Metoda grupowa

Grupa – każde zrzeszenie ludzi, które w świadomości ludzi stanowi odrębną całość.

W metodzie grupowej wychowawca ma przed sobą zespolony ze sobą przez wspólne zadanie zbiór osób. Wiąże go nie tylko dialog z pojedynczymi członkami. Talent wychowawczy wyraża się w umiejętnościach przewodzenia lub przodowania grupie i takiego oddziaływania na grupę aby na straży zadań i zwyczajów sugerowanych przez wychowawcę stał nie tylko on, lecz także członkowie grupy.

Odmiany metody grupowej wg. Aleksandra Kamińskiego:

1. Grupa rozwojowo – wychowawcza służą ludziom normalnie funkcjonującym

społecznie (domy kultury, instytucje edukacyjno – rekreacyjne, organizacje młodzieżowe). Grupy wspierają rozwój osobowości jednostek, które identyfikują się z celami i wartościami grupy.

2. Grupy rewalidacyjne – oddziaływanie na jednostki społeczne lub fizycznie niedostosowane celem usprawnienia ich społecznego funkcjonowania placówki opiekuńczo - wychowawczej, kulturalno – oświatowej. Nastawionych na profilaktykę nie dostosowań społecznych.

3. Grupy psychoterapeutyczne – poradnie specjalistyczne, placówki opiekuńczo wychowawcze. Służą usprawnieniu społecznego i psychicznego funkcjonowania jednostek w oparciu o techniki z psychologii klinicznej w odniesieniu do lżejszych przypadków.

Metoda pracy socjalnej – metoda grupowa:

1. Tworzenie grupy – poznanie środowiska z którego powstaje grupa rozpropagowanie celów.

- ułatwić poznanie (współdziałanie)

- wyjaśnienie celu tworzenia grupy dyskusja na temat oczekiwań

- prawo obowiązujące w grupie, wzajemne zobowiązania (placówka, pracownik,

prowadzący grupę i grupa), zawarcie „kontraktu”

- dyskusja nad programem i metodą pracy

- przedstawienie własnej koncepcji pracy swojej roli i sposobu pracy z grupą

- kształtowanie norm i wartości grupowej np. przedstawiając założenia wzajemnej

pomocy i współodpowiedzialności za sukcesy i porażki w osiąganiu celu

- dbać o to by wszyscy mogli zaistnieć

2. Stabilizacja jej struktury i norm „grupa dociera się” kształtowanie się sposobów funkcjonowania.

- podejmowanie działań przez jednostki dążące do zapewnienia miejsca w strukturze grupy

- niepewność co do tego co jednostka może osiągnąć dzięki grupie i jak grupa może jej pomóc

- modelowanie (wzór dla członków grupy), trenowanie (kierowanie, instruowanie) i kształcenie

- racjonalizacja i uniwersalizacja problemu – uświadamianie sobie, że niektóre trudności skomplikowane dadzą się rozwiązać „po kawałku”

- pismo w życiu grupy – robocze zapisy unaocznienie co osiągnięte i co ma być osiągnięte. Papierowe techniki rozwiązywania problemów

- techniki inscenizacyjne – psychodrama, socjodrama, pogłębiają zrozumienie, ułatwiają komunikację

- techniki socjometryczne – poznanawanie, zmiana relacji wewnętrznych

- zabawy grupowe

3. Realizacja jej celu akceptacja celu, współdziałanie grupy

Grupa – „demokratyczny mikroświat” samorządna drużyna na zasadzie odpowiedzialnej autonomii, uczestnictwo w podejmowaniu decyzji, układ

4. Ocena efektów działania i decyzja o jej dalszym istnieniu

„zobaczmy gdzie jesteśmy?” dyskusja, na papierze, kwestionariusze, opinie. Zakres i wyniki przedyskutowane z uczestnikami.

Ocena + zakończenie działalności grupy. Podtrzymywanie zmian, generowanie zmian. Budowanie samopomocowego systemu wsparcia, rada, przykład, wsparcie emocjonalne.

- reakcje członków na zachowania zgodne czy niezgodne z formalnymi normami zachowań w grupie.

Prowadzący czuwa nad realizacją celów przez intensyfikowanie współpracy by doprowadzić do wspólnych sukcesów. Stosuje w realizacji:

- dzielenie się informacjami, pomysłami, wyrażeniami i uczuciami dotyczącymi wspólnych spraw

- pomaganie członkom aby czuli się współodpowiedzialni

- gromadzenie przez członków wiadomości dotyczących poszczególnych zdarzeń , trosk i trudności

- wspólne podejmowanie decyzji

- grupowe rozwiązywanie problemów

- wspólne śledzenie i ocenianie jakości podjętych decyzji oraz realizacji elementów planu działania.

Integrowanie i zwiększenie produktywności grupy

- stosowanie informacji zwrotnej (informowanie członków grupy jak rozumiane są zachowania, przyciąganie uwagi)

- orientacja na problem – pytania = „drążenie”

- założenia przyjęte tymczasowo „A co jeśli?” refleksje w stosunku do problemu

- upowszechnienie wątpliwości czy uwag jednostkowych w całej grupie – wymiana informacji poszerza pole danych

- wsparcie jednostki lub podgrupy (pochwała)

- reorganizacja w podgrupy

- trudności i konflikty – rozładowane przez zmianę tematu

- język grupy

- ustanawianie granic działania (co do czasu, sposobu form językowych)