Anatomia, wykład 13.10.11
U człowieka występuje 12 par rzeber, to są wąskie listewki kostne, które stanowią szkielet klatki piersiowej. W obrębie jamy brzmusznej nie ma tego szkieletu, dlatego są znacznie bardziej rozwinięte mięśnie. Nie wszystkie rzebra jednakowo przechodzą. Mówimy, że mamy 12 par żeber, są dwie grupy, pierwsza jest nią od kręgosłupa, do mostka, bezpośrednio łączą się z kręgami i moskiem, jest ich 7 par, są to żebra prawdzaiwe. Pozostałe żebra, począwszy od 8, skończywszy na 12, te żebra nazywamy zebrami rzekomymi. Czyli... te dwie grupy żeber to prawdziwe łączące sie bezpośrednio z mostkiem i rzekome, które się njie łączą. Z rzekomych możemy wyróżnić znowu dwie podgrupy. Zwróćmy uwagę, że 8 żebro częściami chrzęstnymi przylega go 7, 9 do 8, 10 do 9---> chrzętne elementy nazywamy łukiem żebrowym, ten łuk żebrowy zaqczyna się dopiero od 7, które jest prawdziwe, reszta jest w grupie rzekomych...
żebro 8,9,10 nazywamy żebrami przytwierdzonymi,nazwa pochodzi stąd, że nijako łączą się z tymi częściami chrzęstnymi. Zostaly nam dwa ostatnie żebra, które z niczym się nie łączą, kończą się ślepo w mięśniach--> nazywamy je żebrami wolnymi [pary: 11 i 12]. Reasumując wyróżniamy dwie grupy żeber:
łączą się bezpośrednio z mostkiem-prawdziwe
nie łączą się- rzekome
żebra łączą się z kręgosłupem za pomocą stawów płaskich, jest mała ruchowość, ale jednak jest. Żebra od tylu ku przodowi przebiegają ku dołowi, skośnie, dzięki temu objętość jamy piersiowej może się zwiększać, dzięki temu zachodzi oddech i zasysanie powietrza na zasadzie uniesienia żeber, ale pamiętamy, że to jest tylko element pomocniczy, bo zasadniczym elementem jest przepona.
Wszystkie mięśnie unoszące żebra [piersiowy mniejszy, piersiowy większy itd.] zaliczamy do tzw. pomocniczych mięśni wydechowych. Jeżeli komuś jest duszno uruchamia wszelkie możliwe sposoby, opierając się np. o parapet, co to daje? mieśnie piersiowe większe kurczą się unosząc żebra, mostek i zwiększając objętość jamy piersiowej, zwiększa się wymiar przednio-tylni.
Mostek
to kość płaska, dwa wymiary są większe niż trzeci, składa się z rękojesci, trzonu i wyrostka mieczykowatego, są połączone połączeniami ścisłymi. Przez hematologów jest często uzywana, stosuje się do biopsji szpiku kostnego. Na granicy rękojeści mostka i trzonu mostka jest delikatny uskok- nazywamy go kątem mostka. Drugie żebro dochodzi do kąta mostka.
KOŚCIEC KOŃCZYNY GÓRNEJ
kości obręczy to: łopatka i obojczyk.
Łopatka- kość płaska, na bocznej powierzchni tejże kości znajduje się niewielkie zagłębienie zwane wydrążeniem stawowym, do tego wydrażenia stawowego dotyka głowa kości ramiennej tworząc staw ramienny. Czyli... staw ramienny budują dwie kości: łopatka i kość ramienna. Jest to staw wieloosiowy, kulisty, można wykonać obwodzenie. Jest on bardziej wrażliwy na zwichnięcie od stawu biodrowego. Rusztowaniem ramienia jest KOŚĆ RAMIENNA
w obrębie przedramienia mamy już dwie kości, od strony przyśrodkowej jest KOŚĆ ŁOKCIOWA, na zewnątrz od strony bocznej występuje KOŚĆ RAMIENIOWA. Te kości nie zawsze przebiegają równolegle.
Człowieka rozpatrujemy zawsze w pozycji anatomicznej, czyli z dłoniami do nas.
STAW ŁOKCIOWY
jest stawem złożonym [tworzy go większa ilosć kości niż 2, mianowicie...3]. --> koniec dalszy kości ramiennej i kość łokciowa i kość ramieniowa. Od strony zewnętrznej jest bloczek kości ramiennej i główka kości ramiennej--> tworzą staw łokciowy
Nie można dopuścić do unieruchomienia stawu łokciowego.
KOŚCIEC RĘKI
w obrębi nadgarstka można wyróżnić dwa szeregi kości nadgarstka
kość łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta i grochowata
z kolei drugi szereg, to szereg łączący sie z kośmi śródręcza: kość czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, łukowata i haczykowata.
Kości śródręcza nie mają swoich nazw, tylko je numerujemy rzymskimi cyframi. Kości zawsze numerujemy rzymskimi cyframi.jest ich pięć.
Rusztowaniem palców są paliczki . Kciuk ma dwa paliczki [paliczek bliższy i dalszy (ten bliżej paznokcia). Pozostałe mają o jeden paliczek więcej, dodatkowo paliczek środkowy.
KOŚCIEC KOŃCZYNY DOLNEJ
kości obręczy kończyny dolnej: łonowa/ kulszowa. Trzy kosci zrastają się ze sobą trzonami. Panewka to zagłębienie, w które wchodzi głowa kości udowej i tworzy się staw biodrowy. Zagłębienie jest kościozrostem.Te trzy kości to cała obręcz.
miednica- nie mylmy z kością miedniczNą! k. miedniczna jest tylko częścią miednicy. Jakie kości tworzą miednicę? Ano kość miedniczna prawa i kość miedniczna lewa; między nimi jest kość krzyżowa, czyli dolna część kręgosłupa i kość guziczna.
staw krzyżowo-biodrowy, jest to staw płaski, jest niewielka ruchomosć, ale jest bardzo ważny, jest on bardzo obciążony, bo na tych kościach opiera się całe tułowie człowieka. Z koleii z przodu dwie kości łonowe łączą się ze sobą poprzez chrząstkozrost zwany spojeniem łonowym.
Spojenie to chrząstkozrost posiadający wewnątrz jamę, co ta jama daje? Ano jeżeli mamy dwa elementy a między nimi przestrzeń, to to łączenie jest bardziej elastyczne. Pomocne jest to podczas porodu. Miednica u mężczyzny wygląda nieco inaczej niż u kobiety, u kobiety talerze kości są położone daleko.
Kościec wolnej kończyny dolnej, czyli od kości udowej w dół. Zagłębienie w obrębie kości miedniczej łączy się z głową kości udowej tworząc staw biodrowy, który jest kulisty, ale on ma bardzo głęboką panewkę, więc nazywamy go kulistym, panewkowym. efekt: mniejszy zakres ruchów, ale za to zwichnięcie w tym stawie jest znacznie żadsze. Centralne zwichnięcie, kiedy głowa wpada do miednicy oczywiście wymaga operacji.
w obrębie goleni są dwie kości: przyśrodkowo jest piszczelowa, bocznie jest strzałka [TO NIE JEST KOŚĆ STRZAŁKOWA].
trzeszczka zwana rzepką
guzowatość piszczeli [kość piszczelowa, a guzawatość już nie kości piszczelowej, tyhlko piszczeli ]. Staw kolanowy oprócz kości udownej i kości piszczelowej buduje jeszcze rzepka. Strzałka tworzy staw skokowy. A dokładniej staw goleniowo-skokowy. Między kością piętową a kością xxxx jest staw skokowo-piętowy
KOŚCI STOPY
1. kości stępu: kość skokowa, kość piętowa, kość sześcienna, kość łódkowata [NIE ŁÓDECZKOWATA!!!!], trzy kości klinowate.
2. kości śródstopia: idąc od strony przyśrodkowej [od strony palucha] numerujemy je kolejno: I, II, III, IV, V
3. paliczki: paluch ma dwa paliczki - bliższy i dalszy), pozostałe palce mają po trzy paliczki.
CZASZKA
staw skroniowo- rzuchwowy, jedyny w obrębie czaszki, reszta to szwy. Są dwa rodzaje szwów: 1. szwy prawdziwe 2. szwy rzekome
ad1. występuje wtedy, kiedy jest bardzo mocno zazębiony
ad2. szew płaski, kiedy kość dotyka do kości, szew rowkowy, jak szyba wchodzi w ramugę okna, szew schodkowy
Czy szwy zawsze są więzozrostami czy kiedyś kostnieją? Okazuje się, że jednak kostnieją i okazuje się, że w różnym czasie, dzięki temu proces kostnienia szwów ma ogromne znaczenie w medycynie sądowej/kryminologi, można dzięki temu ocenić wiek ofiar, można określić z dokładnością 10 lat.
cześc przednia- twarzoczaszka
dalej, mózgo-czaszka
mózg i mózgowie to różne rzeczy!!!!