( z zastosowaniem przygotowanych arkuszy, skal szacunkowych na których zapisujemy nasilenie cechy)
5) ze względu na rozłożenie w czasie:
a) jednorazowa bądź dorywcza
b) ciągła
c) dyskretna prowadzona w odcinkach
Formy obserwacji:
1) fotograficzna - wycinek zdarzenia z maksymalną dokładnością
2) próba zdarzeń albo zdarzeń znaczących - obserwacja dyskretna i obserwujemy wybrane aspekty tylko te które nas interesują
3) obserwacja podłużna - dzienniczki obserwacyjne - zdarzeń długo rozłożonych w czasie np. dojrzewanie
- częstotliwość obserwacji
- punkty do zrealizowania
4) obserwacja próbek czasowych - jest to obserwacja podłużna/poprzeczna- obserwacja zdarzeń płynnie rozłożonych w czasie
a) schedua jest to zbiór kategorii przejawów obserwowanego zjawiska razem z przypisanym znakiem graficznym
5) obserwacja kwestionariuszowa z użyciem odpowiednio przygotowanych arkuszy bądź kwestionariuszy obserwacji
Planowanie obserwacji:
1) określenie celu
2) stawianie konkretnego pytania problemowego
3) schedua
4) typ, rodzaj form
5) plan
6) kto prowadzi obserwacje a kto jest obserwowany
7) kiedy obserwacja ma miejsce
8) gdzie obserwacja zostaje przeprowadzona
Sposób opracowania wyników obserwacji:
- fotograficzna i próbek zdarzeń jest opracowana przez tabele w której mamy kontekst, cel, pytanie problemowe, sytuacja w kontekście (co, gdzie, kiedy), rejestracja (co widzimy, co słyszymy), fakty, podsumowanie (odpowiedz na postawione pytanie problemowe i cel badawczy)
- próbki czasowe - cel, pytanie problemowe, scheduy, podsumowanie uzyskanych danych
- obserwacja grupy osób/obiektów - sprowadza się ostatecznie w opracowaniu wyników do klasyfikacji
Praca domowa: na kartkach, do oceny, przeprowadzić krótką od 3 do 5 min obserwację dowolnej osoby, zapisać wyniki - cel, pytanie problemowe na dole tab kontekst, rejestracja, informacje, na dole podsumowanie