ROBAKI dzielimy na płazińce i obleńce nauka o robakach - helmintologia. Gromada Wirków jest wolnożyjąca, ciało jest orzęsione, powoduje wiry wody. Najliczniejsze są Wypławki: Wypławek biały - morfologia - 3 cm, 0,5 szer. , z przodu jest jak scietyz tyłu okrągły. Z przodu ma 2 jamki i dwa płaty dotykowe z boków. Ma dwa oczka. Ciało jest białe, ale prześwieca jelito - trzy gałęzie. Po środku ciała gardziel - oblewa sokami trawiennymi ofiarę. Między gardzielą a środkiem ciała jest otwór płciowy a z każdego 8 otworów wydalniczych.
Anatomia - A- wór skórno mięśniowy . ma naskórek rzęskowy a pod nim mięśnie okrężne, podłużne, skośne lub grzbietobrzuszne. Między komórkami naskórka są pałeczki śluzowe motające ofiarę, a także kom gruczołowe wydzielające toksyny. B - jama ciała jest pierwotna ale wypełniona komórkami łącznymi więc nazywa się pseudocel. Komórki te tworzą tkankę łączną - parenchyma - przewodzi i magazynuje subst. Stanowi szkielet czyli ma jędrność. CC - układ pokarmowy. Od gardzili jedna gałąź jelita do przodu a dwie do tyłu. Nie strawione resztki wydala przez gardziel. Każde jelito ma około 30 gałęzi. DD - nerwowy - ma dwa zwoje głowowe po brzusznej stronie i dwa pnie wzdłuż ciała od nich. Dwie boczne i grzbietowe są słabe a wszystkie powiązane ze sobą poprzecznymi spoidłami. Oczy są odwrócone gdyż światło pada najpierw na neurony potem na warstwę światłoczułą. EE - układ wydalniczy to dwa kanały wzdłuż ciała a mocz zbierany jest przez pączki komórek płomykowych z jam ciała. Kom. Płomykowe mają wew. Nici, które drgają jak płomień - komórkowate protonefridium a układ protonefridialny. Mogą nie mieć tych narządów - morskie. FF - rozmnażanie wypławki są obojniakami [hermafrodyty] męskie - 200 do 300 jąder z boków ciała od nich prowadzą nasieniowody do kanału wytryskowego zakończonego narządem kopulacyjnym. Narząd ten chowa się w przedsionku płciowym ----Żeńskie—jajniki są w odcinku głowowym, jajowody łączą się w pochwę i mają ujście do przedsionka płciowego, który ma zbiornik nasienia partnera - zapłodnienie jest krzyżowe. 40 zarodków może być złożonych na roślinach naraz. Wypławki morskie mogą być barwne, duża zdolność regeneracji 1/279 zregeneruje robaka. PRZYWRY - dzielimy na pasożyty zewn. - ektopas. I wewnetrzne - endopasożyty. Ekto są na skórze skrzelach jamie gebowej a nawet w pęcherzu moczowym. Endo - nie mają tarczy cieplnej jak ekto ale za to maja 2 przyssawki czepne 1-okologebowe 2-brzuszna. Jelito rozgalezia się na dwie cześci jest podobne do wyplawka. Sa tez obojniakami a uklad wydalniczy ma 1 otwór z tylu. Przedstawiciel to motylica watrobowa - żeruje w watrobie koptnych , choc jej zywicielem przygodnym moze byc pies kot rzadziej czlowiek. Ma 3cm dl. 1cm szer. Wyst. U niej przystosowanie do pasozytnictwa zwiazane tez z regresem ewol. Czyli z uproszczeniem budowy. ---brak oczu.zanik rzesek, bez barwy, maja chityne[oskórek] chroni przed strawieniem przez zywiciela, przyssawki i zdolność do beztlenowego oddychania, duza rozrodczosc zwiazana ze zmiana zywiciela. Posredni ma larwy a ostateczny postac dojrzała.zyw posredni jest potrzebny by nie wykonczyc swojego zywiciela. ROZwój motylicy - jaja z kalem musza dostac się do wody. Maja we wnetrzu zarodek, który przeksztalca się w larwe, otwiera się wieczko i wychodzi orzesiona larwa z oczkiem. Musi spotkac zywiciela posredniego w48 h = slimak blotniarek. Tam w watrobie powstaje larwa zwana sporocystą - wytwarza wiele redii, które robią wiele cerkarii, a kazda cerkaria jak kijanka i w wodzie. Osadza się na roslinach wodnych i czeka na zywiciela ostat...
cały rozwój trwa ok. 2 mi-cy jeden osobnik sklada 45 tys jaj a znich 7 mln. Osobników ai tak wiekszosc ginie.motylica - 1 cm dl. Żywicielem pośrednim jest ślimak lądowy - w trawie. Cerkarie z niego wychodza zjadaja mrowki u ktorych zostaja uszkodzone zwoje nerwowe. Mrówka siada na szczycie trawy i czeka na zywiciela ost.[traworzerne]...przywra krwi - pasozytuje w naczyniach żylnych nóg i jamy brzusznej. Jest glównie na polach ryzowych. Cerkarie wwiercaja się przez skóre do krwi i sa rozdzielnopłciowe. Samic z samicą lączą się w plucach w pary. Wedruja do zyl brzucha pecherz moczowego. Jajka sa wydalane z moczem do wody.TASIEMCE - dwie podgromady -nieczłonowane -członowane [bruzdogłowe i przyssawkowe] tasiemce - nieuzbrojony, uzbrojony, bąblowcowy, psi, bydlęcy, kręćkowy.CECHY PROG> PIER> -aromorfozy[postepowe w ewolucji] -metameria= segmenty= metamery=pierścienie - homo i heteronomiczne. Pojawia się cefalizacja=wytwarznie głowyu nereidy. mOrskie maja parapodia - 2 przy seg. Jelito dzieli się na 3 czesci jak u obleńców 1- ektoder-przednia[gardziel z zabkami,przelyk] 2- endoder-srodkowa[trawi i wchłania] 3- ektoder-tylna[wchlania wode, formuje kal] UKLAD krazenia - naczynia grzbietowe, brzuszne. Hemoglobinę mają apiersc. I pijawki...UKLAd nerwowy jest drabinkowy sa zwoje podgardzielowe, podprzelykowe. W kazdym seg, jest para zwojów pol. Spoidlem. Uklad rozRODCZY - nereida ma gonady z tylu ciala w kazdym segmencie. Sa rozdzielnoplciowe, część tylna moze się oderwa iutworzyć głowę. U dżdżownicy narządy sa z przodu, potrzebne dwa osobniki.