„Człowiek nie wybiera sytuacji, ale musi jej sprostać”. Rozważ myśl, odwołując się do wybranych utworów literackich.

I. Wstęp - Teza

• Sytuacja - zespół okoliczności, położenie w jakim się ktoś znajduje, ogół warunków, w

których się coś dzieje, coś się rozwija.

• Każdemu człowiekowi przypisany jest los, któremu musi sprostać.

• Nie ma on wpływu na sytuacje które dzieją się w jego życiu.

• Sprostać sytuacji to znaczy :

• Dać z siebie wszystko, dać z siebie wysiłek,

• Dojrzeć,

• Okazać się dzielnym w tej sytuacji,

• Stanąć twarzą w twarz,

• Człowiek, który nie potrafi sprostać sytuacji wpada w chorobę, depresję, nałogi,

• Trudne sytuacje są sprawdzianem naszego człowieczeństwa,

• Bohaterowie którzy sprostali sytuacji :

• Rambert - wobec choroby, dżumy

• Tarrou - wobec choroby, dżumy

• Dr Rieux - wobec choroby, dżumy

• Misza Kostylew - stanął w obronie człowieczeństwa

• Tomasz Judym - wyrzeczenia : nędza, bieda, musi spłacić dług przeklęty

• Lord Jim - naprawił swój błąd, sprostał sytuacji, nie uciekł z wyspy, zjawił się przed obliczem wodza (choć przyjaciele doradzali mu aby odszedł), zginął z dumą na twarzy

II. ROZWINIĘCIE

1. Dr Rieux - „Dżuma” Alberta Camusa

• sprostał sytuacji, wykrył dżumę,

• właściwie zdiagnozował chorobę, że szczury ją roznoszą.

• spędzał z chorymi po 20 godzin na dobę,

• nie zważał na to, że może zachorować, z osłabionym organizmem i z wycieńczenia,

• jest sam, nie ma wsparcia ze strony żony

• znajduje aprobatę dla tego co czyni od strony matki, nie poprzez słowa, tylko poprzez uśmiech i gesty,

• sprostał sytuacji, gdyż nie wymagał wiele od innych,

• z wyrozumiałością traktował Ramberta, wiedział, że czeka na miłość,

• o księdzu nie wyrażał się źle gdy dowiedział się o pierwszym kazaniu,

• sprawdził się jako lekarz, dzięki wiedzy, kompetencji, wynalazł z doktorem Costelem szczepionkę przeciwko mutantowi dżumy,

• sam sobie stawiał wymagania,

• był zwolennikiem doktryny egzystencjalnej, był święty bez Boga,

• nie nazywał siebie bohaterem, nie uważał że robi coś wielkiego, uważał, że to jest jego obowiązek, że tak trzeba postąpić,

• mimo tego, że narażał swoje życie w tak dużym stopniu, udało mu się przeżyć,

2. Rambert - „Dżuma” Alberta Camusa

• sprostał ostatecznie sytuacji, chociaż miał chwile zwątpienia,

• chciał opuścić Oran, wrócić do ukochanej,

• próbuje nielegalnie wydostać się z miasta z pomocą Cotarda,

• słowa starej hiszpanki dały mu do myślenia, wówczas się zmienił,

• myśl o tym, że ukochana może się rozczarować jego dezercją, ucieczką, tchórzostwem,

• rezygnuje z wyjazdu,

• zostaje i zajmuje się pomocą w formacjach sanitarnych,

• przeżył i zasłużył by, być szczęśliwym, dorósł do sytuacji, wykazał, że jest człowiekiem,

3. Misza Kostylew - „Inny świat” - Gustawa Herlinga Grudzińskiego

• bohater wobec upadlających człowieczeństwo warunków panujących w łagrach, nie poddaje się,

• nie godzi się na to by być traktowanym jak przedmiot, narzędzie pracy, upadlającej pracy,

• nie może się z tym pogodzić,

• próbuje zaprotestować z takim traktowaniem i przypala sobie rękę tak, żeby nie móc pracować,

• ten gest to nie tylko to, że nie chce pracować na rzecz sowietów, ale przede wszystkim okupiony cierpieniem akt pokazania, że coś od niego zależy, że jest człowiekiem,

• nie wytrzymuje tego, że nie może się spotkać z matką, oblewa się wrzątkiem (oprawcy nie byli zainteresowani tym by dopuścić do spotkania),

• sprostał jednak swojej sytuacji, bo ocalił człowieczeństwo,

III. ZAKOŃCZENIE - Podsumowanie

• człowiek nie ma wpływu na los, ale od niego zależy jak się w danej sytuacji zachowa,

• sprawdzianem jest dla niego sprostanie sytuacji,

• takie sprostanie sytuacji sprawia, że jest się człowiekiem, chociaż traci się życie,

• lepiej jest umrzeć i być człowiekiem niż nim nie być, i żyć jak zwierzę.

1

---