Działalność systemu ONZ w sferze społeczno - gospodarczej.
Cechy współczesnego świata
globalizacja
transnarodowość
globalny przepływ kapitału
dysproporcje rozwojowe między państwami
znaczenie PR / świadomości opinii publicznej
rozwój technologii i komunikacji
Formy pomocy:
kryterium poziomu SM
- pomoc na poziomie bilateralnym
- pomoc na poziomie mulitilateralnym
kryterium przedmiotowe
- finansowa
- techniczna
- technologiczna
- rozwojowa
- kapitał ludzki
- edukacyjna
- doradcza
- humanitarna
kryterium (zakresu lub podmiotu) geograficznego
- do jednego państwa
- do regionu
- globalny
kryterium czasu
- długoterminowa
- krótkoterminowa
- doraźna (ad hoc)
Szczególna rola humanitarna i rozwojowa ONZ:
charakter powszechny (najwięcej podmiotów państwowych)
pomoc również dla nie-członków ONZ
zasób kapitału
wszechstronność i różnorodność agend ONZ
Funkcje ONZ:
koordynacyjna
realizowana w odniesieniu do samego działania ONZ, czyli wewnętrzna praca organizacji i jej agend
koncepcyjno-programowa
formułowanie celów i kierunków działania org.
Operacyjna
realizowanie celów
Cele ONZ:
początkowo realizacja celów związanych z zakończeniem II WŚ
lata 50/60,
lata 60/70, problem zacofania państw Trzeciego Świata,
lata 70/80, państwa Południa powinny wykorzystywać zasoby ludzkie i materialne na rozwój swojego społeczeństwa, ale założono również konieczność pomocy międzynarodowej
lata 90, komplementarność gospodarek i społeczeństwa
strategia milenijna, (do 2015r.)
Procedura otrzymania pomocy:
państwo z wyprzedzeniem musi przedstawić koncepcję rozwoju społeczno-gospodarczego, która musi być komplementarna z celami aktualnej strategii ONZ
zaangażowanie własnych środków (najczęściej 40%) przez państwo (nie dotyczy ad hoc)
państwo musi dopuścić kontrolę wykorzystywanych środków
pomoc musi być dla rozwoju, a nie rozwojowa
pomoc uzależniona od składek
HDI - wskaźnik rozwoju
Struktura ONZ:
organizacje
- Konferencja do spraw Handlu i Rozwoju
- światowa org. Handlu
- Międzynarodowa Org. Pracy
- Organizacja do spraw Przemysłu
fundusze
- międzynarodowy fundusz rozwoju rolnictwa
- fundusz walutowy
- fundusz rozwoju
programy
- rozwoju
- światowy program do spraw żywności
organy stałe
- rady
Konferencja ONZ ds Handlu i Rozwoju
1964r. Powołanie, skupia obecnie 181 (?) państw, skierowana do państw, których gospodarka oparta jest na surowcach i rolnictwie, spotykają się w Genewie, średnio co 4 lata.
cele
- wyznacza kierunki rozwoju
- zarządzanie zasobami
- pomoc dla rozwoju
formy działania:
- doradztwo polityczne
- prowadzenie szkoleń
- forum rozwiązywania politycznych problemów
- statystyczne, badania tendencji w tych państwach
- pomoc techniczna (dotyczy państw najsłabszych, transformujących się)
UNIDO Rozwoju Przemysłowego
Powstała w 1966r. Od 1985r. Jako agenda wyspecjalizowana ONZ, skierowana do p. Rozwijających się i transformujących się. Pomoc finansowana ze składek członkowskich, a także dobrowolnych wpłat na org.
Cele:
Ma zapobiegać marginalizacji państw,
Promować zrównoważoną industrializację
Promować nowoczesne technologie.
Wspieranie małych przedsiębiorstw.
Wyznacznie jakości i norm produkcji (standaryzacja)
wdrażanie zasad protokołu z Kioto,
promowanie wydajnego zatrudnienia
Formy działania:
forum międzynarodowe, któe ma szerzyć wiedzę na temat zrównoważonego rozwoju i przemysłu
współpraca techniczna
centrum infromacyjne (coroczne raporty)
pomoc finansowa
Kierunki działania:
Udziela pomocy wg
kryterium geograficznego (państwa kontynentu afrykańskiego)
kryterium sektora gospodarki (rolnicze)
kryterium podmiotu (małe przedsiębiorstwa)
FAO - Org. Do spraw wyżywienia i rolnictwa.
Powstała w 1945r. Dla wszystkich państw, głównie rozwijających się.
Cele:
zapobieganie głodu na świecie
rozwój obszarów wiejskich
wyzwania żywności modyfikowanej
zapobieganie erozji gleby
Formy działania:
centrum informacyjne dla producentów żywności
analiza danych dostępu do żywności
pomoc techniczna
modernizacja rolnictwa
zalesianie terenu
dożywianie ludności
zrównoważone wykorzystanie zasobów
działania związane z likwidacją szkodników
Światowa Organizacja Pracy ILO
Cele:
przestrzeganie prawa pracy
formułowanie międzynarodowych standardów pracy
zwalczanie wykorzystywania nieletnich do pracy
zwalczanie pracy przymusowej
problemy bezrobocia
działania na rzecz równości i wzrostu gospodarczego
problem dostępności pracy dla kobiet, oraz równego ich traktowania
Formy działania:
pomoc techniczna
szkolenia
prowadzenie statystyk
Światowa Organizacja Handlu
Cele:
redukcja stawek celnych
zrównoważenie szans dostępu do rynków
kierowanie ekspertów do władz
pomoc finansowa
Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa
współpracuje z FAO, często finansuje programy FAO, skierowany do państw biednych, rozwijających się, organizacja finansowa.
Cele:
poprawa warunków żywieniowych
Formy działania:
opracowywanie strategii bezpieczeństwa żywnościowego
współpraca z ministerstwami rolnictwa w danym regionie
pomoc finansowa
UNEFPA - Fundusz Ludnościowy
działa od 1969r. Największe źródło finansowania projektów rozwoju ludnościowego, skierowane do regionów rozwijających się (przyrost odwrotnie proporcjonalny do wzrostu PKB)
Cele:
promowanie holistycznego podejścia do zdrowia reprodukcyjnego
stabilny rozwój populacji
redukcja umieralności kobiet i dzieci podczas porodu
planowanie polityki rozwojowej
poziom edukacji
Program do spraw rozwoju
skierowany do wszystkich państw
Cele:
realizuje cele milenijne
stworzenie lepszych warunków życia poprzez przekazywanie sobie wiedzy na temat sprawdzonych rozwiązań,
zapobieganie kryzysom
walka z chorobami cywilizacyjnymi
wzmacnianie systemów legislacyjnych i demokracji
równy dostęp do systemu sprawiedliwości
wczesne ostrzeganie przed skutkami kryzysu
działalność statystyczna, wydawanie raportów
Światowy Program Żywności WFPs
skierowany do państw niedorozwiniętych, które mają problem z wytworzeniem wystarczającej ilości żywności
dożywianie dzieci, matek w ciąży, osób starszych
pomoc techniczna, dystrybucja poprzez aktywizowanie społeczeństwa