Liczebniki:

1. Liczebniki główne:

np. jeden, dwa, dziesięć itd.

Odmieniają się przez przypadek i rodzaj, a wartości tych kategorii są dla nich takie same jak w wypadku rzeczownika i przymiotnika. Np. Dwaj chłopcy przyszli czyli "dwaj" to Mianownik rodzaju męskoosobowego.

Liczebniki takie jak dwa, trzy i cztery odmieniają się przez deprecjatywność, czyli dwaj łotrzy czy dwaj chłopi- "dwaj" to forma niedeprecjatywna w rodzaju męskoosobowym, natomiast w zdaniu dwa łotry czy chłopy "dwa" to forma deprecjatywna w rodzaju męskoosobowym.

Liczebniki nie odmieniają się przez liczbę, jedynym wyjątkiem jest leksem "jeden", który występuje w formach obu liczb (był tu jeden pan a byli tu jedni państwo). Leskem ten jest jednak zaimkiem przymiotnym o znaczeniu podobnym do przyimka pewien. Rzeczowniki plurale tantum łączą się z formami leksemu "jeden", odmiennego przez przypadki i rodzaje ( podjechały tylko jedne sanie a na zebranie przyszli tylko jedni rodzice).

W zdaniach typu przeowdniczący otrzymał dwa tysiące listów w tej sprawie czy roczny budżet nie będzie przekraczał rocznie dziesięciu milionów dolarów leksemy "tysiąc", "milion" itd. nie są liczebnikami, ale rzeczownikami.

2. Liczebniki zbiorowe:

np. dwoje, troje, dziesięcioro itd.

Odmieniają się one tylko przez przypadek.

- dwoje, dwojga, dwojgu, dwoje, dwojgiem, dwojgu;

W celowniku i miejscowniku wydawnictwa normatywne przeważnie aprobują tylko połączenie z rzeczownikiem na związku zgody, np. dwojgu dzieciom. Połączenia oparte na związku rządów np. dwojgu dzieci są rzadsze, ale nie na tyle by je ignorować.

Liczebniki zbiorowe występują w towarzystwie tylko kilku rzeczowników. Są to:

a) rzeczowniki męskoosobowe odniesione do zbioru składającego się z osób obu płci, np. dwoje studentów ( student i studentka) i dwóch studentów (nieokreślonej płci, najprawdopodobniej męskiej);

b) nazwy istot młodych zakończonych na -ę, np. niemowlę, cielę, dziecko (choć nie na -ę);

c) nazw par małżeńskich, szczególnie zakończonych na -stwo, np. wujostwo i na - owie, np. dziadkowie, rzadziej inne, np. nowożeńcy czy rodzice;

d) niektóre inne pluralia tantum, np. drzwi, sanie;

e) nieliczne inne rzeczowniki, np. ucho, oko; dla części z nich łączliwość z liczebnikiem zbiorowym jest fakultatywna ( np, ludzie obojga płci) albo ograniczona do pewnych użyć i znaczeń (np. dwoje rąk, tylko wtedy gdy mowa o rękach tej samej osoby).

3. Liczebniki ułamkowe:

Są to tylko i wyłącznie: pół, ćwierć, półtora.

Odmieniają się one tak jak liczebniki główne, ale kategorie przypadka i rodzaju są częściowo albo całkowicie zneutralizowane.

Pół i ćwierć są odmienne czysto funkcjonalnie, a więc wykazują pełen synkretyzm form. Półtora zaś odmienia się formalnie przez rodzaj i czysto funkcjonalnie przez przypadek.

Ćwierć może być nie tylko liczebnikiem, ale też rzeczownikiem, np. podzielił jabłko na ćwierci.

4. Liczebniki porządkowe, wielokrotne i wielorakie.

np. pierwszy, drugi, trzeci, czwarty itd.

W mianowniku liczby mnogiej rodzaju męskoosobowego, im wyższej liczby dotyczą, tym rzadziej są używane (polacy byli piętnaści na mecie a częściej się mówi polacy zajęli piętnaste miejsce).

Liczebniki wielokrotne to jednokrotny, dwukrotny, trzykrotny itd.

Liczebniki wielorakie to dwojaki, trojaki, czworaki itd.

Wszystkie te trzy typy odmieniają się przez przypadek, liczbę, rodzaj i deprecjatywność- nie przysługuje im jednak kategoria stopnia ani predykatywności. We współczesnych książkach do gramatyki zalicza się je do przymiotników.