Chirurgia W 23.10.2005
Ostre schorzenia jamy brzusznej
Ostre schorzenia jamy brzusznej to potencjalne stany zagrożenia życia
Ostry brzuch
Silne, trwające kilka godzin bóle brzucha, spowodowane nagłą grożącą utratą życia chorobą jamy brzusznej wymagającą natychmiastowego leczenia
Objawy ostrego brzucha:
bóle brzucha
+
objawy ostrego zapalenia otrzewnej
objawy niedrożności jelit
objawy wstrząsu
Zapalenie otrzewnej
Objawy ostrego brzucha:
ból samoistny nasilający się przy ruchach i kaszlu
żywa bolesność
obrona mięśniowa
objaw otrzewnowy
wzdęcie brzucha
brak perystaltyki
wymioty
nudności
tętno >100/min
wstrząs
Przyczyny zapalenia otrzewnej z przedziurawienia:
pęknięcie przełyku
perforacja wrzodu żołądka i dwunastnicy
perforacja jelita
choroba uchyłkowata jelit
perforacja esicy
Przyczyny zapalenia otrzewnej z przesiąkania:
zapalenie pęcherzyka żółciowego z perforacją lub bez
zapalenie trzustki z wysiękiem do wolnej jamy otrzewnowej
choroba Leśniowskiego-Crona, pełnościenny stan zapalny jelit
niedrożność zastoinowa
przepuklina pachwinowa
Ostre choroby jamy brzusznej
Objawy ostrego zapalenia otrzewnej:
ból brzucha
bolesność brzucha
obrona mięśniowa
objaw Blumberga - objaw miejscowy otrzewnej ściennej z otrzewną trzewną, w czasie rozrywania blaszek dochodzi do silnych dolegliwości bólowych
brak perystaltyki
zatrzymanie wiatrów i stolca
wymioty
tachykardia
obniżenie RR
facies Hippocratica
suchy język
wzdęcie
skąpomocz, bezmocz
Miejsce bólu i bolesności w chorobach narządów brzucha:
wątroba, drogi żółciowe, dwunastnica
|
rozwór przełykowy, żołądek, dwunastnica, trzustka |
przepona. trzustka |
pęcherzyk żółciowy, nerka, jelito
|
jelito cienkie, okrężnica
|
nerka, jelito |
wyrostek robaczkowy, jajnik, jajowód
|
okrężnica, macica, pęcherz |
okrężnica esowata, jajnik, jajowód |
Rodzaje bólu brzucha:
ból trzewny
ból somatyczny
Objaw otrzewnowy
Objaw otrzewnowy w ostrych schorzeniach jamy brzusznej nie występuje w:
ostrych krwawieniach do jamy otrzewnowej
wczesnym okresie choroby
zapaleniu narządów wewnątrzotrzewnowych ograniczonych
od otrzewnej ściennej przez niezmienione zapalnie tkanki
zapaleniu trzustki z wysiękiem do przestrzeni
pozaotrzewnowej
początkowym okresie niedrożności z zatkania
przedziurawieniu dwunastnicy do przestrzeni zaotrzewnowej
obrażeniach zaotrzewnowej części dwunastnicy, pęcherza moczowego, odbytnicy
Objaw otrzewnowy może wystąpić w schorzeniach, w których nie ma wskazań do operacji!
kolka nerkowa i wątrobowa
choroba reumatyczna
niedrożność porażenna w mocznicy, zatruciach
zapaleniu płuc i opłucnej, zawale mięśnia sercowego
chorobach neurologicznych
ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy
porfiria
ketonowa kwasica cukrzycowa
zapalenie miąższowe wątroby
Obrona mięśniowa
Przebieg nerwów międzyżebrowych unerwiających ściany brzucha ( Th5-12)
Obrona mięśniowa w ostrych schorzeniach jamy brzusznej nie występuje w:
ostrych krwawieniach do jamy otrzewnowej
wczesnym okresie choroby
zapaleniu narządów wewnątrzotrzewnowych ograniczonych
od otrzewnej ściennej przez niezmienione zapalnie tkanki
zapaleniu trzustki z wysiękiem do przestrzeni pozaotrzewnowej
początkowym okresie niedrożności z zatkania
przedziurawieniu dwunastnicy do przestrzeni zaotrzewnowej
obrażeniach zaotrzewnowej części dwunastnicy, pęcherza moczowego, odbytnicy
Zapaleniu otrzewnej miednicznej
Powikłania zapalenia otrzewnej:
ropnie miedzypętlowe
ropnie podprzeponowe
niedrożność mechaniczna
ostre zapalenie zakrzepowe żyły wrotnej
ropnie wątroby
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego:
Nie ma charakterystycznych objawów!!!
Ułożenie anatomiczne wyrostka robaczkowego:
ułożenie miednicze 41,5%
ułożenie biodrowe 26%
ułożenie międzypętlowe 17%
ułożenie zaotrzewnowe 2,5%
ułożenie zaotrzewnowe wstępujące 13%
Miejscowe objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego
ból trzewny w nadbrzuszu (somatyzacja bólu trzewnego 6-12 godzin)
ból somatyczny w okolicy prawego dołu biodrowego
bolesność okolicy prawego dołu biodrowego
napięcie mięśniowe
objaw otrzewnowy
bębnica i wzdęcie okolicy prawego dołu biodrowego
objaw Kadera
objaw Rovsinga
objaw Jaworskiego
bolesność podczas badania per rectum
Ogólne objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego:
nudności, wymioty
zatrzymanie gazów i stolca
gorączka < 38 st.C
przyspieszone tętno > 100\ min.
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego
nieżytowe
wrzodziejące
ropowicze
zgorzelinowe
Zapalenie otrzewnej
ograniczone rozlane
naciek okołowyrostkowy
ropień okołowyrostkowy MODS
Przewlekłe zapalenie wyrostka robaczkowego
Badania dodatkowe:
- morfologia
- badanie moczu
- USG jamy brzusznej
Podstawą rozpoznania ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego jest szczegółowy wywiad lekarski i staranne badanie fizykalne chorego