Calderon
Calderon de la barca - Zofia karczewska -markiewicz
Calderon-
Poeta wrzacy, natchniony - Dembowski- żywiołami jego poezji sa idelanosc, uniesienie i żywość ducha
Należał do pokolenia , które złota epoka sztuki hiszpańskiej wieńczyło eksplozje talentów genialnych Swój talent poswięcił Calderon sprawom w Hiszpani jego czasów najżywotniejszych. Jako poeta dworski dodawla blasku uroczystościom w rezydencjach królewskich jako poeta katolicki współdziałał z prądem kontreforrmacji . analzie utworów Calderona poprzedzic wiec należy obrazem zycia Hiszpani w jego czasach , Hiszpani wieku siedemnastego. Dorasta w dobie rozkwitu literay\tury i sztuki hiszpani. Zycie Hiszpani za panowania Filipa IV w sposób najsilniejszy zabarwiło dramaturgie Calderona. Był swiadekiem ostatecznej degrengolady poltycznej Hiszpani pod rzadami zdegenerowanego przedstawiciela wygasającej dynasti- Karola II
Pod wpływem zjawisk i faktów sygnalizujących nieuchronny schyłek wielkości Hiszpoani nurtuja ludzi uczucia i mysli pesymistyczne. Zycie jest coraz mnie j pociagajce i barwne, budza się pytania na temat senbs ludzkiego istnienia. Dominata tematu spraw zycia i śmierci w literaturze hiszpańskiej , dobitnie u Calderona, głównego wyraziciela ideologi baroku w dramacie.
Urodzi l się w Madrycie 17 stycznia 1600 roku Don Pedro Calderon de la Barca y Henao zmarł w tymze miescie jako starzec 81-letni
Jego dzieła nie wprowadzaja nas w swiat osobistych prezezyc , auczc i myslifilozofa obdarzonego potezna sila wyobrazni poetyckiej .
Dlugie zycie i bogata twórczość Calderona nazwał Valbeuna Prat „najbardziej wyrazista synteza epoki hiszpańskiego baroku
KSIĄZE NIEŻŁOMNY:o utworze
Temat uworu zaczerpnąl Calderon z histori walk narodów półwyspu Iberyjskiego przeciwko muzułmanom . Jak stwierdza angel valbuena Briones, poeta znalazł osnowe dramatu prawdopodnie w dziele portugalskiego historyka, Manuela Faria y Soudsa, który opublikował Zarys dziejow portugalskich zawierajcy szczególna historie ksiecia don Fernanda ( w 1628)
Historia odbicia inflanta ( Portugalia w dobie ekspansji ) Fernando umiera w niewoli. Na faktach historycznych[
Fakty historyczne dotyczące ekspedycji Portugalczyków na wybrzeazach Afryki i pertraktacji o ceute tworza tło akcji ksicia Niezłomnego . Przedstawia historie don Fernanda zepchniętego za szczytu książęcych godności na dno upokorzenia i nedzy , podejmuje się Calderon temat wielkiej „lekcji heroizmu” ., które daja człowiekowi przeciwieństwa losu.
Ulotność i znikomość zycia , przemijanie czasu , marność ziemskich radości , dla których nie warto popełniać zdrady ani sprtzeniewierzac się swoim uczuciom , przekonaniom i wierze to motywy decydujące o uniwersalnych walorach Ksiecia Niezłomnego
„jesteśmy skazani //rodzac się tu już na meke i bol”
FERNANDO:
Seneka uczyl ze człowiek uzbrojony w szlachetna ze czlowike uzbrojony w szlachetna sile duchowa <virtus> potrafi spokojnie Kroczyc przez Zycie odnosząc się z jednakowa pogarda zarówno do pomyślnych jak i nie pomyślnych kolei losu - gotow poswiecic wszystko , nawet Zycie , dla obrony wielkiej idei czy etycznej wartości
Taka postawe reprezentuje don Fernando , którego losy ukazane sa jako lekcja heroizmu
Dostawszy ie do niewoli mogłby odzyskac wolność gdzyby się zgodzil by w zamian Ceuta została wydana Maurom
Od niego zalezy los miasta.
Ceuta-miasto chrześcijańskie.
Fernando wybiera los niewolnika, by się nie sprzyniewierzyc nakazowi obroncy wiary
Njwazniejsza wartość dla don Fernanda
Do tego kulminacyjnego momentu napiecia uczuc religijnych bohatera Calderon prowadzi nas przez kolejne etapy jego przezyc ujawniajc niezwykle zalety charakteru tej postaci.
Najpierw poznajemy don Fernanda jako zwycięskiego i szlachetnego dowódce którego wspaniałomyślnie uwalnia jenca by mógł wróciic do ukochanej dziewczyny
Gdy dostaje się do niewoli zachowuje się z godnością i spokojem oddając szpade. Gdy nie zgadza się na wymiane- wiezy haniebne
Spokinie poddaje się wyrokowi losu-
Rozpoczyna się potworna meczarnia donn Fernanda skazanego na cierpienia i nedze. Jego zrujnowane ciezkimi pracami i głodem jest tylko strzepem człowieka
„ czy to jest duma czy pokor”?
Ksiaze- mewczennik
Jego duch prowadzi zyciesko wojkasa krola Alfonsa
Dob Fernando uosabia cnoty rycerza chrześcijańskiego- odwage waleczność , stoicki spookoj i zarliowosc w bezgranicznym poswieceiniu dla obrony wiary. Staje się symbole m wierności ideei.
Dzikei przekladowui ŚŁowackiego ksiaże niezłomny jest najbardziej w Polsce znanym dzielem Calderona Polski tytuł ( y\tam constante- stały wytrawały, niezmienny „ polki niezłomny ma inny odcien - bardziej dynamiczny
Przekształcenie portugalskiego ksiecia -rycerza w sietego męczennika , w ofiarnego patriote wyrażającego niezłaomnosc i poswiecenie polskich bojowników w sluzbeie dla świętej sprawy ojczyzny