WCZESNA DOROSŁOŚĆ

20/23 – 35/40 lat

Wg Eriksona to DORASTANIE DO INTYMNOŚCI

Badania A.Jensena - pytanie o CECHY DOROSŁOŚCI

Najczęściej wybierane określenia:

• Branie odpowiedzialności za swoje działanie;

• Podejmowanie decyzji w oparciu o system wartości;

• Uniezależnienie się od wpływu rodziców;

• Partnerskie stosunki z rodzicami.

Odrzucono jako kryterium dorosłości

• zakończenie edukacji;

• rozpoczęcie pracy zawodowej;

• małżeństwo;

• rodzicielstwo.

DOJRZAŁOŚĆ PSYCHICZNA wg Z. Chlewińskiego

• Autonomia

• Wgląd we własne motywy. Samowiedza.

• Stosunek do innych - odpowiedzialny i pełen szacunku. Niezależność od innych.

Czy wraz z dorosłością zaczyna się biologiczne starzenie?

Są dwa obrazy starzenia:

• pierwotny obraz starzenia – tylko to co powszechne, typowe.

• wtórny obraz starzenia – produkt działania środowiska, nawyków, chorób, nie jest nieunikniony ani powszechny. Daje się cofnąć.

• Wydolność organizmu

• Wzrok

• Słuch

• Powonienie

• Smak

• Mięśnie, kości, serce i płuca

• Układ nerwowy

• Układ immunologiczny

• Układ rozrodczy

• Elastyczność komórek

• Wzrost, waga

• Skóra, włosy

INNE: Ryzyko chorób psychicznych, inteligencja

ROZWÓJ POZNAWCZY: odchodzenie od dominacji myślenia formalnego; pojawia się MYŚLENIE POSTFORMALNE – nie tylko rozwiązywanie, ale głównie wyszukiwanie problemów, czyli kreatywność.

Rola nawyków zdrowotnych

• Spać 7 – 8 godzin;

• Prawie codziennie jeść śniadanie;

• Między posiłkami jeść sporadycznie lub w ogóle;

• Utrzymywać wagę;

• Być aktywnym ruchowo;

• Nie palić tytoniu;

• Ostrożnie z alkoholem.

ZADANIA ROZWOJOWE

• Pojęcie to wprowadził do psychologii R. J. Havighurst (developmental tasks) w swojej koncepcji biegu życia ludzkiego

Zadania rozwojowe wynikają: z dojrzewania fizycznego; z nacisków kulturowych; z indywidualnych aspiracji i wartości.

ZADANIA

• wybór małżonka

• nauczenie się współżycia z nim

• założenie własnej rodziny

• wychowywanie dzieci

• prowadzenie domu

• rozpoczynanie pracy zawodowej

• podjęcie obowiązków obywatelskich

• znalezienie pokrewnej grupy społecznej

Koncepcja Sternberga – Wojciszke

W związkach uczuciowych wagę odgrywają 3 komponenty:

• namiętność,

• intymność,

• zaangażowanie.

Koncepcja Sternberga – Wojciszke

• Zakochanie – namiętność;

• Romantyczne początki – namiętność i intymność;

• Związek kompletny – namiętność + intymność + zaangażowanie;

• Związek przyjacielski – intymność + zaangażowanie;

• Związek pusty – zaangażowanie;

• Rozpad związku.

Polecana literatura:

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka

Brzezińska, A. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wyd. Psychologiczne.

Harwas-Napierała, B., Trempała J. (red.). (2000, 2004). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.