21.02.2007. PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE -wykład 1-

Temat: Ostra niewydolność oddechowa.

1. Ostra niewydolność oddechowa: to niemożność utrzymania homeostazy ustroju bez konieczności stosowania sztucznej wentylacji.

2. Przyczyny niewydolności oddechowej:

– porażenie ośrodka oddechowego: leki, uszkodzenie OUN

– porażenie mięśni: chorob rdzenie

– znaczne zmniejsznie objętości tkanki płucnej: odma, zatory

– nagłe ograniczenie ruchomości

– nagła niedrożność dróg oddechowych: nagły skurcz oskrzeli, ciało obce

– zaburzenie przepływu krwi przez płuca

3. Objawy niewydolności oddechowej:

– duszność

– pozycja siedząca (gdy pacjent przytomny)

– oddech: szybki, płytki (tachypnoe)

– tachykardia

– sinica

– lęk, stres

– zlewne poty

– bezdech

– nagłe zatrzymanie krązenia

– w gazometri:

* PCO2: wzrasta ↑ 50 mm Hg hiperkapnia

* PO2: spada

* ph: spada

4. ARDS: ostra niewydolność oddechowa u dzieci i dorosłych. ARDS to rozsiany, postępujący proces zapalny płuc. Narasta niedodma. Uogólniona reakcja zapalna płuc.

5. Przyczyny ARDS:

– zapalenie płuc

– nadciśnienie śródczaszkowe

– krążenie pozaustrojowe

– zapalenie trzustki

– posocznica

– uraz płuc

– zator płynem owodniowym

– złamania kości długich

– wielokrotne transfuzje

6. Objawy ARDS:

– duszność

– pozycja siedząca (gdy pacjent przytomny)

– oddech: szybki, płytki (tachypnoe)

– tachykardia

– sinica

– lęk, stres

– zlewne poty

– bezdech

– nagłe zatrzymanie krązenia

– osłuchowo:

– * trzeszczenia

* rzęrzenia

* świsty

7. Zabieg minibal: płukanie pęcherzykowo- oskrzelokowe. Pozwala określić florę bakteryjną płuc, pęcherzyków płucnych przy zastępczym oddechu. Przed pobraniem wydzieliny z płuc należy podać 10 ml soli fizjologicznej do pęcherzyków.

8. Pielęgnacja pacjenta z ostrą niewydolnością płuc:

a) cele opieki:

– przywrócenie drożności dróg oddechowych

– podtrzymanie drożności dróg oddechowych

b) rozpoznanie stanu pacjenta;

c) zareagowanie na objawy:

– odessanie pacjenta

– poprawienie ułożenia głowy (odchylić głowę do tyłu)

– użycie szpatułki, palca owiniętgo w gazę do wykonania toalety jamy ustnej

– założeie rurki nosowo- gardłowej lub ustno- gardłowej

– założenie rurki intubacyjnej

– założenie rurki tracheotomijnej (wymiana rurki 1 raz na dobę lub 1 raz na 2 dni)

d) prowadzenie tlenoterapii:

– mieszanina tlenu z powietrzem; stężenie 28-33%

– FiO2↓ 60% (FiO2- frakcje tlenowa)

– doprowadzenie saturacji ↑ 90%

– obserwacja pacjenta

– tlen musi być nawilżony

– przepływ tlenu:

– * przez maskę: 8-12 litrów na minutę

– * przez wąsy: 6 litrów na minutę

– * przez cewnik: 8 litrów na minutę

e) zmniejszenie ilośći płynu w płucach:

– podanie leków odwadniających

f) prowadzenie PEEP (dodatnie ciśnienie końcowo wydechowe)

g) prowadzenie sztucznej wentylacji

h) zwalczanie kwasicy i niewydolności krążenia

i) prowadzenie kinezyterapii

j) pielęgnacja rurki intubacyjnej/ tracheotomijnej:

– obserwacja

– odsysanie

– oddychanie pacjenta przezn rurkę intubacyjną nie powinno przekraczać 14 dni

– powyżej 14 dnia należy założyć rurkę tracheotomijną

k) toaleta drzewa oskrzeloweo przez rurkę intubacyjną:

– odsysanie

– płuczki

– zmiania położenia mankietu uszczelniającego 2 raz dziennie (zapobiega powstawaniu owrzodzeń, blizn, przetak)

– wymiana rurki co 2 dni

– przy oddychaniu przez rurkę intubacyjną powietrze musi być ogrzane i nawilżone. Służy do tego tzn. „sztuczny nos”

– co jakiś czas można wkropić do rurki 1-2 ml soli fizjologicznej

l) odsysanie: zasady

– oklepanie pacjenta przed odessaniem

– zabieg wykonuje się na jałowo

– cewnik do odsysanie musi być dostosowany do rurki intubacyjnej

– cewnik należy wkładać do rurki intubacyjnej na wyłączonym ssaku

– cewnik wkładamy i wyciągamy ruchem kolistym

– po każdorazowym odessaniu należy rozprężyć płuca za pomocą worka Ambu- wykonać kilka oddechów

– po odsysaniu należy podać 100% tlen na około 3 minuty (po podłączeniu do respiratora)

–

– 9. Sposoby sztucznej wentylacji:

– metoda usta- usta, usta- nos, usta- usta- nos (u dzieci)

– worek Ambu

– respirator

10. Rodzaje oddechów na respiratorze

– wspomagany: respirator czuwa i pomaga oddychać

– kontrolowany: respirator sam narzuca rytm oddechu

11. Monitorowanie pacjenta na respiratorze:

– gazometria

– gazometria

– tętno

– ciśnienie

– rytm serca

– OCŻ (CVP)

– pulskoksymetr

– kapnograf (mierzy ilość CO2 w powietrzu wydychanym; norma: 35-35 mmHg)

– ph krwi:

* ↑ 7,6- kwasica oddechowa (objawy: drgawki, depresja krążeniowa, niemiarowość tętna)

12. Kinezyterapia:

– oklepywanie

– drenaż ułożeniowy

– odsysanie

– zmiana pozycji

– rozprężanie płuc workiem Ambu

28.02.2007. PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE -wykład 2-

Temat: Zadania i specyfika pracy pielęgniarki anestezjlogicznej. Rola pielęgniarki w przygotowniu pacjenta do znieczulenia. Wyposażenie sali operacyjnej.

1. Wyposażenia stanowiska anestezjologicznego:

a) aparat do znieczulenia ogólnego: służy do podania mieszaniny anestetycznej oraz prowadzenia sztucznej wentylacji medycznej. Aparat składa się z:

– nośniej konstrukcji szkieletowej: 3 poziomy (szuflada, stolik, półka na sprzęt)

– zaopatrzenie w gazymedyczne i zasilanie awaryjne

– układ przepływomierzy

– układ parowników

– układ okrężny: składa się z:

* niskooporowej zastawki jednokirunkowego przepływu

* dwukomorowego pochłaniacza CO2

* rur karbowanych

– układ zabezpieczeń (wmontowany w aparat)

– układ usuwania gazów anestetycznych poza salę opewracyjną

– urządzenia do sterowania objętością gazów w układzie anestetycznym. Skłdają się z:

* zaworu głównego dopływu O2

* zastawki nadciśnieniowej

b) urządzenia monitorujące dzielą się na:

– podstawowe, nieinwazyjne: stosowane przy krótkich zabiegach z małą utratą krwi

– rozszerzone, inwazyjne: stosoane przy długich zabiegach z dużym ryzykiem utraty krwi

– monitorowanie układu krążenia:

* EKG (wczesne ykrywanie niedokrwienia mięśnia sercowego)

* ciśnienie:

● pomiar pośredni, nieinwazyjny

● pomiar bezpośredni, inwazyjny (krwawy): u osób niestabilnych krążeniowo. Jest to pomiar wyższy o 5 mmHg od pomiaru mierzonego za pomocą mankietu

* OCŻ: pomiar przy pomocy cewnika centralnego założonego do żyły głównej górnej. Ciśnienie to ocenia pracę prawej komory serca

– monitorownie układu oddechowego:

– * obserwacja kliniczna

* pulsoksymetra: nieinwazyjny pomiar wysycenia krwi tlenem

* kapnografia: urządzenie, które ocenia procentowy udział CO2 w wydychanym powietrzu. Pozwala na wykrycie hiperwentylacji. Umożliwia upewnienie się czy rurka intubacyjna jest w tchawicy. Pozwala również wykryć nieszczelności w układzie oddechowym.

c) urządzenia do przetaczania płynów, leków:

– pompy infuzyjne, strzykawkowe

– podgrzewacze do płynów

d) doprowadzenia i zasilanie sprzętu medycznego

e) system łączności:

– telefony

– alarmy

f) miejsce do przygotowywania leków, płynów i ich przechowywania:

– stolik

– szafki na leki

2. Zadania pielęgniarki anestezjologicznej na bloku operacyjnym:

a) przyjęcie pacjenta do zabiegu:

– sprawdzenie danych pacjenta

– sprawdzenie historii choroby, karty gorączkowej

– sprawdzenie czy ptrzebne badania labolatoryjne są wykonane

– sprawdzenie czy pacjent wyraził zgodę na zabieg i znieczulenie

– sprawdzenie czy pacjent jadł, pił przed zabiegiem

– sprawdzenie czy pacjent ma pościąganą biżuteria, protezy, spinki, itp.

– sprawdzenie czy kobiety mają pomalowane paznokcie

– sprawdzenie czy zostały wykonane zlecenia przedoperacyjne

– sprawdzenie czy jest zabezpieczona krew, zrobiona krzyżówka na grupę krwi

b) przygotowanie sali operacyjnej: kalibracja aparatu do znieczulenia

c) przygotownie zestawu do intubacji:

– rękojeść, łyżki do laryngoskopu, laryngoskop

– rurki dotchawicze o odpowiednie średnicy:

* kobiety: 7-7,5-8 mm

* mężczyźni: 8-10 mm

* dzieci: rozmiar oblicza się edług wzoru:

wiek dziecka

+ 4

4

> u dzieci do 10 roku życia stosuje się rurki bez uszczelnienia

> zawsze przygotowujemy rurki o pół rozmiaru mniejszą i większą

– plaster do umocowania rurki

– strzykawka z powietrzem do uszczelnienia

– rurki ustno- gardłowe

– stetoskop- do sprawdzenia umiejscowienia rurki. Rura powinna znajdować się na wysokości 3 razy średnica rurki

– kleszcyki Magilla- do intubowania przez nos

– prowadnica

d) przygotowanie leków do znieczulenia

– leki rozpuszczamy przed zabiegiem

– opisujemy strzykawki (nazwa i stężenie leku)

e) przygotowujemy defibrylator

f) przygotowujemy stojak na kroplókę

g) przygotowujemy zestaw do cewnikowania

h) przygotowujemy zestaw do wkłucia centralnego

i) przygotowujemy kartę znieczulenia razy 2

j) pomoc w wykonani i ut rzymaniu znieczulenia

– zakładamy wkłucie do żyły

– podajemy leki

– pilnujemyh czasu podania kolejnych dawk

– podawanie leków zgodnie ze zleceniami

k) monitorowanie stnu pacjenta:

– układu krążenie: ciśnienie, tętno, OCŻ

– układu oddechowego

l) prowaszenie bieżącej dokumentacji:

– dane pacjenta

– wyniki badań labolatoryjnych

– grupa krwi

– leki podawna do premedykacji

– skala ASA (skala ryzyka znieczulenia)

– rozpoznanie i rodzaj operacji

– nazwy i dawki podawanych leków (podanie dokładnej godziny)

– spisujemy parametry co 5 minut

– zapisujemy powikłania (np. spadek saturacji <godzina i parametr>)

– rodzaj intubacji (przeznosowa/ przezustna, wysokość umieszczenia rurki)

– oznaczenia:

* X- początek znieczulenia

* O- początek zabiegu

* + oddech własny

* m- oddech wspomagany

m) pomoc przy wyprowadzaniu ze znieczulenia: pomoc przy ekstubacji

n) informacja dla pielęgniarki przyjeżdżającej po pacjenta:

– przebieg operacji (poinformowanie o ewentualnych powikłaniach, np. Spadek ciśnienia, saturacji, migotania komór)

– metoda znieczulenia (dożylna, wziewa, kombinowana)

– obecny stan pacjenta

– zalecenia

– poinformowanie o założonych nowych wkłuciach, założonym cewniku

3. Monitorowanie pooperacyjne (sala wybudzeń):

–

– podłączenie O2

– saturacja

– EKG

– pomiar ciśnienia

– pomiar tętna

– pomiar parametrów co 15 minut

7.03.2007. PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE -wykład 3-

Temat: Podstawowe zasady pracy pielęgniarki na oddziale intensywnej terapii.

1. Wskazania do leczenia w OIT:

–

– stan po resuscytacji krążeniowo-oddechowej

– stany chorobowe wymagające wspomagania układu oddechowego i/ lub układu krążenia

– urazy wielonarządowe

– ostre ztany zatruć

– obrzęk płuc

– wstrząs

– niewydolność nerek

– niewydolność serca

– niewydolność krążęnia

2. Działania na OIT:

– intensywne monitorowanie

– mechaniczne lub farmakologiczne wspieranie zaburzonych funkcji

– intensywna, ciągła opieka pielęniarska

– zapobieganie pogorszeniu się stanu zdrowia pacjenta

3. Procedury podczas przyjęcia pacjenta na OIT:

a) leczenie wstępne:

- leczenie przeciwwstrząsowe i stabilizacja stanu zdrowia pacjenta

b) wspomaganie oddychania: sprawdzamy czy pacjent ma:

- cechy nadmiernego wysiłku oddechowego:

● przyśpieszenie oddechu

● uruchamianie dodatkowych mięśni oddechowych

● paradoksalne ruchy klatki piersiowej i brzuchas

● wciąganie przestrzeni międzyżebrowych

● wypowiadanie krótkich zdań/ słów

c) wspomagania krążenia:

– objawy wskazujące na obniżenie perfuzji tkankowej

– * tachykardia

* dezorientacja, ograniczenie świadomości

– mała perfuzja obwodowa

● zimne kończyny

● zasinione kończyy

● słabe wypełnienie kapilarów

● słabe lub brak tętna obwodowego

– mała diureza

– wzrost mleczanów w surowicy

d) wspomaganie układu nerwowego:

– wskazane przy urazach głowy, zatruciach, udarach, infekcjach układu oddechowego, nagłym zatrzymaniu krążenia

– nibezpieczeństwa: drgawki, wzrost ciśnienia śródczaszkowego

e) wspomaganie czynności nerek:

– wskazania do podjęcia terapii nerkozastępczej

* skąpomocz: poniżej 0,5

* zagrażająca życiu hipokaliemia (powyżej 6 mmol/l) oporna na leczenie farmakologiczne

* naradtanie stężenia w osooczu mocznika lub kreatyniny

* głęboka kwasicxa metaboliczna

* objawy sugerujące mocznicę, np. zapalenie osierdzia, encefalopatia

4. Aparatura:

– respirator

– kardiompnitor

– defibrylator

– kapnograf

– pulsoksymetr

– pompa infuzyjna

– pompa do odżywiania pacjenta

– urządzenie do podgrzewania płynów infuzyjnych

– łóżko wielofunkcyjne

5. Monitorowanie układu oddechowego:

a) nieinwazyjne: obserwacja, dotyk

– saturacja

– kapnografia

– liczba oddechów

– wysiłek oddechowy

– nawrót kapilarny: uciśnięcie płytki paznokcia i obserwacja powrotu krwi

b) inwazyjne: krwawa, bolesna

– gazometria

– pomiar ciścnienia w drogach oddechowych- przy założonej rurce intubacyjnej

– ocena poddatności płuc

6. Techniki leczenia w ostrej niewydolności oddechowej:

– drożność dróg oddechowych- intubacja dotchawicza

– wentylacja mechaniczna

– leczenie odmy opłucnowej

– drenaż klatki piersiowej

7. Monotorowanie układu krążenia:

a) inwazyjne:

– bezpośredni pomiar ciśnienia tętniczego

– OCŻ

– pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej

– ocena pojemności minutowej serca

– pomiar rzutu serca (metoda termodylucji)

b) nieinwazyjne:

– ocena perfuzji tkankowej:

– * zabarwienie powłok skórnych

* temperatura ciała

* gradient ciepłoty głębokiej do powierzchniowej

* wydalanie moczu

– pomiar częstości akcji serca

– obserwacja zapisu EKG

– automatyczne monitorowanie ciśnienia

– * metoda pośrednia, ciśnieniomierz rtęciowy, zegarowy, automatyczny

– * ABMP:

> zapewnia dużą liczbę pomiarów, a powtarzane pomiary dokładnie odzwierciedlają rzeczywiste ciśnienie

> pokazuje zachowanie się ciśnienia przez 24 h

> może wykazać skuteczność działania leków

> może ujawnić zmiany w profilu ciśnienia istotne dla postępowania leczniczego, takie jak hipotonia

8. Techniki leczenia na OIT w niewydolności krążenia:

– defibrylacja

– kardiowersja- stymulacja zewnętrzna serca

– kontrapulsacja wewnątrzaortalna

– nakłucie osierdzia (wykonuke się przy: pęknięciu serca lub naczynia, jatrogenna tamponada serca <przypadkowe działanie personelu>, płyn zapalny w osierdziu)

9. Monitorowanie funkcji nerek:

a) nieinwazyjne:

– ocena ilościowa moczu

– diureza godzinowa

– bilans płynów

– ocwna narastania i umejscowiena obrzęków (pomiar obwodów: kostek, ud, brzucha)

10. Monitorowanie układu nerowego:

a) inwazyjne:

- pomiar ciśnienia śródczaszkowego

b) nieinwazyjne:

– ocena świadomości- skala Glasgow (!!!!)

– ocena odruchów obronnych (mruganie, kaszel)

– ocena objawów oponowych

– ocena porażeń lub niedowładów kończyn

11. Dokumentacja pielęgniarska:

– dobowa karta obserwacji

– indywidualna karta zleceń lekarskich

– karta odleżyn

– karta obserwacji wkłuć: obwodowego, centralngo, tęhtniczego

– karta obserwacji cewnika moczowego

– raport pielęgniarski

– książka transfuzyjna

12. Ciekawostki:

a) leki, które unieczynniają sie pod wpływem światła:

– furosemid

– insulina

– relanium

Należy je chronić przed światłem zwłaszcza przy podawaniu przez pompy infuzyjne, kroplówki.

b) na każdy wzrost temperatury o 1 °C, gdy temperatura ciła przekracza 37°C podajemy 1000 ml płynów

14.03.2007. PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE -wykład 4-

Temat: Pielęgnownie chorego nieprzytomnego.

U pacjentów należy zwrócić uwagą na:

1. Pielęgnowanie układu oddechowego:

a) zapewnienie drożności układu oddechowego:

– metoda bezprzyrządowa

– * metoda Esmarcha

– * odchylenie głowy do tyłu

– metody przyrządowe:

– * nieizolujące układ oddechowy od układu pokarmowego: może dojść do zachłyśnięcia

– > rurka ustno- ghardłowa

– > rurka nosowo- gardłowa

– * izolujące układ oddechowy od układu pokarmowego:

– > rurka intubacyjna

– > rurka tracheotomijna

– > maska krtaniowa (LMA): nie wymaga dodatkowego sprzętu, wystarczy tylko stetoskop i strzykawka z powietrzem. Może zakładać pielęgniarka.

– > rurka combitube: stosowana doraźnie. Może zakładać pielęgniarka.

– * worek Ambu: z podłączonym tlenem; można go podłączyć do każdego rodzaju rurki i maseczki.

– * respirator

b) higiena układu oddechowego:

– oklepywanie

– inhalacje (z NaCl lub leków rozszerzających naczynia oskrzelowe)

– drenaż ułożeniowy (po konsultacji z lekarzem)

– odsysanie wydzieliny z drzewa oskrzelowego (w warunkach jałowych, w dwie pielęgniarki. Zestaw: kilka cewników cieńszych od rurki intubacyjnej, strzykawkę 20 ml napełnioną NaCl, worek Ambu, jałowe rękawiczki). Najpierw podajemy 10 ml NaCl do drzewa oskrzelowego (zwilżenie wydzieliny) i czekamy 10-20 sekund. Następnie wkładamy cewnik i odsysamy. Po odessaniu pacjenta druga pielęgniarka wykonuje przez około 2 minuty sztuczną wentylację workiem Ambu (rozpręża to płuca) i podłącza do respiratora. Cewnika używamy tylko RAZ!!

– kontrola odessanej wydzieliny

– chorego odsysamy co 1 godzinę jeśli nie ma zalegań i furczeń

– dbanie o czystość rurek intubacyjnych

2. Pielęgnacja układu krążenia:

a) obserwacja parametrów krążeniowych za pomocą aparatury

3. Pielęgnacja układu pokarmowego:

a) pacjenta nieprzytomnego trzeba karmić

b) są dwa sposoby odżywiania chorego nieprzytomnego:

– enteralna: przez układ pokarmowy

– * przez jamę ustną

* przez sondę dożołądkową założoną przez nos- przy zakładaniu należy zwracać uwagę na monitor, ponieważ może dojść do porażenia nerwu błędnego

* przez zgłębnik do żołądka lub jelita czczego założony przez powłoki skórne (mikrojejunostomia). Przez zgłębnik podajemy gotowe mieszanki odżywcze lub płynne pokarmy przygotowane przez kuchnię

– perenteralna: odżywianie pozajelitowe. Odżywki można podawać u pacjentów z założonym wkłuciem centralnym (NIE może być podawane do wkłucia OBWODOWEGO). Co pewien czas należy starać się próbować podać pokarm do żołądka, ponieważ soki żołądkowe niszczą śluzówkę przewodu pokarmowego. Po około 2-3 godzinach po podaniu pokarmu należy sprawdzić czy chory strawił podany pokarm.

– Jeśli nie, to należy go odessać z żołądka. W celu ochrony błony śluzowej przewodu pokarmowego należy podawać leki blokujące receptory wydzielania kwasu solnego.

– Mieszanki odżywcze podajemy o temperaturze pokojowej.

c) obserwacja czy pacjent oddaje stolec; jeśli nie oddaje należy wykonać lewatywę (woda, sól i parafina).

4. Higiena skóry, błon śluzowych i oczu:

a) higeina skóry:

– toaleta całego ciała 2 razy dziennie

– codzienna zmiana bielzny pościelowej

– utrzymanie czystości krocza oraz kontrola wydalania płynów przez założony cewnik Foley'a

– obcinania paznokci u rąk i stóp

b) higiena oczu:

– jeśli pacjent nie ma zamkniętych oczu: należy namoczyć jałowe gaziki aqua proinekcjone i nałożyćna oczy. Przy każdorazowym nasączaniu gazika należy wziąść nowy. Zapobiega to wysychaniu spojówek

c) higiena błon śluzowych:

– toaleta jamy ustnej: należy wykonywać 2 razy dziennie gotowymi środkami o higeny jamy ustnej (Krsodyl) lub boraksem z gliceryną (nawilża śluzówkę jamy ustnej i pozostawia warstwę ochranną z gliceryny)

– odsysanie śliny z jamy ustnej

5. Zapobieganie powikłaniom:

a) odleżynom: na kości ogon owej, piętach, potylicy

– zmiana pozycji u dorosłych co 2 godziny, a u dzieci co 3 godziny

– dokładna obserwacja miejsc narażonych na ucisk- szczególnie głowa

– prawidłowa pielęgnacja skóry: smarowanie spirytusem- pobudza krążenie w skórze, natłuszczanie

– materace przeciwodleżynowe: żelowe, steropianowe, zmiennociśnieniowe

– udogodninia: krążki pod pośladki, pięty

– leczenie odleżyn

b) przykurczom i zanikom mięśni:

– układanie pacjenta w fizjologicznym zgięciu kończyn

– pod kolana wkładanie poduszki, a pod plecy wałek z koca gdy pacjent leży na boku

– do dłoni wkładamy wałeczki z bandaża

– zapobieganie opadaniu stopy- podkładanie pod stopy zwiniętgo wałka koca

– ćwiczebia bierne w pełnym zakresie

6. Kontakt z rodziną:

– o stanie zdrowia chorego informacje przekazuje lekarz

– zadaniem pielęgniarki jest wsparcie rodziny

21.03.2007. PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE -wykład 5-

Temat: Pielęgnowanie chorego z zawałem serca i obrzękiem płuc.

I. Pielęgnowanie chorego z zawałem serca.

1. Zawał: ograniczona martwica spowodowana zaostrzeniem choroby wieńcowej.

2. Objawy:

– ból: rozpierający, gniotący, piekący, za mostkiem, może promieniować do lewej ręki, żuchwy, pleców, łopatki. Nie przechodzi po odpoczynku, NTG. Trwa powyżej 20 minut

– wzrost tętna

– spadek ciśnienia tętniczego

– bladość skóry

– duszność

– pocenie się

– zawroty głowy

– nudności

– wymioty

– u kobiet objawy te mogą wysuwać się na pierwszy plan i być silniej wyrażone od bólu

– u osób starszych i chorych na cukrzycę objawy zawału serca mogą być niecharakterystyczne

3. Postępowanie przedszpitalne:

– okres przedszpitalny na największe zagrożenie dla życia

– w ciągu 2 godzin od początku bólu zawałowego występuje około 50% zgonów

– większość chorych umiera z powodu migotania komór

– zasady postępowania:

– * jeśli ból wystąpił podczas wysiłku, należy przerwać wysiłek i odpocząć

– * ułożyć chorego w ygodnej pozycji z dostępem do świezego powietrza (pozycja siedząca lub półsiedząca)

– * zebrać szybki wywiad: co i gdzie boli, jak długo, czy chory ma NTG, czy leczy się na serce

– * jeśli pacjent leczył się na chorobę wieńcową i ma przy sobie NTG powinien przyjąć lek. Ból powinien ustąpić po maksymalnie 5 minutach. Jeśli ból nie ustępuje, pacjent może przyjąć kolejną dawkę NTG i odczekać kolejne 5 minut. Jeśli po tym czasie ból nie ustąpi należy wezwać pogotowie

– * podać NTG pod język jeśli nie ma:

– > hipotensji

– > bradykardii poniżej 50/ minutę

– > tachykardii powyżej

– > lub chory nie otrzymał wcześniej kilku dawek

* maksymalny czas od początku bólu w klatce piersiowej do wezwania pogotowia nie powiniem przekraczać 20 minu. Jeśli ból ustąpił wcześniej i tak należy skontaktować się z lekarzem

* w przebiegu zawału może dojść do zatrzymania pracy serca, które może wystąpić nagle i znacznie pogorszyć szanse na przeżycie

* jeśli w domu mamy aspirynę (kwas acetlosalicylowy) możemy ją podać choremu w dawce 300 mg (to jest 2-4 tabletek). Aspiryna zmniejsza krzepliwość krwi, przeciwwskazana jest w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, przy krwawieniach.

4. Postępowanie w szpitalu:

– bezwzględne unieruchomienie pacjenta w łóżku- co pozwala na ekonomizację pracy serca i zmnejszenie zapotrzebowania na tlen

– zapewnienie dostępu do żył

– podłączenie tlenu przez cewnik donosowy lub maskę (chory odczuwa duszność, ma sinicę, serce wykazyje ziększone zapotrzebowanie na tlen)

– monitoring:

– * pulsoksymetr

– * okresowe gazaometrie i elektrolity

– * bilans płynów

* kontrola diurezy- zakładamy cewnik do pęcherza moczowego

* EKG

– pobieramy mocz na badania

– pobieramy krew na badania:

– * poziom glukozy

* liczba leukocutów

* OB

* enzymy komórkowe:

> troponina T (białka miofibtyli): jej poziom wzrasta jeszcze przed atakiem bólu, we krwi utrzymują się przez około 2 tygodnie

> CK (kinaza kreatyninowa)

> CK-MB (izoenzym kinazy kreatyninowej): wzrasta po 4-5 godzinach

> ASPAT- wzrasta w pierwszej dobie po zawale

> ALAT

> NDH (dehydrogenaza kwasu mlekowego)

- opanowanie bólu (ból jest czynnikiem wstrząsorodnym), lęku i strachu przed śmiercią:

* farmakotarapia

* psychpterapia

– kontrolujemy objawy

– zaspakajamy potrzeby fizjologiczne pacjenta: pielęgnacja skóry, cewników, drenów (zasady pielęgnowania chorych nieprzytomnych)

– rehabilitacja i zapobieganie odleżynom

– stopniowe uruchamianie pacjenta

– podczas leczenia musi być sprawny sprzęt medyczny: pompy, defibrylator, itp.

– Leczenie:

– * fibrynolityczne: Streptokinaza, Tkankowy Aktywator Plazminogenu- najlepiej podać między 6-12 godziną po zawale. Leki te rozpuszczają skrzeplinę

II. Postępowanie pielęgnacyjne w obrzęku płuc.

1. Obrzęk płuc jest to niewydolność lewokomorowa. Przesączanie płynu do tkanki płucnej. Doprowadza do pogorszenia wentylacji i stanu pacjenta.

2. Przyczyny:

– zawał serca

– dusznica bolesna

– zaostrzenie przewlekłej niewydolności serca

– wady serca

– zapalenie wsierdzia

– ciężkie nadciśnienie

– zaburzenia rytmu

3. Objawy:

– początek: nagły, ostry

– duszność ortopnoiczna (nasila się w pozycji leżącej)

– pacjent przyjmuje pozycje półsiedzącą za spuszczonymi nogami (pozycja oropnoe)- opuszczając nogi dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi przez płuca pacjent, duszność zmniejsza się

– kaszel: początkowo suchy, później z plwociną różową, krwistą\

– przyśpieszenie oddechu

– osłuchowo: trzeszczenia, rzęrzenia, furczenia, świsty

– sinica obwodowa

– kończyny zimne

– tachykardia

– ciśnienie czasami wzrasta, czasami spada (gdy dochodzi do spadku ciśnienia jest to sytuacja bardzo niebezpieczne)

– strach, lęk

– zlany zimny potem

– osłabienie

– może dojść do krwawienia z nosa

4. Postępowanie:

a) etap przedszpitalny:

– rozeznanie się w sytuacji, wywiad

– pomiar parametrów

– pomoc w przyjęciu pozycji siedzącej za spuszczonymi nogami

– otworzenie okna

– założenie opaski uciskowej- zmniejszają dopływ krwi do serca i płuc. Zmiana miejsc założenia opasek co 10-15 minut

– wezwanie pogotowia

b) etap szpitalny:

– orientacja w stanie zdrowia pacjenta, wywiad

– ocena stanu fizycznego pacjenta:

– * OCŻ

– * tętno

– * ciśnienie

– * temperatura

– * oddechy

– ułożenie pacjenta w pozycji siedzącej

– podanie tlenu

– gazometria

– sztuczna wentylacja- gdy PO2 piniżej 60 mmHg

– * pomiar PEEP

– * wykonanie intubacji

– * odessanie acjenta (nie za długo, ponieważ może pogorszyć się stan zdroia)

– założenie opasek uciskowych na kończyny- można założyć w trzech miejscach, zmiana miejsc co 10-15 minut

– uspokojenie pacjenta

– pobranie krwi na badania:

– * kreatynina

– * mocznik

– * morfologia

– * CK

– * poziom elektrolitów

– * gazaometria

– monitoing:

– * EKG

*rytm serca

* pulsoksymetria

* ciśnienie

* kapnografia- przy sztucznej wentylacji

– prowadzenie dokumentacji:

– * obserwacja objawów: sinica, duszność, obrzęki

– zakładamy cewnik do pęcherza moczowego

– * prowadzenie diurezy godzinowej- diagnostyka w kierunku wstrząsu (↓ 0,5 ml/kg m.c.)

* prowadzenie bilansu wodnego

– pielęgnacja jak chorego nieprzytomnego

– wykonywanie zleceń