ĆWICZENIA ORTOFONICZNE
ĆWICZENIE NR 1
1. Zabawa dźwiękonaśladowcza "Wiosna".
Wybieramy jedno dziecko, któremu powierzamy rolę wiosny. Wiosna budzi różdżką czarodziejską owady i ptaki. Wydaje przy tym określone dźwięki w zależności od tego do kogo w danym momencie się zwraca. Mówi więc kolejno:
Pszczoły - zzzzzzz
Komary - sssssssss
Pasikoniki - ccccccc
Ptaki - czyr czyr czyrik
Wiatr wiosenny - szu szu szu
Wybrane dziecko odwraca się, pozostałe zbierają się w dowolnym miejscy oznaczonym tarczą pszczoły, komara, pasikonika, itp. Na znak wychowawczyni po kolei odzywają się różne owady i ptaki. Wybrane dziecko zgaduje, czyje to glosy. Zabawę powtarzamy kilkakrotnie.
2. Rozmowa z dziećmi na temat imion ich braci i sióstr.
Wyszukiwanie imion zaczynających się na s- Staś, Stefanek; sz - Szymon, Szczepan; z - Zygmunt, Zenek; ż - Żaneta; c - Celina; cz - Czesia, itp.
3. Ćwiczenia indywidualne:
* Rozmowa na temat zabawy w wiosnę. Oglądanie tarcz z obrazkami pszczoły, komara, ptaków, itp.
* Próba naśladowania głosów poznanych owadów, ptaków, oraz wiatru. Ćwiczenia poprawnej wymowy w/w imion.
ĆWICZENIE NR 2
Cele:
* wdrożenie dziecka do poprawnego różnicowania głosek ż - z, sz - s, cz - c, występujących na początku, w środku, i na końcu wyrazu. Drugim ważnym celem ćwiczeń jest ogólne usprawnienie mięśni narządów mowy na grupach spółgłoskowych (naśladowanie głosów różnych ptaków).
Pomoce do zajęć:
* ilustracje do wiersz J. Tuwima "Ptasie radio", magnetofon.
Ćwiczenia grupowe
1. Recytacja przez nauczycielkę wiersz J. Tuwima "Ptasie radio"
2. Odtwarzanie fragmentów wiersza przez wybrane dzieci:
"Będą ćwirkać, świstać, kwilić, pitpilitać i pimpilić"
"Ćwirzyć, ćwirkać, ćwierkać czyrkać, czykczyrikać"
3. Naśladowanie głosów ptaków: "Ćwir, ćwir, świrk, świr, świr, ćwirk", "Ćwir, ćwir czyrik, czyr, czyr, ćwirik".
4. Wymienianie nazw poznanych ptaków, dzieci przypominają jakie ptaki brały udział w leśnej audycji: sowa, słowik, kos, jaskółka, gąska, szpak, szczygieł, jemiołuszka, czubatka, kaczka.
5. Zabawa w dziecięce radio: "Hallo hallo, tu audycja z okazji dnia dziecka". Dzieci składają sobie wzajemnie życzenia, które utrwalamy na taśmie magnetofonowej w celu lepszego poznania właściwości wymowy poszczególnych dzieci.
Ćwiczenia indywidualne
Naśladowanie głosów ptaków: ćwir, ćwir, świrk itd. Jak w zajęciu grupowym.
ĆWICZENIE NR 3
Cel:
* ćwiczenie poprawnej reprodukcji głosek: ż - z, sz - s, cz - c, na początku, w środku oraz na końcu wyrazu, i ćwiczenia przodu języka na grupie spółgłoskowej.
Pomoce:
* dwie loteryjki dwunastoobrazkowe przedstawiające: lisa, kozę, zająca, psa, słonia, zebrę, myszkę, żabę, jeża, wiewiórkę, żyrafę i dzięcioła.
Ćwiczenia grupowe:
1. Opowiadanie bajki przez nauczycielkę: "O wiewióreczce, dzięciole i jeżu" wg opowiadania Misia Uszatka.
2. Gra dydaktyczna "Kto odszuka zwierzęta z bajki?". Na stole rozkładamy dwie loteryjki, składające się z dwunastu obrazków, przedstawiające różne dobrze znane dzieciom zwierzęta. Dwoje dzieci na znak podany przez wychowawczynię, szybko odszukuje bohaterów opowiadania.
3. Nazywanie zwierząt przedstawionych na obrazkach loteryjki: lis, koza, zając, pies, zebra, słoń itd.
4. Wprowadzenie wiersz W. Chotomskiej pt: "Berek"
Biega po sosnach, tańczy po świerkach z jedną iskierka druga iskierka
To wiewióreczki w rudych futerkach z szarym zającem bawią się w berka
Szary zajączek w grubym futerku biega dokoła sosen i świerków
W ciepłym sweterku, w grubym futerku, zgrzał się okrutnie w kucanym berku.
Rozmowa na temat treści utworu.
5. Powtórzenie gry dydaktycznej"Kto odszuka zwierzęta dziś poznane": sowa, słowik, kos, jaskółka, gąska, szpak, szczygieł, jemiołuszka, czubatka i kaczka.
ĆWICZENIE NR 4
Cel:
* utrwalenie poprawnej wymowy głosek przedniojęzykowodziąsłowych: ż, sz, dż, cz oraz właściwe różnicowanie głosek ż - z, sz - s, cz - c w słowach oraz dłuższych wypowiedziach.
Pomoce:
* loteryjka obrazkowa z poprzedniego zajęcia oraz ilustracje koguta i kokoszki.
1. Utrwalenie wiersz W. Chotomskiej "Berek".
2. Układanie przez dzieci zagadek o zwierzętach. Tasujemy obrazki z dwóch loteryjek i każdemu dziecku wręczamy dyskretnie jeden obrazek. Dziecko powinno ułożyć zagadkę o zwierzątku, które otrzymało.
3. Recytacja przez nauczycielkę wesołych wierszy o zwierzętach: "Kogut i kokoszka" W. Chotomskiej:
Kupił kogut dla kokoszki parasolkę w żółte groszki
Potem włożył kalosze i na spacer z nią poszedł.
W. Domeracki: "W borze"
Czemu lisku w ciemnym borze płaczesz rzewnie przy swej norze
Czemu płaczę? Powiem panu, trę dla żony pęczek chrzanu
W. Ścisłowski: "Krawiec jeż"
Pan jeż to krawiec niedościgły, zawsze przy sobie nosi igły
ĆWICZENIE NR 5
Cel:
* utrwalenie nawyku poprawnego wymawiania głosek: ż, sz, dż, cz. Wtedy gdy występują one w układzie trudnym, tzn. w sąsiedztwie głosek z, s, dz lub c.
Pomoce:
* ilustracje przedstawiające zawody: elektryk, strażak, pisarz, szewc, kucharz.
1. Wprowadzenie wiersza J. Tuwima "Pstryk":
Sterczy w ścianie taki pstryczek, mały pstryczek elektryczek
Jak tym pstryczkiem zrobić pstryk to się widno robi w mig
Bardzo łatwo pstryk i światło pstryknąć potem jeszcze raz
Zaraz mrok otoczy nas
A jak pstryknąć trzeci znowu dawny świeci blask
Taką siłę ma tajemną ten ukryty w ścianie smyk
Ciemno widno, widno ciemno któż to jest ten mały pstryk
Może świetlik, może ognik jak tam dostał się i skąd
To nie ognik, to przewodnik taki drut a w drucie prąd
Robisz pstryk i włączasz prąd elektryczny i bystry prąd
I stąd światło właśnie stąd.
2. Powtarzanie kilkakrotnie czterech pierwszych wierszy jw.
3. Gra dydaktyczna: "Co się zmieniło?". Na stole wykładamy obrazki przedstawiające elektryka, strażaka, pisarza, szewca, kucharza. Na znak nauczycielki dzieci zamykają oczy (wyłączone światło), w tym czasie nauczycielka zabiera jeden z obrazków. Po rzekomym włączeniu światła, dzieci zgadują czego brakuje. Zabawa powtarzana kilkakrotnie.
4. Zabawa naśladowcza: "Jaki to zawód?". Dzieci gestami oraz mimiką starają się naśladować pracę elektryka, strażaka, szewca, itd. Dzielimy dzieci na dwie grupy: kolejno jedna grupa naśladuje a druga zgaduje.