AKCJE
Jest papierem wartościowym czyli określonym dokumentem stwierdzającym prawo jej posiadacza do współwłasności firmy która ją wyemitowała. Akcje emitują spółki akcyjne zgodnie z przepisami. Akcje należą do grupy papierów udziałowych z tego względu iż dają posiadaczowi prawo do współwłasności majątku. Natomiast z pkt widzenia przynoszonego dochodu akcje należą do papierów przynoszących zmienny dochód. Wynika to z faktu iż jednym z podstawowych praw z akcji jest prawo do dywidendy której wysokość jest determinowana każdego roku przez Walne Zgromadzenie a jej wypłacanie nie jest obligatoryjne stąd też mamy zmienny dochód. Osoba nabywająca akcje danej spółki staje się jej akcjonariuszem i nabywa prawo do współwłasności majątku co oznacza nabycie innych praw związanych z akcją m.in. prawa do udziału w wypracowanym zysku oraz zwrotu zainwestowanego kapitału w przypadku likwidacji spółki. Każda akcja jest dowodem współwłasności do jednakowej części majątku spółki. Kapitał wniesiony przez wszystkich z tytułu nabycia wyemitowanych akcji nazywa się kapitałem zakładowym i musi być odzwierciedlony w księgach rachunkowych na oddzielnym koncie a w bilansie w odrębnej pozycji pasywów. Kapitał zakładowy jest równy iloczynowi wyemitowanych akcji i wartości nominalnej akcji.
Akcja powinna mieć wartość nominalną która ma znaczenie czysto księgowe i powinna być wyrażana w pieniądzu. W Polsce wartość 1 akcji nie może być niższa od 1 zł. Przez wartość nominalną akcji rozumie się równą (jednakową)w stosunku do innych części kapitału zakładowego spółki. Jej wysokość w przypadku powoływania do życia spółki jest określana przez założycieli spółki. Natomiast w przypadku zmiany formy organizacyjnej czyli przekształ przedsięb w spółkę akcyjną wartość nominalna wynika z ilorazu wartości majątku spółki przez iloraz wyemitowanych akcji.Wartość nominalna akcji może być zwiększana lub zmniejszana. Zwiększanie odbywa się poprzez przeniesienie określonej części kapitału zapasowego spółki bądź wypracowanego zysku na kap zakładowy.
Zmniejszanie odbywa się poprzez operację splitu czyli podzielenia dotychczasowej wartości nominalnej przez określoną liczbę. Oznacza o iż dotychczasowy posiadacz określonej ilości akcji po splicie staje się posiadaczem określonej krotności tej liczby bez zwiększania swego udziału w kap zakładowym. Operację zmniejszania wartości nominalnej akcji przeprowadza się na ogół dla zwiększenia zainteresowania jej obrotem na rynku.Istnieje operacja odwrotna do splitu polegająca na łączeniu akcji czyli np. łączeniu określonej ich ilości w jedną, dwie. Robi się to wówczas gdy cena rynkowa akcji spadła zbyt nisko np. poniżej wartości minimalnej określonej przez giełdę na której daną akcją się obraca i istnieje niebezpieczeństwo że akcja zostanie wycofana z obrotu.
Cechą charakterystyczną akcji jest cena emisyjna jest to cena sprzedaży akcji przez emitenta na rynku pierwotnym. Cena ta nie powinna być mniejsza niż wartość nominalna akcji. Cechą charakteryst jest cena rynkowa czyli cena kształtująca się pod wpływem mechanizmu popytu i podaży. Cena ta może dowolni kształtować się na rynku czyli może być zarówno wyższa jak i niższa od wartości nominalnej. Forma materialna- forma fizycznego dokumentu czyli forma papieru(płaszcz akcji) na którym to dokumencie są umieszczone podstawowe informacje o emitencie, emisji i jej cechach charakterystycznych, np. o uprawnieniach. Do fizycznego dokumentu akcji może być również dołączony kupon dywidendowy służący do odcinania przypadku poboru dywidendy.Forma zdematerializowana- występująca jedynie w postaci odpowiedniego zapisu elektronicznego w pamięci komputera. Większość obecnie emitowanych akcji ma postać zdematerializowaną. Jest to również podstawowy warunek występowania akcji w obrocie giełdowym. Akcje można podzielić na wiele kryteriów, jednym z nich jest sposób przenoszenia własności z tego pkt widzenia akcje dzielimy na akcje imienne i na okaziciela.Pierwsze z nich charakteryzują się tym że na dokumencie akcji musi być uwidocznione nazwisko nabywcy jak również to nazwisko musi być odnotowane księdze akcyjnej prowadzonej przez emitenta. Akcja imienna na formę materialną . Akcje te cechuje ograniczona zbywalność oznacza to iż w przypadku chęci zbycia akcji organy spółki muszą wydać zgodę na jej zbycie. Zaletą akcji imiennej jest fakt możliwości opłacenia jej w części(min 25%) przez objęciem. Jednakże wypłacana dywidenda jest proporcjonalna do opłaconej części akcji. Pozostałe opłaty przypadające na akcje imienne są regulowane zgodnie z zapisami w statucie.Akcje na okaziciela których obecnie a rynku mamy zdecydowaną większość. Mogą one występować zarówno a formie materialnej jak i zdematerializowanej. Nie maja one żadnych ograniczeń zbywalności oznacza to iż ich sprzedaż w przypadku formy materialnej odbywa się poprzez zwykłe wręczenie a w przypadku formy zdematerializowanej poprzez odpowiednie przeksięgowanie na rach inwestora.
Akcje zwykłe to takie z których wynikają określone prawa.Akcje uprzywilejowane to takie które mają jeszcze dodatkowe prawo. Akcje uprzywilejowane charakteryzują się one tym iż maj one dodatkowe uprawnienia ponad te które mają akcje zwykłe. Te dodatkowe uprawnienia dotyczą na ogół liczby głosów, wypłaty wyższej dywidendy lub pierwszeństwa w jej wypłacie oraz pierwszeństwa w wypłacie majątku spółki w momencie jej likwidacji.W Polsce uprawnienie co do liczby głosów nie może przekroczyć 2 głosów (na każdą akcję zwykłą przypada 1 głos). Inne uprawnienia w Polsce to uprawnienia do wyższej dywidendy która jednakże nie może przekroczyć 150% dywidendy przypadającej na akcję zwykłą.