Moduł IV - Promocja zdrowia
Wyjaśnić przyczyny rozwoju promocji zdrowia na świecie, podać jej definicje, podstawowe założenia i podejścia
Definicja promocji zdrowia:
Według Karty Ottawskiej Promocja zdrowia jest to proces umożliwiający ludziom zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem oraz jego poprawę.
Zgodnie z przyjętymi w Karcie Ottawskiej (1986) zasadami promocja zdrowia koncentruje się nie tyle na osobach zagrożonych określonymi chorobami, co na całej populacji rozpatrywanej w kontekście codziennego życia
Według O'Donnell'a Promocja zdrowia jest dyscypliną nauki i sztuką wspomagania ludzi w dokonywaniu zmian w ich stylu życia, aby mogli zbliżyć się do optimum swego zdrowia.
Metody i podejścia w promocji zdrowia
Podejście „od ludzi do problemu"
Podejście siedliskowe
Zmodyfikowane uczestnictwo społeczności
Rozwiązywanie problemów
Przyczyny rozwoju promocji zdrowia na świecie
Idea promocji zdrowia w jej współczesnym kształcie rodziła się stosunkowo długo. Niewątpliwie, tym co doprowadziło do akceleracji rozwoju myśli naukowej stanowiącej jej obecne zaplecze teoretyczne, była radykalna zmiana w sposobie rozumienia zdrowia i jego uwarunkowań. Dokonała się ona w znacznym stopniu w wyniku przemiany w obrazie chorób, jaka nastąpiła w połowie XX stulecia w krajach wysoko uprzemysłowionych. W miejsce chorób zakaźnych naczelnym problemem stały się choroby przewlekłe, silnie powiązane ze stylem życia człowieka i cechami jego środowiska. Zaczęto obserwować dramatyczny wzrost zgonów spowodowanych przez trzech głównych zabójców: choroby układu krążenia, nowotwory oraz wypadki i urazy.
Obszary promocji zdrowia
Promocji zdrowia przypisanych jest pięć zasadniczych obszarów działania. Należą do nich:
Budowanie prozdrowotnej polityki publicznej
Tworzenie środowisk sprzyjających zdrowiu
Wzmacnianie działań społeczeństwa na rzecz zdrowia
Rozwijanie indywidualnych umiejętności służących zdrowiu
Reorientacja służby zdrowia
Wyjaśnić, co to jest szkoła promująca zdrowie i omówić rozwój ruchu szkół promujących zdrowie w Polsce w europie i na świecie.
Koncepcja szkoły promującej zdrowie (SzPZ) narodziła się w Europie w połowie lat 80-tych, jako drugi po „zdrowych miastach" ruch promocji zdrowia. W 1991 r. ŚOZ zaproponowała Czechosłowacji, Polsce i Węgrom sprawdzenie możliwości tworzenia takiej szkoły w praktyce. Projekt „Szkoła promująca zdrowie" rozpoczęto w Polsce we wrześniu 1991 r. w 15 szkołach podstawowych, które zgłosiły dobrowolnie chęć udziału w tym projekcie.
We wrześniu 1992 r. powstała Europejska Sieć Szkół Promujących Zdrowie. Polska przystąpiła do niej jako jeden z pierwszych 8 krajów. Od 1993 r obserwujemy w Polsce rozwój ruchu SzPZ, do którego włączyły się również przedszkola i internaty.Do czerwca 1995 r. w 22 województwach utworzono wojewódzkie zespoły ds szkół promujących zdrowie.
Omówić strategię i „technologie” tworzenia szkoły promującej zdrowie
SzPZ jest to siedlisko, w którym członkowie społeczności (pracownicy i uczniowie):
Podejmują starania aby poprawić swoje samopoczucie i zdrowie,
Uczą się jak żyć zdrowiej i tworzyć zdrowe środowisko,
Zachęcają ludzi w innych siedliskach w swoim otoczeniu, zwłaszcza rodziców uczniów, do podjęcia podobnych starań.
Nadrzędnym jej celem jest zdrowy styl życia całej społeczności szkolnej. Szkołę taką charakteryzują trzy główne cechy:
Program edukacji zdrowotnej
Etos zdrowia w szkole (czyli jej „ukryty" program) oraz organizacja, wspierające edukację zdrowotną
Współdziałanie z rodzicami i społecznością lokalną
SzPZ koncentruje się na zdrowiu wszystkich jej członków (nie tylko uczniów) oraz osób, z którymi wchodzi w interakcje.
4. Zinterpretować stwierdzenie „w szkole promującej zdrowie są najlepsze warunki dla realizacji edukacji zdrowotnej”.
Ponieważ są to wyspecjalizowane placówki to też tematy edukacji zdrowotnej nie są tylko teorią, ale dzieją się w sferze praktycznej. Dlatego w tych szkołach me lepszy rozwój zrozumienie edukacji zdrowotnej.