Każdy pies ma dwa gruczoły analne (po obu stronach odbytnicy). Nazywane są one czasami "gruczołami zapachowymi", ponieważ pies dzięki nim znaczy swoje terytorium, a także ma swój indywidualny zapach.

Zatoki odbytnicze są opróżniane dzięki ciśnieniu odbytniczemu podczas defekacji. Wydzielina gruczołowa jest brązowawym płynem, chociaż może stać się także gęsta, żółtawa lub kremowa. Zatoki odbytnicze mogą zostać opróżnione także przez skurcz zwieracza. Może do tego dojść, gdy pies jest zdenerwowany, przestraszony lub, gdy chce "oznaczyć" swoje terytorium. Skurcz zwieracza nie tylko "znaczy terytorium", ale nadaje psu stały, charakterystyczny "psi" zapach.

ZACZOPOWANIE GRUCZOŁÓW ANALNYCH

Gdy gruczoły nie mogą być opróżnione w normalny sposób, może dojść do ich zaczopowania. Zaczopowanie jest bardziej powszechne w małych rasach, ale może pojawić się u każdego psa. Przyczyny powodujące zaczopowanie to m.in. wodniste stolce, małe otwory gruczołowe lub nadczynne gruczoły. Wydzielina staje się wtedy gęsta i pastowata. Opróżnienie gruczołów następuje poprzez ręczny zabieg.

RĘCZNE OPRÓŻNIANIE GRUCZOŁÓW

Przygotuj ciepły, wilgotny ręcznik. Unieś ogon psa i znajdź gruczoły. Znajdują się one na godzinie piątej i siódmej w stosunku do odbytu. Poczujesz je jako małe twarde guzki

koło odbytu. Przyłóż ręcznik nad tym miejscem. Potem kciuk i palec wskazujący połóż na każdym gruczole. Gruczoły opróżnią się , jeśli naciśniesz na nie, przybliżając je do siebie.

Wytrzyj to miejsce i powtórz zabieg, jeśli to konieczne. Jeśli w wydzielinie znajduje się krew lub ropa, prawdopodobnie wdało się zakażenie.

ZAKAŻENIE GRUCZOŁÓW ANALNYCH

Jeśli w wydzielinie znajduje się krew lub ropa, opróżnianie gruczołów może być dla psa bolesne. Musisz wtedy, po oczyszczeniu, zastosować maść antybiotykową (np. Panalog) poprzez umieszczenie jej wewnątrz gruczołów. Procedurę trzeba powtarzać co dwa dni, podając jednocześnie doustny antybiotyk. Jednak w takim przypadku zalecane jest odwiedzenie najbliższego gabinetu weterynaryjnego.

Saneczkowanie

Często zdarza się, iż właściciele psów przychodzą do przychodni weterynaryjnej zaniepokojeni ich dziwnym zachowaniem. Chodzi o sytuację, gdy pies pociera pupą o ziemię. W terminologii medycznej zachowanie takie zwane jest saneczkowaniem.

- Saneczkowanie& w pierwszej kolejności kojarzy się wszystkim z tym, że pies jest zarobaczony - powiedział Marek Dobrowolski. - Owszem, robaczyca psów jest jedną z przyczyn takiego zachowania, ale o wiele częstszą jest zainfekowanie przez bakterie zatok okołoodbytowych. To z tego względu pies saneczkuje&, próbując przez ucisk usunąć zawartość zatok na zewnątrz. Schorzenie to utrudnia życie domownikom, gdyż zapaleniu towarzyszy ostry zapach i to też może być dla nas sygnał, że coś jest nie tak z naszym pupilem - dodał.

Zatoki okołoodbytowe są to parzyste gruczoły zapachowe, znajdujące się po obu stronach odbytu. Powstaje w nich wydzielina zapachowa, po której psy się wzajemnie rozpoznają. To jakby dowód osobisty psa i dlatego nie jest wskazane usuwanie gruczołów (wyjątek: bardzo silny stan zapalny, nowotwór).

- Zapalenie gruczołów okołoodbytowych leczymy podając antybiotyk przez około tydzień czasu i co dwa dni wprowadzając maści do zatok. Podstawowym zabiegiem jest także płukanie zatok specjalnym płynem antyseptycznym - stwierdził nasz rozmówca. - Zazwyczaj po tygodniu schorzenie mija. Zdarza się jednak, że niektóre psy mają skłonności do tej choroby. W takich przypadkach następuje nawrót choroby, mimo że zapalenie zostało wcześniej całkowicie wyleczone. Powód: kanaliki wychodzące z gruczołów mają bezpośredni kontakt z odbytem i kałem. Tak więc nie trudno o infekcję w tym miejscu - dodał.

Do zapalenia dochodzi przeważnie, gdy u psa utrzymuje się przez dłuższy czas biegunka. Normalny stolec przy wypróżnianiu uciska na gruczoły i powoduje ich samoistne opróżnianie. Jednak może nastąpić zaczopowanie ujścia gruczołu, w efekcie czego wydzielina długo w nim zalega i wówczas pojawia się ten dyskomfort u zwierzęcia.

- Wyleczenie do końca może utrudnić indywidualna, nietypowa budowa kanalików odprowadzających wydzielinę z zatok. Jedne z tych kanałów są skierowane bardziej do światła odbytu, a inne na zewnątrz. Te skierowane ku odbytowi są bardziej narażone na zanieczyszczenie - podkreślił.

Jak powiedział Marek Dobrowolski, właściciel sam może pomóc psu poprzez uciskanie palcem wskazującym i kciukiem przez ligninę, czy watę gruczołu (znajduje się on poniżej odbytu) w kierunku do góry, delikatnie usuwając zawartość. Wtedy na ligninie pojawia się zawartość gruczołów, która może być różnej konsystencji, od rzadkiej do gęstej, smolistej.

Nieleczenie tego schorzenia powoduje, że w organizmie utrzymuje się stan zapalny, co może prowadzić do powstawania ropni lub nawet do nowotworu gruczołów okołoodbytowych.

- Zapobiegawczo polecam masowanie zatok raz w tygodniu. Brak wydzieliny oznacza, że nie mamy powodów do obaw - stwierdził.