Znaczenie uczuć w wzajemnych kontaktach międzyludzkich.
Uczucie to coś, co towarzyszy człowiekowi od urodzenia. Naukowo nazwać je możemy procesem psychologicznym, czy stanem emocjonalnym. Uczucia odzwierciedla nasz stosunek do otoczenia (innych ludzi), ale i do samego siebie. Uczucia motywują nas do wielu czynów, sprawiają, że zachowujemy się tak, a nie inaczej. Uczuciami tłumaczymy wiele naszych zachowań, np.: „nie pomogę mu, bo go nienawidzę”, albo wręcz przeciwnie „pomogę mu, bo go kocham” czy też „pomagam, bo mu współczuję”. Wyróżnić można cztery rodzaje uczuć. Są nimi uczucia pozytywne, negatywne, krótkotrwałe jak i długotrwałe.
Zwane afektami, uczucia krótkotrwałe, są bardzo silne, gwałtowne i nie do opanowania. Można spotkać się z określeniem „zbrodnia w afekcie” - to zbrodnia popełniona w wyniku nieokiełznanego, silnego uczucia strachu, złości, nienawiści. Człowiek będący w afekcie nie do końca zdaje sobie sprawę z tego, co robi, nie uświadamia sobie konsekwencji swego postępowania. Kieruje nim uczucie. Na przykład krótkotrwałe uczucie strachu towarzyszące oglądaniu filmu (horroru). Mocne uderzenie serca, odruchowe zamknięcie oczu, okrzyk grozy - to objawy krótkotrwałego strachu. Po kilku minutach po tym uczuciu nie pozostaje już nic. Uczucia długotrwałe nie są tak silne, ale za to dłużej trwają. Kilka godzin, dni a nawet lat. Określamy je mianem nastrojów czy też namiętności. Zdecydowanie nam nad nimi zapanować, można nawet je zwalczyć. Pozytywne uczucia odbierane są jako przyjemne. Skłaniają nas do pozytywnych działań, czyli takich, które uważane są za dobre, zgodne ze społecznym pojęciem moralności. Pozytywna miłość, jeśli jej konsekwencją jest chęć pomagania drugiemu człowiekowi, doskonalenia samego siebie. Odwrotnością uczuć pozytywnych, są uczucia negatywnych, których konsekwencją są złe czyny. Nienawiść, złość, czy zazdrość - na ogół nie przynoszą niczego dobrego.
Nawiązywanie relacji międzyludzkich to nieodzowna potrzeba i część naszego życia jak i codzienności, to także wielka przyjemność, która pozwala czerpać satysfakcję z udanych związków międzyludzkich, ale także i bardzo potrzebna najważniejsza praktyczna umiejętność społeczna, która pozwala nam normalnie funkcjonować w społeczeństwie - w grupie społecznej, osiągać swoje, innych i wspólne cele i zaspokajać tym samym różne nasze ważne potrzeby oraz realizować się osobiście i zawodowo i służyć innym. W nawiązywaniu kontaktów jak i utrzymaniu ich nieodzowną rolę odgrywają uczucia, a przede wszystkim umiejętność okazywania ich.
Im jesteśmy starsi, tym lepiej potrafimy zapanować nad własnymi uczuciami. Małe dzieci złoszczą się i cieszą publicznie, nie zważając na to, co na ten temat sądzą inni. Nastolatek już wie, że nie zawsze dobrze jest przyznawać się do swoich uczuć, zwłaszcza do tych negatywnych (takich jak zazdrość, nienawiść). Człowiek dorosły potrafi zapanować nad swoimi emocjami, może tylko z wyjątkiem nieoczekiwanych sytuacji, kiedy działa na zasadzie afektu. Są to uczucia, których nie trzeba kryć - miłość, przyjaźń, współczucie. Ale też nie wszystkie objawy uczucia są akceptowane przez otoczenie. Publiczne demonstrowanie miłości między kobietą i mężczyzną może czasem wzbudzić niechęć innych ludzi - wtedy, gdy zakochana para przekroczy tzw. granice dobrego smaku.
Jeśli więc mamy okazję poznać kogoś nowego uśmiechnijmy się i okażmy dobrą wolę życzliwego kontaktu. Nawiążmy naturalną relację. Szukajmy jakichś podobieństw - tego co was łączy (zainteresowania, praca zawodowa, postawy, przekonania, poglądy, idee, wierzenia, wartości), dzięki którym poczujemy się dobrze w swoim towarzystwie - wspólnego punktu zaczepienia rozmowy w danej sytuacji. Takie werbalne i niewerbalne podobieństwo na zasadzie dopasowania jest kluczem do nawiązania właściwej, dobrej, naturalnej, ciekawej, wartościowej i inspirującej relacji - zbudowania poczucia więzi społecznej, akceptacji, aprobaty, uczucia bliskości i jedności interpersonalnej czy wspólnoty społecznej grupy np. koleżeńskiej czy zawodowej.
Ten sposób właściwej komunikacji - to narzędzie pozytywnego wpływu na relację opisać obrazowo na przykładzie modelu komunikacji obcokrajowca w innym kraju, który chce nawiązać dobry kontakt i relację z obcokrajowcami i poprzez to osiągnąć swoje cele np. zapoznać nowe osoby w dyskotece - musi on tu oczywiście używać ich języka, aby nawiązać prawidłowo relację i być dobrze zrozumianym, odebranym i zaakceptowanym w grupie. Mało tego musi kontekst słowny dostosować i dopasować adekwatnie do mowy ciała i dyktatu sytuacji oraz realiów kulturowych i społecznych obcego kraju, aby był dobrze zrozumiany, upodobniony, dopasowany do reszty grupy i odebrany jako "swój" w grupie odmiennej kulturowo lub w relacji 1 na 1. Niejako zsynchronizowany z nią, czy zharmonizowany.
Ważniejsze jest bowiem i zdrowsze zachowanie własnej tożsamości i naturalnego sposobu bycia niż małostkowa chęć przypodobania się komuś za wszelką cenę i ukrycia swojej prawdziwej tożsamości z powodu np. jakiś niskich pobudek np. niedowartościowania czy kompleksu poczucia niższości, braku samoakceptacji dla swoich cech, swojej naturalnej osobowości czy z powodu kryzysu tożsamości lub chęci niezdrowej i nieetycznej manipulacji... czy rywalizacji, wywyższania się lub chęci wkupienia się w łaski, zdobycia uznania, aprobaty, akceptacji czy prestiżu i popularności w grupie... lub dla innych celów.
Mamy prawo być sobą i powinniśmy być sobą i postępować w zgodzie z własnym wnętrzem i tożsamością czyli naturalnie, bo właśnie wtedy postępujemy etycznie, godnie, prawidłowo, zdrowo i jesteśmy w porządku i w zgodzie z samym sobą i otoczeniem.
Aby być skutecznym rozmówcą należy znaleźć i ustalić wspólną płaszczyznę komunikacji i relacji na poziomie duchowym, psychicznym, emocjonalnym i intelektualnym, aby obie strony kontaktu interpersonalnego czuły się naturalnie i nieskrępowanie, odczuwały komfort i zadowolenie ze wzajemnego kontaktu i relacji, aby był on naturalny oraz dawał poczucie wolności osobistej, bezpieczeństwa emocjonalnego, bezwarunkowej i bezinteresownej akceptacji i satysfakcję obu stronom podczas kontaktu interpersonalnego.
Szukajmy ludzi podobnych do samych siebie na swoim poziomie i wyżej, których lubimy i z którymi chcielibyśmy spędzać czas czy współpracować, dzięki którym moglibyśmy się rozwijać w różnych interesujących Cię kierunkach. Życzliwych, którzy nie będą osądzać, tylko od których dostaniemy potrzebne wsparcie i pomoc. Nie zapomnijmy tutaj o ludziach, słabszych od nas, którzy natomiast potrzebują wsparcia i pomocy w różnych dziedzinach - na tym właśnie polega miłość do drugiego człowieka i społeczna wymiana dobra okazywana w takim właśnie akcie służenia innym, swoją wiedzą, doświadczeniem, umiejętnościami, talentami, predyspozycjami i powołaniem, które każdy z nas posiada.
Tak właśnie wygląda zdrowy model wymiany interpersonalnej - dobra duchowego i intelektualnego oraz praktycznego między ludźmi.
Umiejętności społeczne i interpersonalne, postępowania i współpracy z innymi są to najcenniejsze umiejętności każdego człowieka, które warto rozwijać w codziennym życiu społecznym.
Otwartość i umiejętność skutecznej komunikacji i porozumiewania się z innymi, w grupie i współpracy popycha pracę do przodu.
Zamknięcie się komunikacyjne i interpersonalne na innych, tworzy w nadawcy takiego komunikatu oraz w grupie niepotrzebne przykre napięcie emocjonalne i dyskomfort psychiczny. (powodują to negatywne myśli i odczucia oraz ograniczające destrukcyjne przekonania).
Umiejętność nawiązywania zdrowych relacji, relacji przyjaźni, dzielenia się i wypełniania potrzeb innych ludzi, pomocy i służenia innym - współpracy (a nie odwetu > dominacji > izolacji), bycia dla innych i dawania siebie, współtworzenia z innymi jakiegoś dobra poprzez budowanie swojego sukcesu na sukcesach innych i umiejętnego postępowania z innymi - to nie tylko według mnie, najważniejsze i najcenniejsze umiejętności społeczne ludzi sukcesu najlepiej radzących sobie w kontaktach z innymi.
Każda relacja z drugim człowiekiem powinna być oparta na zapewnieniu drugiej osobie podczas kontaktu interpersonalnego, bezwarunkowej i bezinteresownej akceptacji, która wspiera poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego w rozmowie, zrozumienia innego punktu widzenia, tolerancji, afiliacji, szacunku, wyczuciu, otwartości, naszej wiarygodności i zaufaniu do nas, takcie i kulturze osobistej. Należy być dla innych przyjaznym, szczerym, naturalnym i pomocnym.