A) PRZEMOC FIZYCZNA
BEZPOŚREDNIE KONSEKWENCJE PRZEMOCY FIZYCZNEJ:
1. somatyczne:
• objawy specyficzne:
zgon w wyniku pobicia,
kalectwo,
rany w różnych fazach gojenia
mnogie złamania o różnym stopniu gojenia się (na podstawie RTG),
krwawe wylewy,
wybite zęby,
ślady uderzeń pasem, szczypania, ugryzień przez człowieka,
oparzeń papierosem, ślady duszenia, wiązania - szczególnie
powtarzające się,
obrażenia narządów wewnętrznych.
• objawy niespecyficzne:
brak reakcji na ból w wyniku długotrwałej przemocy fizycznej,
nietrzymanie kału i moczu,
wymioty,
bóle żołądka,
uporczywe bóle i zawroty głowy.
2. poznawcze, emocjonalne i behawioralne:
• zachowania agresywne w stosunku do siebie i do innych,
• słaby kontakt z otoczeniem,
• niskie poczucie własnej wartości,
• brak reakcji na płacz innych dzieci,
• brak przynależności do osób bliskich,
• poczucie alienacji - zagubienia, bezsensu, bezradności, osamotnienia, samowyobcowania,
• ucieczka w świat fantazji,
• zaniżona samoocena,
• poczucie krzywdy,
• poczucie winy,
• odrzucanie siebie, brak akceptacji własnej osoby,
• zaburzenia koncentracji, uwagi, pamięci,
• koszmary nocne,
ODLEGŁE KONSEKWENCJE PRZEMOCY FIZYCZNEJ:
1. somatyczne:
• choroby somatyczne - alergie, problemy z sercem i żołądkiem,
• trwałe kalectwo fizyczne,
• trwałe uszkodzenie narządów wewnętrznych,
• organiczne uszkodzenia mózgu,
• stałe napięcia mięśni ciała: tiki, drżenie rąk.
2. poznawcze, emocjonalne i behawioralne:
• uzależnienia - alkoholizm, narkomania,
• poczucie winy jako cecha osobowości,
• małe poczucie własnej wartości,
• nerwice,
• stosowanie przemocy wobec innych
• niska samoocena,
• duża potrzeba kontrolowania wszystkiego.
Z.Gaś przytoczył cele profilaktyki obowiązujące dziś na świecie, charakterystyczne dla każdej jej odmiany i stopnia. Są to:
1. Rozpowszechnienie prawdziwych i realnych informacji o zjawisku, którego profilaktyka dotyczy.
2. Kształtowanie świadomych wzorców konsumpcyjnych.
3. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych, samooceny i samodyscypliny.
4. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych, a szczególnie umiejętności empatii, współpracy, komunikowania się, rozwiązywania konfliktów.
5. Rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji oraz rozwiązywania problemów, obejmujących między innymi zdolność
do wybierania pozytywnych, a nie negatywnych stylów życia.
6. Rozwijanie związków z grupą społeczną i poczucia odpowiedzialności za grupę, do której jednostka należy (rodzina, lokalna społeczność, klasa).
7. Rozwijanie dojrzałej odpowiedzialności jako właściwego wzorca ról do naśladowania przez innych
(obejmujący np. styl życia, postawy wobec używania środków odurzających).
8. Rozwijanie środowiska rodzinnego, społecznego i środowiska pracy, które podniosłoby jakość życia wszystkich jego członków.
9. Kształtowanie reguł prawnych i publicznych tak, by były zgodne z ludzkimi potrzebami i wspierały pozytywne style życia.
10. Umożliwianie wczesnego rozpoznania, diagnozowania zagrożeń oraz rozwijania strategii przeciwdziałania,
bazujących na znajomości przyczyn szkodliwych uwarunkowań.
Zachowanie przestępcze jest zachowaniem wyuczonym
Uczenie się zachowania przestępczego następuje w toku interakcji z innymi osobami w procesie komunikowania się
Uczenie się konkretnych kierunków motywacji i dążeń jest wynikiem takiego sposobu definiowania norm prawnych, który sprzyja bądź nie sprzyja naruszaniu ich
Jednostka staje się przestępcą wskutek nadwyżki definicji sprzyjających naruszaniu prawa nad definicjami nie sprzyjającymi naruszaniu prawa
Zróżnicowane powiązania mogą się różnić częstotliwością, czasem trwania, uprzedniością i intensywnością
Proces uczenia się zachowania przestępczego przez powiązania z wzorami zachowań przestępczych i nie przestępczych obejmuje te same mechanizmy, co każde inne uczenie się