8. Alfred Mahan i Giulio Douhet
8.1. Alfred Mahan
Podstawowe informacje:
Alfred Mahan (1840-1914) - amerykański oficer marynarki wojennej oraz geostrateg nazywany „najważniejszym amerykańskim strategiem XIX wieku”, prezentował znaczenie taktyk morskich na całym świecie.
Mahan, zwany "Clausewitzem wojny morskiej", stworzył fundamenty, na których opierały się założenia strategiczne największych flot światowych od końca XIX wieku aż po dzień dzisiejszy.
Wpływ potęgi morskiej na historię
Praca Alfreda Mahana, w której zawierają się badania dotyczące marynarki wojennej. Stwierdzał w niej, że podstawą wielkości i dobrobytu państwa jest potęga morska mająca podstawowe znaczenie gospodarcze. Za najważniejsze warunki rozwoju uważał: silną flotę wojenną, dobrze rozbudowaną flotę handlową, handel zagraniczny, kolonie oraz bazy morskie. Zakładał uzyskanie kontroli nad Karaibami, budowę kanału przez przesmyk między Atlantykiem i Pacyfikiem, szerzenie zachodniej kultury w rejonie Pacyfiku. Teoria Mahana sprawdziła się w praktyce. Stany Zjednoczone posiadając teraz posiadłości zamorskie na obu oceanach oraz odczuły gwałtowną konieczność budowy kanału łączącego oba wybrzeża kontynentu.
Teorie Mahana:
Przyczynami powstania wielkich potęg morskich były: położenie geograficzne, liczba ludności i psychiczne właściwości narodu angielskiego, dążność do ekspansji i właściwy rząd.
Geopolityka USA: brak silnych lądowych sąsiadów na północy i południu oraz oparcie granic na oceanach na wschodzie i zachodzie sprawiały, iż kraj ten był ze strategicznego punktu widzenia wyspą.
Rola marynarki wojennej powinna polegać przede wszystkim na ochronie własnej żeglugi i na działaniach ofensywnych, mających na celu zniszczenie floty i baz nieprzyjaciela.
O potędze floty danego państwa decyduje siła jej głównego zespołu, składającego się z ciężkich okrętów.
Zdobywanie panowania na morzu poprzez stoczenie walnej bitwy morskiej,
a następnie przystąpienie do blokady.
Ofensywnie działająca flota wymaga baz zaopatrzeniowych rozsianych po całym świecie.
8.2. Giulio Douhet
Podstawowe informacje
Giulio Douhet (1869-1930) - włoski generał lotnictwa, teoretyk wojskowy; twórca doktryny wojny powietrznej.
Douhet był pierwszym teoretykiem, który w czasie, kiedy samoloty wykorzystywane były do zadań bardzo ograniczonych, opracował zwartą, skonkretyzowaną i przemyślaną koncepcję masowego użycia lotnictwa dla celów strategicznych. Stał na stanowisku, że jedyną możliwością przywrócenia manewrowych form działań w przyszłej wojnie będzie masowe użycie lotnictwa. Wg. Douheta przydatność samolotów do działań zaczepnych jest tak duża, iż uzasadnione jest twierdzenie, że do obrony przed nalotem potrzebne są siły większe niż do samego nalotu. Uważał, że ze względy na minimalne efekty osiągane w walce z samolotami, nie ma racji bytu i szans rozwoju obrona przeciwlotnicza. W lotnictwie widział rodzaj wojsk, który może samodzielnie zadecydować o zwycięstwie
w przyszłej wojnie.
Założenia strategiczne:
Wojna powietrzna nie uznaje obrony, na atak przeciwnika należy odpowiedzieć atakiem silniejszym.
Przeznaczeniem sił powietrznych jest panować nad siłami lądowymi
i marynarką wojenną.
Celami dla napadów powietrznych powinny być rozległe obszary, na których znajdują się obiekty mieszkalne, przemysłowe, występuje znaczna koncentracja ludzi.
W nalotach należy stosować: bomby burzące do wywołania wstępnych zniszczeń; bomby zapalające do wywołania ognisk pożarów; bomby chemiczne do utrudniania prowadzenia działań ratunkowych.
Zastosowanie lotnictwa dysponującego odpowiednią ilością bomb, zdolne jest skutecznie niszczyć cele wysoce zurbanizowane, w znacznym oddaleniu od linii frontu.
Aby zwyciężyć należy być zdolnym do zwycięstwa o panowanie
w powietrzu, a następnie być zdolnym wykorzystać to zwycięstwo siłami dostatecznymi do załamania materialnego i moralnego oporu przeciwnika.
Użycie środków pozwalających na szybsze porażenie morale społeczeństwa spowoduje większą humanizację wojny.
Używane środki można dzielić jedynie według ich skuteczności, celność
i wielkości powodowanych strat.