Mastektomia

Mastektomia jest zabiegiem, polegającym na amputacji, czyli chirurgicznym usunięciu piersi. Jest to sposób leczenia pacjentek, u których zdiagnozowano raka piersi. U niektórych kobiet mastektomii towarzyszy usunięcie węzłów chłonnych, które ma na celu zminimalizowanie ryzyka nawrotu choroby. Decyzję o usunięciu węzłów chłonnych lekarz podejmuje w trakcie zabiegu chirurgicznego, na podstawie badania tkanek pobranych z guza (tzw. śródoperacyjne badanie histopatologiczne).

.

Jakość życia kobiet po mastektomii w znacznej mierze zależy od prawidłowego przebiegu rehabilitacji. Proces ten powinien rozpocząć się już przed zabiegiem operacyjnym. W okresie tym należy pomóc kobiecie w akceptacji faktu, że utrata piersi jest ceną za uratowanie życia. Wkrótce po operacji kobieta powinna zaopatrzyć się w protezę, która ciężarem, wielkością, kształtem, konsystencją, a nawet kolorem powinna odpowiadać zachowanej piersi. Obecnie dzięki postępom w chirurgii plastycznej, istnieją możliwości odtworzenia piersi, co przywróci kobiecie jej poprzedni wygląd. Operacja odtwórcza piersi jest elementem nowoczesnego leczenia raka piersi. Wykonując odpowiedni zestaw ćwiczeń i przestrzegając zasad postępowania z kończyną strony operowanej można dojść w krótkim czasie do pełnej sprawności fizycznej i równowagi psychicznej, z wiarą w trwałość wyleczenia.

Po powrocie ze szpitala kobieta przystosowuje się do życia w warunkach zmienionych przez operację. Początkowo organizm kobiety jest osłabiony, z każdym dniem jednak, będzie odzyskiwał siły i stawał się coraz silniejszy.

Około 5 % kobiet po mastektomii cierpi z powodu obrzęku limfatycznego o różnym stopniu nasilenia. Dzieje się tak, ponieważ operacja może spowodować uszkodzenie węzłów chłonnych, a to prowadzi do zablokowania spływu chłonki. Chłonka ta zalega w tkankach kończyny, powodując obrzęk i sztywność. Dlatego zaleca się wysokie ułożenie kończyny w czasie snu, wypoczynku i pracy. Podczas pracy powinno się jak najczęściej unosić w górę kończynę strony operowanej i wykonywać ćwiczenia ułatwiające odpływ chłonki. Należy unikać obciążania tej ręki.

Kobiety po mastektomii nie powinny rezygnować z dotychczasowego stylu życia, muszą jedynie większą uwagę zwrócić na toaletę i ubiór. Noszenie protezy ukrywa fakt przebytej operacji i jednocześnie zapewnia kobiecie lepsze samopoczucie. Proteza jest sztuczną piersią pozbawioną brodawki, ale zaopatrzoną w ogon pachowy. Ze względów kosmetycznych i zdrowotnych zaleca się noszenie protezy, której kształt, ciężar i inne cechy odpowiadają pozostałej piersi. Dla każdej kobiety można znaleźć odpowiedni typ protezy. Jeżeli na początku wyboru protezy zdarzają się trudności, nie należy upadać na duchu. Istnieje wiele rodzajów protez i dla każdej kobiety uda się dopasować odpowiedni typ. Choć żadna proteza nie zastąpi w pełni piersi, dostępne dziś modele pozwalają kobiecie po mastektomii założyć nawet kostium kąpielowy, czy mocno wydekoltowaną suknię.

Ważną kwestią pozostaje wybór biustonosza. Właściwy biustonosz powinien być dobrze dopasowany do protezy i mieć szerokie ramiączka. Nie powinno się nosić szeroko i nisko wyciętych staników np. bardotek. Najlepiej wybrać biustonosz bawełniany, przez który skóra oddycha. Wielkość dekoltu w ubiorze każda kobieta powinna rozważyć sama. Dekolt nie powinien być krępujący. Większe wycięcia w garsonkach można ozdobić kołnierzykiem bluzki lub apaszką, czy też biżuterią. W razie obrzęku po stronie operowanej zaleca się noszenie ubiorów z luźnymi, średnimi lub długimi rękawami.

Ubiory sportowe używane przez kobiety po operacji powinny być luźne, nie krępujące ruchów, z małym dekoltem oraz szerokimi ramiączkami, bądź długimi rękawami. Jeżeli zaś chodzi o kostium kąpielowy, zaleca się noszenie kostiumów jednoczęściowych, z szerokimi ramiączkami. Przy wychodzeniu z wody trzeba umiejętnie i zręcznie odcisnąć wodę z okolicy protezy (np. podczas wycierania się ręcznikiem, albo pozorując ruch poprawiania czepka jednocześnie nacisnąć łokciem okolicę protezy).

Kobiety po przebytej chorobie nie powinny rezygnować z życia towarzyskiego. Zawsze jednak wybór stroju wieczorowego należy przemyśleć wcześniej i dobrać odpowiednie dodatki, które maskowałyby ślady przebytej operacji (np. szal, apaszkę, pelerynę, biżuterię), czasami można zastosować dekolt asymetryczny. Ubiór zawsze powinien być wygodny i niekrępujący ruchów, atrakcyjny i taki, aby kobieta dobrze się w nim czuła.

U kobiet, które przebyły operację, często pojawiają się problemy natury psychicznej. Choć jest to uzasadnione i zrozumiałe, kobieta musi nauczyć się akceptować zmiany, będące następstwem operacji. Należy także podkreślić, że nawet jeżeli leczenie choroby zakończyło się sukcesem, nie ma pełnej gwarancji całkowitego wyleczenia. Kobiecie, w trudnych chwilach wymagających zrozumienia i porady, często pomaga kontakt z grupą kobiet leczonych z powodu raka sutka.

Jak oswoic sie ze skutkami operacji

Po obudzeniu ze stanu narkozy pacjentka jeszcze przez jakiś czas - godzinę, dwie, to zależy od indywidualnego stanu kobiety - czuje się jak po długim śnie. Nie odczuwa bólu, ponieważ przeciwbólowe działanie znieczulenia ogólnego działa jeszcze nawet przez kilka godzin po obudzeniu. Potem pacjentka dostaje inne leki przeciwbólowe. Blizna pooperacyjna w miejscu amputowanej piersi jest cienkim szwem, długości kilkunastu centymetrów. Zazwyczaj szybko się goi. Jeśli zostały usunięte pachowe węzły chłonne, pacjentka odczuwa ograniczone ruchy ręką po stronie operowanej, może wystąpić także pooperacyjny obrzęk kończyny górnej. Oba te problemy pozwala całkowicie usunąć rehabilitacja, która przebiega zarówno pod kontrolą lekarza rehabilitanta, jak i jest prowadzona samodzielnie przez pacjentkę. Rehabilitacja polega m.in. na codziennym masowaniu kończyny górnej (od dłoni ku pasze) - po to, aby zlikwidować lub zminimalizować obrzęk (czyli nieporządany zastój limfy w naczyniach i poza nimi). Istotnym elementem rehabilitacji jest także częste podnoszenie kończyny górnej po stronie operowanej, dzięki czemu mięśnie są gimnastykowane i zwiększa się ruchliwość ręki. Dobrze dobrana proteza piersi, którą wkłada się do specjalnej kieszonki w biustonoszu, przeznaczonym dla pacjentki po mastektomii, zwiększa komfort psychiczny kobiety.