Ocena ryzyka zawodowego kelnera
Identyfikacja zagrożeń
Lp. |
Zagrożenie lub czynnik niebezpieczny, szkodliwy, uciążliwy |
Źródło zagrożenia |
Możliwe skutki zagrożenia |
1 |
2 |
3 |
4 |
1. |
Wysoka temperatura powierzchni. Płomienie podczas flambirowania i grillowania. |
Podgrzewacze do potraw, grille. Gorące naczynia. Przygotowywanie i podawanie płonących dań (flambirowanie – oblanie potrawy alkoholem i jej podpalanie). |
Oparzenie I stopnia skóry, najczęściej rąk. |
2. |
Powierzchnie sprzyjające upadkowi na tym samym poziomie – poślizgnięcie, potknięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie. |
Mokre i śliskie posadzki w pomieszczeniach pracy, pozostawione przez gości na podłodze teczki, torby, itp. |
Zwichnięcia, złamania kończyn, stłuczenia ciała. |
3. |
Wystające elementy (zarówno ruchome, jak i nieruchome). |
Naroża stołów, blatów oraz drzwi wahadłowe. |
Uderzenia o wystające elementy powodujące urazy ciała (stłuczenia) – szczególnie kończyn dolnych. |
4. |
Przemieszczające się przedmioty. |
Talerze, półmiski, sztućce, itp. |
Stłuczenia kończyn dolnych. |
5. |
Ostre, wystające i chropowate elementy. |
Przyrządy do otwierania, np. puszek i butelek, sztućce do serwowania potraw. |
Urazy najczęściej dłoni (zwłaszcza otarcia, skaleczenia i zakłucia). |
6. |
Niebezpieczne napięcie w instalacji elektrycznej. |
Urządzenia zasilane energią elektryczną (m.in. lady chłodnicze), przewody zasilające. |
Porażenie prądem elektrycznym – ciężkie uszkodzenie ciała, poparzenia, pośrednio także stłuczenia, a w skrajnych przypadkach porażenia śmiertelne. |
7. |
Szkodliwe czynniki chemiczne. Czynniki rakotwórcze. |
Dym tytoniowy w zadymionej sali restauracyjnej (bierne palenie). |
Ryzyko powstania nowotworów – rak płuc, krtani. Choroby serca (niedokrwienie serca). Ponadto dym tytoniowy zawiera wiele substancji alergizujących, powodujących podrażnienie błony śluzowej nosa, kaszel, łzawienie oczu, nawracające zakażenia układu oddechowego, uczulenia oraz astmę. |
8. |
Pożar. Możliwość zapalenia się wyposażenia sali. |
Zaprószenie ognia przez klientów lub pracowników zakładu na zapleczu. Zwarcie w instalacji elektrycznej. |
Poparzenia termiczne. Zatrucie gazami pożarowymi. |
9. |
Obciążenie dynamiczne i statyczne. |
Ciągłe przemieszczanie się oraz przenoszenie tac z zamówionymi daniami. |
Długotrwałe i nawracające dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego. |
10. |
Przeciążenie percepcji. |
Występuje w przypadku dużej ilości osób chcących dokonać zamówienia w tym samym momencie (godziny szczytu). |
Przemęczenie, zasłabnięcie. |
11. |
Obciążenie emocjonalne – stres. |
Pośpiech w trakcie obsługiwania klienta. Przyjmowanie pieniędzy i rozliczenia. |
Bezsenność, depresje, nerwice. Zasłabnięcia, zawał serca. |
12. |
Agresywni klienci. |
Klienci – przemoc w miejscu pracy (np.: słowne obelgi, groźby, fizyczne ataki, czasem próby odebrania przyjętych pieniędzy). |
Stłuczenia (guzy, siniaki), otarcia, skaleczenia, także urazy głowy. Nerwice. |
13. |
Hałas. |
Gwar panujący na sali restauracyjnej. Grająca orkiestra. |
Nadmierne zmęczenie. Przy długotrwałym narażeniu możliwe ubytki słuchu. |
14. |
Zmienne warunki atmosferyczne. |
Praca przy obsłudze klientów w ogródku. |
Przeziębienia. Choroby górnych dróg oddechowych (zapalenia oskrzeli, płuc), zapalenie zatok. |
Zagrożenia biologiczne |
|||
Lp. |
Zagrożenie |
Źródło zagrożenia |
Możliwe skutki zagrożenia |
Grupa |
Droga zakażenia |
||
15. |
Wirusy grypy (typu A, B, C) Orthomyxoviridae. |
Ludzie. |
Grypa, zapalenie płuc. |
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
||
16. |
Prątek gruźlicy Mycobacterium tuberculosis. |
Ludzie. |
Gruźlica płuc, rzadziej innych narządów. |
Gr. 3, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
||
17. |
Wirus ospy wietrznej, półpaśca. Herpes virus varicellae |
Ludzie. |
Ospa wietrzna, półpasiec. Możliwe powikłania – zapalenie ucha środkowego i zapalenie mózgu. |
Gr. 2, brak szczepień. |
Powietrzno-kropelkowa. |
||
18. |
Wirus świnki (nagminnego zapalenia ślinianek przyusznych). Paramyxoviridae. |
Ludzie (zwłaszcza dzieci). |
Świnka, czasem dająca powikłania – zapalenia: ucha środkowego, prowadzące czasem nawet do głuchoty, trzustki, jąder – może prowadzić do bezpłodności (ryzyko wzrasta wraz z wiekiem), jajników. |
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. Najczęściej zimą i wczesną wiosną. |
||
19. |
Wirus
różyczki. |
Ludzie (zwłaszcza dzieci). |
Różyczka, zapalenie stawów. Uwaga! W przypadku zachorowania kobiety w ciąży – możliwe jest uszkodzenie płodu. |
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO |
Data …........... |
Numer Karty .................................. |
|
|||||||||||||||||||||||
|
Sporządził zespół
...................................................... |
|
||||||||||||||||||||||||
Stanowisko pracy Kelner |
Liczba |
|
||||||||||||||||||||||||
Charakterystyka stanowiska pracy. Praca kelnera polega na: przygotowaniu rewirów do obsługi – sprawdzeniu stanu technicznego, czystości i nakryciu stołu (także stołu pomocniczego), obsłudze konsumenta – powitaniu i pomocy przy wyborze stołu, przyjęciu zamówienia, pobraniu potraw i podaniu konsumentowi, pobraniu należności i pożegnaniu konsumenta, wykonywaniu prac końcowych – porządkowaniu stołów i przenoszeniu brudnych sprzętów do zmywalni, uzupełnieniu sprzętu na stole pomocniczym, rozliczeniu się ze sprzętu i utargu dziennego. Kelner ma do dyspozycji: ubranie robocze i fartuch, rękawice kuchenne lub uchwyt do gorących naczyń, instrukcje obsługi i konserwacji urządzeń, instrukcję wewnątrzzakładową o postępowaniu w sytuacjach agresji klientów, pierwszej pomocy, ppoż. oraz podręczny sprzęt ppoż. i apteczkę pierwszej pomocy. Kelner wykorzystuje: chłodnicze lady bufetowe i witrynowe, ochładzacze i podgrzewacze, kasę elektroniczną, kalkulator, komputer, tace, wózki kelnerskie, przyrządy do otwierania puszek i butelek, sztućce, grill. |
Dokumenty odniesienia: ustawa z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.), rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.), PN-N-18002:2000, instrukcje zakładowe. |
|
||||||||||||||||||||||||
Lp. |
Zagrożenie |
Źródło
zagrożenia |
Ciężkość |
Prawdopodobieństwo |
Oszacowanie |
Działania |
|
|||||||||||||||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
|
|||||||||||||||||||
1. |
Wysoka temperatura powierzchni. Płomienie podczas flambirowania i grillowania. |
Podgrzewacze do potraw, grille. Gorące naczynia. Przygotowywanie i podawanie płonących dań (flambirowanie – oblanie potrawy alkoholem i jej podpalanie). |
Mała |
Prawdopodobne |
Małe |
Właściwa organizacja pracy. Stosowanie rękawic kuchennych lub uchwytów do gorących naczyń. Działania ograniczające pośpiech. Zalecenie zachowania szczególnej uwagi, zwłaszcza podczas podawania gorących dań i ich podpalania podczas flambirowania, grillowania. |
|
|||||||||||||||||||
2. |
Powierzchnie sprzyjające upadkowi na tym samym poziomie –poślizgnięcie, potknięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie. |
Mokre i śliskie posadzki w pomieszczeniach pracy, pozostawione przez gości na podłodze teczki, torby, itp. |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie
– |
Dbałość o ład i porządek. Działania ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności. Stosowanie znaków ostrzegających o mokrej posadzce w miejscach, gdzie taka sytuacja często ma miejsce. Zapewnienie szatni, gdzie klient będzie mógł powierzyć torbę na przechowanie. Wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za utrzymanie porządku w rejonie wejścia do restauracji. |
||||||||||||||||||||
3. |
Wystające elementy (zarówno ruchome, jak i nieruchome). |
Naroża stołów, blatów oraz drzwi wahadłowe. |
Mała |
Prawdopodobne |
Małe |
Działania ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności, zwłaszcza w miejscach podwyższonego zagrożenia. Oznakowanie krawędzi i zasięgu poruszania się skrzydła drzwi wahadłowych. |
||||||||||||||||||||
4. |
Przemieszczające się przedmioty. |
Talerze, półmiski, sztućce, itp. |
Mała |
Prawdopodobne |
Małe |
Działania ograniczające pośpiech. Zachowanie ostrożności. Nakaz stosowania się do instrukcji magazynowania zastawy stołowej. |
||||||||||||||||||||
5. |
Ostre, wystające i chropowate elementy. |
Przyrządy do otwierania, np. puszek i butelek, sztućce do serwowania potraw. |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie
– |
Kontrola sprawności użytkowanych przyrządów. Zachowanie ostrożności podczas posługiwania się przyrządami do otwierania. Działania ograniczające pośpiech. |
||||||||||||||||||||
6. |
Niebezpieczne napięcie w instalacji elektrycznej. |
Urządzenia zasilane energią elektryczną (m.in. lady chłodnicze), a zwłaszcza przewody zasilające. |
Duża |
Mało |
Średnie
– |
Stosowanie się do instrukcji użytkowania wydanej przez producenta (w tym zakaz wykonywania napraw i konserwacji samodzielnie). Regularne pomiary skuteczności ochron przeciwporażeniowych. Kontrola urządzeń elektrycznych i stanu izolacji przewodów elektrycznych przed pracą. Kategoryczny zakaz układania przewodów na przejściach (dopuszcza się układanie takich przewodów, ale po zabezpieczeniu ich przed przypadkowych ich potrąceniem, np. po przykryciu). |
||||||||||||||||||||
7. |
Szkodliwe czynniki chemiczne. Czynniki rakotwórcze. |
Dym tytoniowy w zadymionej sali restauracyjnej (bierne palenie). |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie
– |
Kontrola sprawności wentylacji. Egzekwowanie od klientów i pracowników zakazu palenia tytoniu poza miejscami wyznaczonymi. |
||||||||||||||||||||
8. |
Pożar. Możliwość zapalenia się wyposażenia sali. |
Zaprószenie ognia przez klientów lub pracowników zakładu na zapleczu. Zwarcie w instalacji elektrycznej. |
Duża |
Mało |
Średnie
– |
Kontrola sprawności instalacji ppoż. Zachowanie uwagi. Zakaz palenia tytoniu na zapleczu. Kontrola materiałów użytych do wyposażenia wnętrza sali restauracyjnej. |
||||||||||||||||||||
9. |
Obciążenie dynamiczne i statyczne. |
Ciągłe przemieszczanie się oraz przenoszenie tac z zamówionymi daniami. |
Średnia |
Mało |
Małe
– |
Odpowiednia organizacja pracy. Stosowanie przerw (praca zespołowa). Stosowanie wózków kelnerskich do serwowania potraw. |
||||||||||||||||||||
10. |
Przeciążenie percepcji. |
Z reguły występuje w przypadku dużej ilości osób chcących dokonać zamówienia w tym samym momencie (tzw. godziny szczytu). |
Średnia |
Mało |
Małe
– |
Odpowiednia organizacja pracy (praca zespołowa). Zapewnienie odpowiedniej liczby pracowników na jednej zmianie w godzinach zwiększonego popytu na usługi. Zapewnienie pomieszczenia socjalnego do odpoczynku. |
||||||||||||||||||||
11. |
Obciążenie emocjonalne – stres. |
Pośpiech w trakcie obsługiwania klienta. Przyjmowanie pieniędzy i rozliczenia finansowe oraz z pobranego sprzętu. |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie
– |
Szkolenia z metod odreagowywania stresu. Ograniczenie nadmiernego pośpiechu. Odpowiednia organizacja pracy. |
||||||||||||||||||||
12. |
Agresywni klienci. |
Klienci – przemoc w miejscu pracy (np.: słowne obelgi, ale również: groźby, fizyczne ataki, czasem także próby odebrania pieniędzy przyjętych od innych klientów). |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie
– |
Opracowanie instrukcji wewnątrzzakładowej dotyczącej postępowania w sytuacjach stresowych, w przypadku przemocy w pracy. Stosowanie się do zapisów wynikających z tej instrukcji. Szkolenia z metod odreagowywania stresu. |
||||||||||||||||||||
13. |
Hałas. |
Gwar panujący na sali restauracyjnej. Grająca orkiestra. |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie
– |
Stosowanie przerw w pracy z możliwością odpoczynku w wyciszonym pomieszczeniu na zapleczu. |
||||||||||||||||||||
14. |
Zmienne warunki atmosferyczne. |
Praca przy obsłudze klientów, zwłaszcza w ogródku na zewnątrz restauracji. |
Średnia |
Mało |
Małe
– |
Stosowanie odzieży odpowiedniej do panujących warunków atmosferycznych. |
||||||||||||||||||||
Zagrożenia biologiczne |
|
|||||||||||||||||||||||||
Lp. |
Zagrożenie |
Źródło zagrożenia |
Ciężkość szkód |
Prawdopodobieństwo |
Oszacowanie ryzyka |
Działania profilaktyczne |
||||||||||||||||||||
Grupa ryzyka |
Droga przenoszenia |
Przechowywanie akt |
||||||||||||||||||||||||
15. |
Wirusy grypy (typu A, B, C) Orthomyxoviridae. |
Ludzie. |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie
– |
Szczepienia tylko A i B. |
||||||||||||||||||||
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
Nie. |
||||||||||||||||||||||||
16. |
Prątek gruźlicy Mycobacterium tuberculosis. |
Ludzie. |
Duża |
Mało |
Średnie
– |
Szczepienia ochronne, przestrzeganie zasad higieny. |
||||||||||||||||||||
Gr. 3, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
Nie. |
||||||||||||||||||||||||
17. |
Wirus ospy wietrznej, półpaśca. Herpes virus varicellae |
Ludzie. |
Mała |
Mało |
Małe
– |
Szczepienia ochronne. |
||||||||||||||||||||
Gr. 2, brak szczepień. |
Powietrzno-kropelkowa. |
Nie. |
||||||||||||||||||||||||
18. |
Wirus świnki (nagminnego zapalenia ślinianek przyusznych). Paramyxoviridae. |
Ludzie (zwłaszcza dzieci). |
Duża |
Mało |
Średnie
– |
Szczepienia ochronne. |
||||||||||||||||||||
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. Najczęściej zimą i wczesną wiosną. |
Nie. |
||||||||||||||||||||||||
19. |
Wirus różyczki. Togaviridae Rubivirus |
Ludzie (zwłaszcza dzieci). |
Mała |
Mało |
Małe
– |
Szczepienia ochronne. |
||||||||||||||||||||
Gr. 2, szczepienia. |
Powietrzno-kropelkowa. |
Nie. |
||||||||||||||||||||||||
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby. |
Zatwierdził: |
|